40. Wie maar genoeg van zichzelf houdt, zal nooit ziek worden (mediteren 2/2)

Privé - Spiritualiteit - Wetenschap - Religie/Geloof

 

Wetenschappelijk onderzoeken naar mediteren

Veel mensen geloven in de rustgevende, helende werking van mediteren. Niet ten onrechte als je kijkt naar de conclusies van recente wetenschappelijke onderzoeken naar dit fenomeen. Meditatie blijkt daadwerkelijk effect te hebben op de hersenen met als opvallendste resultaten: minder angstgevoelens, meer positieve emoties en een beter vermogen tot focussen.

 

Mediteren of meditari betekent nadenken/overdenken

Ik ben altijd goed in het verzinnen van “maren”, maar (!) dit keer kon ik geen goed excuus verzinnen om niet te gaan mediteren. Ik besloot de mail met fragmenten van een meditatie-cd te openen. Maar (!) niet voordat ik eerst wat achtergrondinformatie had opgezocht over het brede begrip meditatie. De betekenis van “mediteren” is verrassend: het komt van het Latijnse woord “meditari” wat “nadenken/overdenken”betekent. Dus om van dat eeuwige nadenken en piekeren van me af te komen, moet ik een methode gebruiken die “nadenken” betekent. Mm... interessant.

 

Louise Hay

Ik ging liggen. De voor meditatie zo typerende lotushouding zag ik letterlijk en figuurlijk niet zitten. Na het toepasselijke geluid van wat harpgepingel en een paar kwetterende vogeltjes begon een Amerikaans vrouw te praten: “I can do it. How to use affirmations to change your life.” Al snel werd de kern van haar boodschap me duidelijk: gebruik in je leven zoveel mogelijk positieve affirmaties₁ en de wereld ligt aan je voeten. Ik moest meteen denken aan de spirituele rage van “The Secret”.

Even later sprak de vrouw: “I learned the secret from Abraham… I consider Abraham to be one of the best teachers of the planet today.” Ok. Stop. Wacht. Time Out. Mijn nieuwsgierigheid om te weten kreeg weer de overhand. Ik staakte mijn meditatiesessie om het een en ander uit te zoeken.
De vrouw bleek Louise Hay te zijn, een Amerikaanse bestsellerauteur van boeken over positief denken. Op de top van haar carrière eind jaren tachtig had ze een eigen uitgeverij waarmee ze ook andere spirituele boeken uitbracht, waaronder bestsellers van Esther Hicks. Abraham is “een groep entiteiten uit de niet-fysieke dimensie” die via deze mevrouw Hicks “binnenkomen” met spirituele boodschappen. Een wat omslachtige omschrijving voor een stel geesten.

Beide vrouwen zijn aanhangers van de “Law of Attraction” en kunnen gezien worden als voorlopers van “The Secret”, de rage die in 2006 werd ingezet door de gelijknamige bestseller van de Australische Rhonda Byrne.

 

The Law of Attraction en The Secret

De Wet van Aantrekking komt er samengevat op neer dat je in het leven krijgt wat je toekomt. Klinkt mooi, maar het heeft ook een keerzijde. Mocht het bijvoorbeeld niet goed met je gaan dan heb je dit geheel aan jezelf te wijten: “Blaming-the-victim”.

Zo ontstaan ziektes als kanker of aids volgens Hay enkel door negatieve gedachten als opgekropte haat. Wie maar genoeg van zichzelf houdt, zal nooit ziek worden. Andere spirituele goeroes trekken deze wet nóg iets verder door door bijvoorbeeld te stellen dat de zes miljoen joodse slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog hun vreselijke lot toch vooral aan zichzelf te danken hebben gehad.

The Secret richt zich hoofdzakelijk op de “positieve” kant van de Wet van Aantrekking: als je iets graag wilt hebben, moet je er vooral veel aan denken, erin geloven, het visualiseren en ernaar handelen en dan krijg je het ook.

Hierbij schiet mij altijd een voor de hand liggend dilemma te binnen. Stel je voor: Olympische Spelen, finale 100 meter vrije slag zwemmen, acht mannen strijden om het goud en alle acht zijn even fanatiek in het navolgen van The Secret. Wie wint?

Uitgangspunt van The Secret is nogal egocentrisch en materialistisch en spreekt daarom wellicht zoveel Amerikanen aan met hun All American Dream: hoe word ik zo snel mogelijk van krantenjongen een miljonair? Voor de dames Hay, Hicks en Byrne is The Secret in elk geval geen geheim meer: zij zijn allen inmiddels multimiljonair.

 

Vage zaken

Hoe meer ik me in het onderwerp verdiepte, hoe meer vage zaken ik tegenkwam. Dat de mens zo wanhopig wil geloven, komt naar mijn mening vooral voort uit zijn enorme behoefte aan controle.

Als je gelooft dat je in het leven krijgt wat je toekomt, geeft dat je een heel geruststellend en veilig gevoel. Want dat betekent tenslotte dat je volledige controle over je eigen leven hebt. Een leven dat bovendien zeer rechtvaardig is, omdat er niets gebeurt zonder goede redenen. Een leven waarin toeval niet bestaat. Gebeurt er iets goeds of slechts in je leven dan komt dat enkel door jouw houding en affirmaties.

Prettige bijkomstigheid is dat je je over anderen eigenlijk geen zorgen hoeft te maken; iedereen krijgt tenslotte wat het verdient. Prachtig. Heel wat mooier toch dan het beangstigende idee dat jou zomaar dingen kunnen overkomen waar je geen invloed op hebt en dat de wereld wellicht helemaal niet rechtvaardig is!

 

Geen enkel bewijs

Toch kan ik er niet in meegaan. Natuurlijk zit er in deze spirituele visie iets van waarheid. Als je je positief opstelt in het leven vergroot je je kans op positieve ervaringen, net als dat je met een negatieve houding meer tegenwerking zal oproepen. Je kunt dus absoluut invloed uitoefenen op het verloop van je leven. Deze conclusies vallen echter gewoon binnen de normale wetenschap en hebben niets met een geloof of geheim te maken.
Volgens de wetten van Aantrekking en The Secret zouden er vooral mensen aan ziektes moeten sterven met minder positieve/optimistische affirmaties. Gebeurt dat ook? De wetenschap heeft er in elk geval geen enkel bewijs voor gevonden.

Onderzoeken naar een eventueel verband tussen positief denken en het krijgen of genezen van kanker leverden niets op.₂

 

Maarten van der Weijden: een kwestie van geluk

Maarten van der Weijden, de man die in 2006 Olympisch kampioen tien kilometer open water werd nadat hij jaren daarvoor genezen was van leukemie, had er een duidelijke mening over. Hij wenste destijds al (en zeker nu) niet vergeleken te worden met Lance Armstrong die ervan overtuigd is dat hij door zijn positieve instelling en doorzettingsvermogen kanker heeft overwonnen.

Van der Weijden had voor zijn gevoel niets anders gedaan dan vertrouwen op de deskundigheid van de artsen en hopen op een goede afloop. Doen alsof zijn genezing het resultaat was van zijn positieve instelling beschouwde hij als een belediging richting degenen die naast hem in het ziekenhuis hadden gelegen en die het niet hadden gehaald. En die bovendien soms zelfs meer optimisme en vechtlust hadden getoond dan hij.

Volgens Van der Weijden was zijn genezing een kwestie van geluk geweest. De wetenschap spreekt hem niet tegen. The Secret is en blijft wat dat betreft een Secret.
Tot zover mijn eerste vergeefse poging tot mediteren. Met alle spijt richting de vriend die mij de fragmenten mailde. Hoe de “meditatie” verliep, zegt een hoop over mij. Ik had inderdaad wetenschapper moeten worden. Maar niet getreurd: er komt zeker nog een tweede poging! 

 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

 

₁ Affirmaties zijn gedachten en aannames die door je hoofd schieten en die invloed kunnen hebben op je houding en instelling. Affirmaties kunnen zowel negatief (“Ik ga verliezen.”) als positief (“Ik ga winnen.”) zijn.
₂ Zie: http://www.kennislink.nl/publicaties/ik-denk-positief-dus-ik-genees

Foto: Tonko