102. Soms is de leugen wel degelijk te snel...

Actualiteit - Moord en doodslag/Verkrachting - Waarheid

 

Op zoek naar de waarheid

De filosoof in me blijft altijd gefascineerd op zoek naar “de waarheid”. Meestal zit de waarheid verscholen achter de leugens en ego’s van mensen met gebrek aan lef en zelfkritiek.
Maar soms is de waarheid dichterbij dan je denkt, maar kan of wil je ‘m om de een of andere reden niet zien. Bijvoorbeeld omdat je ‘m te saai en oninteressant vindt en een alternatieve, spectaculaire “waarheid” veel aantrekkelijker is om aan te hangen. Of misschien omdat je de naar voren geschoven waarheid teveel voor de hand liggend vindt om ‘m te kunnen en willen geloven.

Natuurlijk kan ik nu de discussie beginnen over wat “de waarheid” precies is en of die überhaupt bestaat en natuurlijk kan iemand dan het standpunt innemen dat de waarheid niet bestaat en dat we bijvoorbeeld allemaal in een Matrix-achtige schijnwereld leven (zie filmtrilogie: The Matrix I-III 1999-2003). Heel interessant, maar iets te lang en gecompliceerd voor een column.

 

Objectieve en subjectieve waarheid

In mijn ogen bestaat er in elk geval ook “gewoon” een objectieve waarheid die naakt en ontdaan van alle ruis mij intrigeert. Neem als simpel voorbeeld: man A zegt dat hij net geslagen is door man B die juist het omgekeerde beweert. Wat beiden echter niet weten, is dat een videocamera het incident heeft geregistreerd waaruit blijkt dat man A juist man B heeft geslagen en niet andersom: de objectieve waarheid.
Over het hoe en waarom van het incident zullen de meningen tussen beiden ongetwijfeld enorm uiteenlopen en daarom noemen we dat de subjectieve waarheid; een waarheid die moeilijk zo niet onmogelijk tot een objectieve waarheid te herleiden valt.

 

Aanslag op John F. Kennedy

Als iemand door een vuurwapen om het leven is gebracht op een plek waar alles eindeloos tot in detail gefilmd is, kan de objectieve waarheid over wie hem heeft vermoord dus worden achterhaald. Maar als dat niet het geval is en het slachtoffer is niet alleen een van de machtigste mannen op aarde met heel veel vijanden die allen potentiële moordenaars zijn, maar het incident vindt ook nog plaats in het bijzijn van honderden getuigen die ieder hun eigen (subjectieve) waarheid hebben, dan is de kans niet ondenkbaar dat men het vijftig jaar later nog niet eens is over wie hem nou vermoord heeft en wat de objectieve waarheid precies was.

Ik heb het hier natuurlijk over de moord die van de week precies vijftig jaar geleden plaatsvond en de ideale voedingsbodem vormde voor diverse complottheorieën: de "geslaagde" moordaanslag op president John F. Kennedy op 22 november 1963 in Dallas.

 

Malle complottheorieën

Hoe idioot ik ook altijd complottheorieën heb gevonden, was de moord op Kennedy de enige zaak waarvoor ik bereid was een slag om de arm te houden als het gaat om de mogelijkheid tot een samenzwering.

Met name door de (beperkte) kennis die ik erover had en door de onvermijdelijke beïnvloeding van boeken, documentaires en films als “JFK” (1991) van Oliver Stone, leek de moord op Kennedy eenvoudigweg teveel vragen op te roepen om de officiële lezing van de Commissie-Warren₁ voor waar aan te nemen.

Niet dat ik meteen helemaal meeging met die malle complottheorieën, maar ik hield er toch wel ergens rekening mee dat er meer of andere daders waren geweest dan alleen de opgepakte Lee Harvey Oswald. Al was het alleen maar stiekem vanwege de, bewust dan wel onbewuste, opwindende gedachte erachter: een écht complot, stel je eens voor…

Dat Oswald bovendien twee dagen na de dood van Kennedy zelf werd doodgeschoten door nachtclubeigenaar Jack Ruby was voor de echte diehard complottheoriegelovigen natuurlijk helemaal een godsgeschenk.

 

Van nobody naar dead body

Het ironische aan dit alles is dat ik niet alleen weinig vertrouwen heb in de geloofwaardigheid van de aanhangers van wilde complottheorieën, maar dat hetzelfde geldt voor alle voor- en tegenstanders op hoge machtsposities rondom de Amerikaanse president.

Gevolg hiervan is dat ik bij gebrek aan een duidelijke objectieve waarheid nooit wist welke versie van de “waarheid” rondom de moord op Kennedy ik nou eigenlijk moest geloven.

Hoe ik het spreekwoord “Al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt haar wel” ook zou willen geloven, werkt het helaas niet altijd zo. Soms is de leugen wel degelijk te snel en kan de waarheid het schudden.

Maar toch acht ik niet uitgesloten dat er een dag komt waarop de echte, objectieve waarheid over de moordenaar(s) van Kennedy boven water komt. Grappig daarbij is dat inmiddels de kans steeds groter geworden is dat als dat ooit mocht gebeuren de simpelste en meest voor de hand liggende waarheid wel eens de ware zou kunnen blijken te zijn: Lee Harvey Oswald heeft helemaal alleen en zonder hulp president Kennedy doodgeschoten. Niks geen CIA, FBI, maffia, Sovjet-Unie, Cuba, vice-president Lyndon Johnson, James Files₂  of aliens, maar slechts een gefrustreerde man die aardig gericht kon schieten en met zijn actie van een nobody een somebody hoopte te worden. Helaas voor hem werd het een “van nobody naar dead body” verhaal en eindigde hij binnen 48 uur even dood als zijn slachtoffer president Kennedy.

 

Magic bullet theory

Zelfs de door de complottheorie-aanhangers eens zo bejubelde “magic bullet theory” blijkt in deze tijd geen stand meer te houden.
Volgens deze theorie moesten er wel meer schoten gelost zijn - en dus meer daders zijn - dan de drie die door Oswald zouden zijn afgevuurd, omdat één van die drie kogels onmogelijk in één schot meerdere wonden kon hebben veroorzaakt bij president Kennedy en de voor hem in de auto zittende gouverneur John Connelly die ook werd geraakt. Tenzij het dus een “magische kogel” zou zijn.

Na reconstructie van de aanslag met behulp van de modernste computeranimatietechnieken blijkt echter dat één “single bullet” dit wel degelijk kan hebben aangericht (zie filmpje hieronder). Sterker nog, de reconstructie laat zien dat als je de lijn van dat ene schot dat zowel Kennedy als Connelly raakte doortrekt, je uitkomt bij de zesde etage van het schoolboekenmagazijn waar Lee Harvey Oswald werkte en waar vandaan hij zou hebben geschoten met zijn geweer dat er na de aanslag ook was aangetroffen.

 

Terugkerende patronen

Naar mijn mening spelen hier hetzelfde soort terugkerende patronen een rol als bij de wijze waarop mensen omgaan met het begrip toeval of lot (zie column 50): de mens heeft moeite te accepteren dat het leven soms gewoon loopt zoals het loopt en dat er dingen gebeuren zonder diepere betekenis en zonder dat men er controle op heeft.

De waarheid is in zijn eenvoud soms moeilijk te begrijpen. In het leven krijgen sommige mensen nu eenmaal ongeneeslijke ziektes of ze verongelukken of ze worden vermoord en je kan alleen maar hopen dat dat jou en je naasten nooit zal overkomen. Vanuit dit gevoel van onbegrip en onmacht ontstaat de sterke behoefte aan controle, bijvoorbeeld in de vorm van het verzinnen van complottheorieën.
Eén tip: word in elk geval geen president van de Verenigde Staten of een andere machthebber of dictator. Dat verkleint het risico op een aanslag aanzienlijk.

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

 

₁ De Commissie-Warren onderzocht onder leiding van rechter Earl Warren de moord op Kennedy en concludeerde dat Lee Harvey Oswald de president had gedood met drie schoten vanuit de zesde etage van de Texas School Book Depository. 
₂ James Files is een ex-CIA/maffia-huurmoordenaar die beweert de echte moordenaar van president Kennedy te zijn.

John F. Kennedy vlak voor de aanslag (foto: internet)

 

The Magic Bullet Theory onderuit gehaald

(bron: YouTube)