vrijdag 25 maart 2016

241. COLUMN JOHAN CRUIJFF DOOD, DWARSE, REBELSE, STRONTEIGENWIJZE, KOPPIGE BETWETERS, THINK DIFFERENT MENSEN, EVEN SIMPELE ALS BRILJANTE UITSPRAKEN, ACTUALITEIT: Voordat ik een fout maak, maak ik 'm niet

ONDERWERPEN: DOOD JOHAN CRUIJFF - STRONTEIGENWIJS
 

Waar was u toen Johan Cruijff overleed?

Een bekende historische vraag is de vraag waar was u toen u hoorde dat president Kennedy was doodgeschoten? Ik weet het niet. Maar dat kan kloppen, want als je niet bestaat, ken je ook niet weten. Dat is logisch. Een (poging tot een) Cruijffiaanse uitspraak die de meester Johan Cruijff zelf gezegd zou kunnen hebben als hij mijn leeftijd had gehad. Net als mijn eigen slogan uiteraard: Velen vinden mij eigenwijs; ik niet.
Waar ik was toen ik (op de radio) hoorde dat Johan Cruijff overleed, weet ik echter wel en over twintig jaar - bij leven en welzijn - waarschijnlijk nog steeds: bij de kapper. Ik schrok en vroeg aan de man naast me of ik het wel goed had verstaan, maar het bleek dus te kloppen.
 

Een soort balletdanser

Met mijn net vijftig jaar behoor ik tot die sportliefhebbers die zijn opgegroeid met de Messi uit “onze” tijd: onze eigen Johan Cruijff. Ik maak nog deel uit van die gefrustreerde generatie die bij de verloren WK-finale geen seconde denkt aan die van 2010 tegen Spanje maar (ten eerste) aan die verschrikkelijke 2-1 nederlaag tegen West-Duitsland in 1974 en daarna aan die 3-1 nederlaag van vier jaar later in en tegen ArgentiniĆ«, met de bal van Rensenbrink op de paal. Een finale die “we” overigens met Cruijff erbij natuurlijk met twee vingers in de neus zouden hebben gewonnen.
Over hoe mooi en sierlijk Johan Cruijff als een soort balletdanser (menig voetballiefhebber zal ongetwijfeld voor een ander woord kiezen) kon dribbelen en scoren ga ik niet uitweiden want dat wordt nu al door zoveel anderen gedaan. Dat hij door mij en door alle voetbalkenners gerekend wordt tot de grootste voetballers ooit staat buiten kijf.
Waar ik het echter liever over heb, is over mijn waardering voor de mens Johan Cruijff zoals ik als eenvoudige buitenstaander tenminste tegen hem aankeek. Over de man die ik na het horen van verhalen van zijn goede vriend Frits Barend nu nog hoger heb zitten. Verhalen waaruit blijkt dat Cruijff altijd eenvoudig is gebleven, wars was van sterallures en iedereen gelijk behandelde, van koffiejuffrouw tot aan de directeur. Sterker, hij vond vaak de koffiejuffrouw een stuk leuker en belangrijker dan die arrogante directeur. Iets wat ik prachtig vind en ook wel herken.
 

Stronteigenwijs

Maar boven alles wil ik het vooral hebben over de stronteigenwijze, betweterige, drammerige, rebelse Cruijff die werkelijk overal verstand van dacht te hebben. Over de man van de soms briljante en uitermate grappige uitspraken als:  “Voordat ik een fout maak, maak ik die fout niet”; “Ik maak eigenlijk zelden fouten, want ik heb moeite me te vergissen”; “Als ik zou willen dat je het begreep, had ik het wel beter uitgelegd”; “Als je een voetballer ziet sprinten, is hij te laat vertrokken”; “Ik ben er nog steeds van overtuigd dat zoals ik het doe je het moet doen want anders zou ik het niet zo doen.”
Zoals ik ooit in een eerdere column schreef, was Cruijff het type dat als je hem met het wetenschappelijk genie Stephen Hawking zou hebben laten praten hij hem ongetwijfeld was gaan uitleggen dat er (zwarte) gaten in zijn theorieĆ«n zaten en dat het heelal toch echt heel anders werkt. Zo’n man was Cruijff.
 

Think different mensen

Kijkend naar onze maatschappij kun je zien dat de meeste mensen niets moeten hebben van dwarse, rebelse, eigenwijze, kritische, koppige betweters. Over het algemeen worden zij beschouwd als lastige obstakels waar je maar liever zo snel mogelijk vanaf moet zien te geraken.
Voor mij geldt dat niet. Integendeel, ik houd juist van eigenwijze mensen. Ten eerste om de eenvoudige reden dat ik er niet omheen kan dat ik vrienden heb die mij op een vergelijkbare manier zullen omschrijven en mijn waardering dus voortkomt uit herkenning plus blijkbaar een stukje zelfwaardering (het ego spreekt). Ten tweede omdat het nu eenmaal een feit is dat als je in deze wereld vooruitgang wilt boeken je niet zonder dit soort rebelse mensen kunt. Sterker nog: zij zijn de belangrijkste voorwaarde voor ontwikkeling en vernieuwing. Noem het de “Think different” mensen.
Ondanks dat ik besef dat het lang niet voor alle eigenwijze betweters zal gelden, durf ik wel te stellen dat er onder dit soort types regelmatig mensen zitten die vaak gewoon gelijk blijken te hebben in wat ze zeggen en waar men er dus beter aan doet om gewoon eens even rustig naar ze te luisteren in plaats van ze te negeren of af te wimpelen.
Niet dat Cruijff in alles wat hij zei gelijk zal hebben gehad, maar ik twijfel er niet aan dat hij in elk geval op zijn vakgebied het vaak gewoon bij het rechte eind had. Simpelweg omdat het wel duidelijk was dat hij van nature inzicht had dat bij de meeste anderen ontbrak.
 

De spijker op zijn kop

Hoe verleidelijk het voor sommigen ook zal zijn om de op het oog soms hele simpele uitspraken van Cruijff weg te zetten als weinig diepzinnig of als gelukkige toevalstreffers zou dat een enorme misvatting zijn. Ik denk niet dat het toeval is (Cruijff: “Toeval is logisch”) dat Cruijff met zijn “simpele” uitspraken vaak de spijker op zijn kop sloeg.
Voor mij staat ook vast dat de beste ingevingen meestal zitten in de eenvoud ervan. Ik denk dan ook niet dat ik de enige filosoof ben die wel wat met de uitspraken van Johan Cruijff kan. Zo beschouw ik zijn bekendste uitspraak van “Elk nadeel heb z’n voordeel” al jaren als een van de levensmotto’s in mijn leven. Gewoon omdat het klopt als een bus. Het beroemde kernkwadrantenmodel van Daniel Ofman (zie column 233) onderbouwt deze uitspraak ook perfect.
Ook zijn uitspraak over het geloof vind ik even simpel als briljant omdat niemand er omheen kan dat er iets van waarheid in zit: Ik geloof niet. In Spanje slaan alle 22 spelers een kruisje voordat ze het veld opkomen. Als het zou werken, zou het dus altijd een gelijkspel moeten worden.”
Wat mij weer erg doet denken aan wat ik ooit schreef over de werking van de spiritualistische rage van The Secret (zie column 40).

Helaas heeft de wereld weer een stronteigenwijs mens minder.

Johan Cruijff, mooie man!
 
 

Tonko


Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

 
 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten