THALYS-DADER - FILOSOFIE - DE WAARHEID - ROL ADVOCATEN
Filosofie en de waarheid: de correspondentietheorie
Filosofisch als ik ben, wil ik altijd de waarheid weten. Ik behoor tot de filosofen die geloven dat er een objectieve waarheid bestaat. In mijn eigen woorden heel simpel geformuleerd: die objectieve waarheid is er, die zweeft daarbuiten ergens rond en het is voor de mens de kunst om die te vinden. Of niet, want vaak genoeg zal de mens daar niet in slagen. Deze waarheid is geheel onafhankelijk en staat los van het menselijk bewustzijn.
Met deze overtuiging kom je in de filosofie al snel terecht bij de correspondentietheorie: een bewering is waar als deze correspondeert met de werkelijkheid. Waarbij men er dus duidelijk van uitgaat dat DE (objectieve) werkelijkheid moet bestaan.
De Griekse filosoof Aristoteles (384 - 322 v. Chr.) zou je kunnen beschouwen als de grondlegger van de correspondentietheorie getuige zijn uitspraak over de waarheid: "Waar is, van iets dat zo is, te zeggen dat het zo is, en van iets dat niet zo is, te zeggen dat het niet zo is."
Naast de correspondentietheorie bestaan er nog meer theorieën over de waarheid, waarvan de bekendste de coherentietheorie is: een bewering kan pas waar zijn als die coherent is met eerder gedane beweringen.
Met deze overtuiging kom je in de filosofie al snel terecht bij de correspondentietheorie: een bewering is waar als deze correspondeert met de werkelijkheid. Waarbij men er dus duidelijk van uitgaat dat DE (objectieve) werkelijkheid moet bestaan.
De Griekse filosoof Aristoteles (384 - 322 v. Chr.) zou je kunnen beschouwen als de grondlegger van de correspondentietheorie getuige zijn uitspraak over de waarheid: "Waar is, van iets dat zo is, te zeggen dat het zo is, en van iets dat niet zo is, te zeggen dat het niet zo is."
Naast de correspondentietheorie bestaan er nog meer theorieën over de waarheid, waarvan de bekendste de coherentietheorie is: een bewering kan pas waar zijn als die coherent is met eerder gedane beweringen.
Ongeschikt voor functie van advocaat
Behalve dat ik een enorme drang heb naar het willen weten van de waarheid beschik ik ook over een heel sterk rechtvaardigheidsgevoel. Wat niet vreemd is, aangezien ik denk dat beide met elkaar zijn verbonden. Wie veel waarde hecht aan rechtvaardigheid, zal over het algemeen ook veel waarde aan de waarheid hechten en wie veel waarde hecht aan de waarheid, maakt grote kans om ook veel waarde aan rechtvaardigheid te hechten.
Met mijn voorliefde voor zaken als waarheid, rechtvaardigheid, eerlijkheid en integriteit zou ik totaal ongeschikt zijn voor de functie van advocaat. Hoe anders en vooral romantischer de wereld van de advocatuur ook in televisiefilms en -series wordt neergezet, weet iedereen met enige juridische kennis dat het helemaal niet de taak van advocaten is om zich bezig te houden met de waarheid en waarheidsvinding met als doel het bereiken van rechtvaardigheid.
De taak van een advocaat is veel simpeler: hij moet ervoor zorgen dat zijn cliënt - en inkomstenbron - tijdens de rechtszaak er met zo’n gunstig mogelijke uitspraak van de rechter vanaf komt. Met vrijspraak als meest ideale uitkomst. En dit alles ongeacht of de cliënt schuldig is of niet. Want dat is tenslotte niet het probleem van de advocaat, maar van zowel de openbaar aanklager als de rechter (en “last but not least” de maatschappij!) die wel geacht worden aan waarheidsvinding te doen.
Als een advocaat zijn schuldige cliënt vrij krijgt, heeft hij het uitstekend gedaan en verdient hij zijn riante salaris dubbel en dwars. En precies zo zal hij - al is het alleen maar om zijn geweten te sussen - redeneren.
Als een advocaat zijn schuldige cliënt vrij krijgt, heeft hij het uitstekend gedaan en verdient hij zijn riante salaris dubbel en dwars. En precies zo zal hij - al is het alleen maar om zijn geweten te sussen - redeneren.
Bespottelijke verklaringen
Afgelopen week verklaarde Sophie David, advocaat van de 26-jarige Marokkaan Ayoub El Khazzani die op donderdag 21 augustus in de Thalys van Amsterdam naar Parijs om zich heen was gaan schieten met een kalasjnikov maar daarbij al snel overmeesterd werd door een aantal omstanders, dat hij dit niet had gedaan uit terroristische motieven. Haar cliënt was slechts een arme man op zoek naar eten, wat hij hoopte te kunnen kopen van het geld dat hij zou gaan “verdienen” met een overval in de Thalys.
Ik zou me mijn ogen uit mijn kop schamen als ik dit soort bespottelijke verklaringen namens mijn cliënt - en dus niet uit naam van futiliteiten als de waarheid of rechtvaardigheid - zou moeten gaan uitkramen.
Ik zou me mijn ogen uit mijn kop schamen als ik dit soort bespottelijke verklaringen namens mijn cliënt - en dus niet uit naam van futiliteiten als de waarheid of rechtvaardigheid - zou moeten gaan uitkramen.
Feiten zijn niet relevant
Ja, advocaat zijn van een onschuldige cliënt en hem vrij krijgen door tijdens de rechtszaak de openbaar aanklager en rechter stil te krijgen met haarscherpe analyses waar niets tegenin te brengen valt, lijkt mij ook geweldig. Maar helaas is de werkelijkheid een stuk minder romantisch: verreweg de meeste cliënten die advocaten verdedigen zijn gewoon schuldig.
Het enige wat de advocaten dan nog rest om te redden wat er te redden valt, is het spelen van vieze spelletjes met een hoop gelieg en gedraai om die o zo irritante waarheid die alles dreigt te verpesten. Waarbij werkelijk alles is geoorloofd, zo lang als het maar in het belang is van de cliënt.
Feiten zijn niet relevant, maar vormen slechts een uitdaging. Door links en rechts flink twijfel te zaaien en rookbommetjes op te gooien, maak je altijd kans dat de rechter zich genoodzaakt zal voelen om de feiten opzij te schuiven.
Feiten zijn niet relevant, maar vormen slechts een uitdaging. Door links en rechts flink twijfel te zaaien en rookbommetjes op te gooien, maak je altijd kans dat de rechter zich genoodzaakt zal voelen om de feiten opzij te schuiven.
Overal antwoord op
Had de Marokkaanse “verdachte” vlak voor zijn actie nog een jihadfilmpje op zijn mobiele telefoon bekeken (arm en hongerig en toch een mobiel?)? Ach, dat deed hij altijd als hij honger had want dan was zijn eetlust meteen weg.
Had de “arme” man voor zijn reis een duur eersteklas treinkaartje van 149 euro gekocht? Ach, als treinliefhebber was het zijn grote droom om één keer in zijn leven eersteklas te rijden en dus besloot hij dit te doen van zijn allerlaatste centjes voor het geval de overval niet goed zou aflopen.
Had haar cliënt behalve een kalasjnikov nog 270 patronen, een negen millimeter pistool, een mes en een fles met benzine op zak? Ach, die wapens had hij toevallig gevonden in een park in Brussel en dat mes wilde hij alleen maar gaan gebruiken voor het smeren van de boter op zijn stokbrood die hij na de overval zou gaan kopen van zijn “verdiende” geld. En de benzine was enkel voor het weghalen van vieze vlekken op zijn kleren want hij wilde er ondanks zijn armoede altijd netjes uitzien.
Ja, Sophie David zal namens haar cliënt ongetwijfeld overal antwoord op hebben/verzinnen. Ook op de lastige vraag hoe haar cliënt nou eigenlijk precies had gedacht weg te komen na het plegen van een "overval" in een rijdende trein op het traject Brussel Zuid-Parijs waar tussendoor verder nergens wordt gestopt tot aan Parijs.
Had de “arme” man voor zijn reis een duur eersteklas treinkaartje van 149 euro gekocht? Ach, als treinliefhebber was het zijn grote droom om één keer in zijn leven eersteklas te rijden en dus besloot hij dit te doen van zijn allerlaatste centjes voor het geval de overval niet goed zou aflopen.
Had haar cliënt behalve een kalasjnikov nog 270 patronen, een negen millimeter pistool, een mes en een fles met benzine op zak? Ach, die wapens had hij toevallig gevonden in een park in Brussel en dat mes wilde hij alleen maar gaan gebruiken voor het smeren van de boter op zijn stokbrood die hij na de overval zou gaan kopen van zijn “verdiende” geld. En de benzine was enkel voor het weghalen van vieze vlekken op zijn kleren want hij wilde er ondanks zijn armoede altijd netjes uitzien.
Ja, Sophie David zal namens haar cliënt ongetwijfeld overal antwoord op hebben/verzinnen. Ook op de lastige vraag hoe haar cliënt nou eigenlijk precies had gedacht weg te komen na het plegen van een "overval" in een rijdende trein op het traject Brussel Zuid-Parijs waar tussendoor verder nergens wordt gestopt tot aan Parijs.
Zonder waarheidsvinding geen rechtvaardigheid
Soms walg ik van advocaten. Wie eerlijk en integer is, zal het in de advocatuur nooit redden. Mijn knagend geweten zou het in elk geval met geen mogelijkheid aankunnen. Niet dat je mij nu overigens zult horen beweren dat advocaten moeten worden afgeschaft. Dat advocaten als verdedigers van verdachten in elke beschaafde maatschappij moeten bestaan, besef ik maar al te goed.
Maar waar het in mijn ogen misgaat, is dat een maatschappij nog een stuk beschaafder zou zijn als de rechtspraak maar om één ding zou draaien: (het achterhalen van) de waarheid. Zonder waarheidsvinding geen rechtvaardigheid.
Maar waar het in mijn ogen misgaat, is dat een maatschappij nog een stuk beschaafder zou zijn als de rechtspraak maar om één ding zou draaien: (het achterhalen van) de waarheid. Zonder waarheidsvinding geen rechtvaardigheid.
Voorstel: neem waarheidsvinding als uitgangspunt in rechtspraak
Nu lijkt de rechtspraak nog te vaak te gaan om een wedstrijd tussen de openbaar aanklager en de advocaat. Waarbij de eerste koste wat het kost de verdachte zo lang mogelijk wil opsluiten en de laatste koste wat het kost hem vrij wil krijgen. En dit alles ongeacht de (on)schuld van de verdachte.
Echte rechtvaardigheid bereik je niet door je tijdens een rechtszaak te focussen op “de wedstrijd” en je tegenstander. Enkel door je te focussen op het achterhalen van wat er feitelijk is gebeurd, komt rechtvaardigheid in zicht.
Daarom luidt mijn voorstel: neem de waarheid(svinding) als uitgangspunt in de rechtspraak en zie erop toe dat zowel openbaar aanklagers als advocaten alleen beweringen doen die corresponderen met de werkelijkheid. Dat vanuit dit kader/uitgangspunt de openbaar aanklagers opkomen voor de rechten van de gedupeerden en de advocaten voor de rechten van de verdachten is een vanzelfsprekendheid.
No more bullshit in court, stay focused on (finding) the truth!
Echte rechtvaardigheid bereik je niet door je tijdens een rechtszaak te focussen op “de wedstrijd” en je tegenstander. Enkel door je te focussen op het achterhalen van wat er feitelijk is gebeurd, komt rechtvaardigheid in zicht.
Daarom luidt mijn voorstel: neem de waarheid(svinding) als uitgangspunt in de rechtspraak en zie erop toe dat zowel openbaar aanklagers als advocaten alleen beweringen doen die corresponderen met de werkelijkheid. Dat vanuit dit kader/uitgangspunt de openbaar aanklagers opkomen voor de rechten van de gedupeerden en de advocaten voor de rechten van de verdachten is een vanzelfsprekendheid.
No more bullshit in court, stay focused on (finding) the truth!
Tonko
Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.
Meer lezen over rechtspraak? Klik op mijn site op label "Advocaten en (andere) juristen".
Geen opmerkingen:
Een reactie posten