dinsdag 1 juli 2014

145. COLUMN WK VOETBAL, VI ORANJE, MICHAEL VAN PRAAG, SEPP BLATTER, NARCISTEN EN PSYCHOPATEN: manipulatief gedrag verwarren met empathie en oprechte belangstelling

ONDERWERPEN: WK VOETBAL - VI ORANJE - MICHAEL VAN PRAAG


Hielenlikkers

In VI Oranje (RTL) was eergisteravond een kort gesprek te zien met Michael van Praag, de voorzitter van de KNVB die een paar weken terug het lef had om tijdens een UEFA-bijeenkomst in Brazilië Sepp Blatter te verzoeken zich niet opnieuw verkiesbaar te stellen voor het voorzitterschap van de FIFA. Met als reden dat het imago van de FIFA de laatste jaren enorm is achteruitgegaan (onder andere door omkopingschandalen) en vrijwel niemand Blatter als eindverantwoordelijke hiervoor meer serieus neemt.
Heel moedig natuurlijk dat Van Praag hardop zegt wat velen vinden, maar wat alle hielenlikkers om Blatter heen uit angst voor hun eigen hachje nooit zullen doen. Al kun je je net als René van der Gijp terecht afvragen waarom Van Praag daar nu opeens mee komt, na jarenlang zelf zich heel diplomatiek in de wereld van de voetbalbobo’s te hebben voortbewogen. Maar goed, beter laat dan nooit zullen we maar zeggen.
 

Misschien wel de aardigste man die ik ken

Meest opvallende aan het korte interview was de reactie van Van Praag op de vraag of de goede klik die hij persoonlijk had/heeft met Blatter nu was veranderd. Van Praag zei hierop: “Dat klinkt misschien een beetje raar en sommige mensen zullen dat niet willen horen, maar als persoon is Blatter een hele aardige man. Misschien wel de aardigste man uit het voetbal die ik ken. Hij is charmant. Hij is galant. Hij onthoudt van iedereen hoe zijn vrouw heet. Als hij een vergadering binnenkomt, kent hij iedereen. Die man is gewoon verschrikkelijk aardig.” Vervolgens meldde Van Praag nog over Blatter dat hij hem naïef vond.
 

Kenmerken van een narcist of psychopaat

Grappig is dat ik me afvraag wie van de twee hier nou het meest naïef is: Blatter of Van Praag. De opmerking van Van Praag over Blatter vind ik helemaal niet raar. Integendeel; ik had niets anders verwacht.
Volgens mij heeft Van Praag totaal niet door dat hij met de beschrijving van Blatter een van de grootste kenmerken van een narcist of zelfs psychopaat te pakken heeft. Kijk maar naar nummer één van de Psychopathy Checklist-Revised (PCLR) van dokter Robert Hare: “Het prototype psychopaat is een vlotte prater die gemakkelijk contact legt. Met zijn oppervlakkige, ongedwongen charme is hij een onderhoudende gesprekspartner. ” ₁
Het naïeve van Van Praag en van ontzettend veel mensen rondom dit soort narcistische, psychopathische figuren als Blatter is dat zij manipulatief gedrag verwarren met empathie en oprechte belangstelling.
Dat er achter het charmante gedrag slechts één egocentrisch doel schuilgaat (namelijk er zelf beter van te worden), ziet men niet. Of wil men wellicht niet zien. Het zijn sluwe trucjes die dit soort dictator-achtige mensen van nature beheersen. Trucjes die overigens iedereen in meer of (hopelijk vooral) mindere mate kan aanleren, in zoverre men die niet al bewust dan wel onbewust toepast. Bijvoorbeeld bij het verkopen van jezelf in de liefde (om misverstanden te voorkomen: bij dating bedoel ik dan), op het werk en tijdens sollicitaties.
 

Simpele managementtrucjes

Ooit vertelde een vriend me dat hij vroeger zo onder de indruk was van bepaalde leidinggevenden die zo attent waren door bijvoorbeeld ook de naam van zijn vrouw en kinderen te onthouden. Totdat hij op een dag zelf een managementcursus moest volgen en erachter kwam dat alles waar hij zo in geloofd had, nep was. Het waren allemaal simpele managementtrucjes geweest waar hij met zijn stomme kop in was getrapt.
Sindsdien is hij echter overstag gegaan door zich deze trucjes ook eigen te maken en ermee te “spelen” naar zijn omgeving toe. Met name alleenstaande vrouwen vormen voor hem dankbare slachtoffers, want zo concludeert hij: “Ze werken écht!”
Zijn pogingen om ook mij dit spel te leren, zijn bij voorbaat al gedoemd te mislukken en dat weet hij. Eigenwijs als ik ben, sterf ik nog liever eenzaam en alleen dan mezelf opeens anders te gaan voordoen dan ik ben. “Jij wilt altijd maar zo verdomd jezelf zijn, terwijl het je helemaal nergens heeft gebracht.”, riep ooit een andere vriend. Hij heeft gelijk en toch verander ik heel principieel niet. Zoals wel vaker begrijp ik mezelf in elk geval gelukkig heel goed.
 

De mens wil zo dolgraag geloven

In feite kom ik ook met deze column weer terug op mijn bekende stokpaardje: de mens wil zo dolgraag geloven. Ook Michael van Praag. Het is misschien wat hard om te zeggen voor Michael van Praag die zowel met zijn familie (al is Michael zelf niet joods) als met zijn club (Ajax) een joodse achtergrond heeft, maar ik denk dat wat hij zei over Blatter heel veel intimi destijds ook over Adolf Hitler zeiden: een uiterst charmante man.
Maar wel eentje die over (miljoenen) lijken ging...
 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.



₁ Zie: http://www.anarchiel.com/display/de_psychopaten_checklist_van_dr._hare

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten