ONDERWERPEN: 2016 - VEELBESPROKEN JAAR
Extra veelbesproken jaar
En weer is er (bijna) een jaar voorbij. Over elk jaar kun je natuurlijk uitvoerig napraten, maar wellicht dat 2016 toch een extra veelbesproken jaar wordt. Al is het alleen maar om de uitverkiezing van Donald Trump tot de nieuwe president van het machtigste land ter wereld. Of om de net zo onverwachte uitslag van het referendum in Groot-Brittannië over het EU-lidmaatschap dat leidde tot de Brexit.
Treitervlogger en post-truth woorden van het jaar
Ook de gekozen woorden van het jaar in Nederland en Groot-Brittannië - respectievelijk “treitervlogger” en “post-truth” - zeggen veel over het afgelopen jaar.
Een jaar waarin elke willekeurige loser die video’s maakt van zijn opruiende asociale gedrag kans maakt om door een bepaald deel van de bevolking op handen gedragen te worden. Een bepaald deel waarvan velen vrees ik ook al (bijna) oud genoeg zijn om te mogen stemmen.
Met het woord “post-truth” wordt gesuggereerd dat we - met dank aan opportunistische mensen als Trump, Erdogan, Poetin en Wilders - zijn aanbeland in een tijdperk waarin objectieve feiten minder van invloed zijn op de vorming van de publieke opinie dan emoties, (onderbuik) gevoelens en persoonlijke overtuigingen. Men verkiest gevoel boven waarheid.
Een jaar waarin elke willekeurige loser die video’s maakt van zijn opruiende asociale gedrag kans maakt om door een bepaald deel van de bevolking op handen gedragen te worden. Een bepaald deel waarvan velen vrees ik ook al (bijna) oud genoeg zijn om te mogen stemmen.
Met het woord “post-truth” wordt gesuggereerd dat we - met dank aan opportunistische mensen als Trump, Erdogan, Poetin en Wilders - zijn aanbeland in een tijdperk waarin objectieve feiten minder van invloed zijn op de vorming van de publieke opinie dan emoties, (onderbuik) gevoelens en persoonlijke overtuigingen. Men verkiest gevoel boven waarheid.
Vanuit je gevoel stemmen devies van deze tijd
Gechargeerd gezegd kun je stellen dat de gevoelsmensen dus een goed jaar achter de rug hebben met diverse behaalde overwinningen op de mensen die liever afgaan op hun verstand. Eerst vanuit je gevoel stemmen en dan pas later (eventueel) opzoeken waarvoor je eigenlijk precies hebt gestemd, lijkt het devies van deze tijd.
Mijn visie is anders. Naar mijn persoonlijke overtuiging kun je een wereld vol conflicten, oorlogen en terrorisme het beste benaderen zoals je ook een echtscheiding dient te benaderen: zet al je gevoelens en emoties opzij en (onder) handel vanuit je verstand. Dat is en blijft in alle situaties nu eenmaal het beste.
Mijn visie is anders. Naar mijn persoonlijke overtuiging kun je een wereld vol conflicten, oorlogen en terrorisme het beste benaderen zoals je ook een echtscheiding dient te benaderen: zet al je gevoelens en emoties opzij en (onder) handel vanuit je verstand. Dat is en blijft in alle situaties nu eenmaal het beste.
Zwartepietendiscussiemoeheid, revival racisme, good en bad guys
In plaats van “treitervlogger” had wat mij betreft trouwens ook een woord mogen winnen waarvan ik eerlijk gezegd niet eens weet of het daadwerkelijk bestaat: “zwartepietendiscussiemoeheid”.
Ook dit woord is veelzeggend voor de tijd waarin we leven. Een tijd waarin racisme haast een soort van revival lijkt te hebben gemaakt. Ik zeg heel bewust “lijkt”, want ik geloof er helemaal niets van dat er op dit gebied in de afgelopen decennia veel is veranderd.
Sterker nog, ik geloof er helemaal niets van dat als je voor deze discussie de mensheid grofweg in twee categorieën indeelt - de “good guys” en de “bad guys” - dat er dan in de loop van de geschiedenis veel in deze verhouding is veranderd.
Ook dit woord is veelzeggend voor de tijd waarin we leven. Een tijd waarin racisme haast een soort van revival lijkt te hebben gemaakt. Ik zeg heel bewust “lijkt”, want ik geloof er helemaal niets van dat er op dit gebied in de afgelopen decennia veel is veranderd.
Sterker nog, ik geloof er helemaal niets van dat als je voor deze discussie de mensheid grofweg in twee categorieën indeelt - de “good guys” en de “bad guys” - dat er dan in de loop van de geschiedenis veel in deze verhouding is veranderd.
Karma
Dit is tevens een van de redenen waarom ik ook helemaal niets kan met het begrip karma uit het hindoeïsme en boeddhisme. Karma draait om het geloof dat alle handelingen die je verricht gevolgen hebben op jouw huidige, je toekomstige en je volgende (?) leven(s). Dit houdt dus in dat de situatie waarin je je op dit moment bevindt niet los gezien kan worden van hoe je je in vorige levens hebt gedragen: het heden wordt bepaald door het (verre) verleden. Waarbij positieve handelingen zullen leiden tot positieve ervaringen en negatieve handelingen tot negatieve ervaringen.
Als je deze gedachtegang doortrekt, ervan uitgaande dat ie klopt, zou je dus mogen verwachten dat de mensheid in de loop van de tijd steeds beter en minder slecht is geworden. Want als je keer op keer je kop stoot na het vertonen van negatief gedrag dan leer je dat vanzelf wel snel genoeg weer af, nietwaar (beschouw het als een evolutionair proces)? Zelfs de spreekwoordelijke ezel weet dat.
Als je deze gedachtegang doortrekt, ervan uitgaande dat ie klopt, zou je dus mogen verwachten dat de mensheid in de loop van de tijd steeds beter en minder slecht is geworden. Want als je keer op keer je kop stoot na het vertonen van negatief gedrag dan leer je dat vanzelf wel snel genoeg weer af, nietwaar (beschouw het als een evolutionair proces)? Zelfs de spreekwoordelijke ezel weet dat.
Morele weegschaal
Je kunt me cynisch noemen, maar als ik kijk naar de loop van de geschiedenis van de mensheid dan zie ik met geen mogelijkheid een morele weegschaal die steeds meer is gaan overhellen richting het goede. Zaken als liegen, bedriegen, pesten, intolerantie, racisme, oorlog, terrorisme en andere vormen van geweld, zijn van alle tijden en lijken eenvoudigweg niet uit te bannen.
Hooguit zie ik her en der een verandering in de manier waarop “het kwaad” zich profileert. Waar vroeger bijvoorbeeld menig machthebber probleemloos zijn tegenstanders kon laten martelen en vermoorden, zal hij in deze tijd (althans zeker met name in Europa) andere, slinksere middelen moeten aanwenden om zijn machtspositie te behouden dan wel te vergroten. Zelfverrijking ten koste van anderen is zo’n "subtiele" methode.
Hooguit zie ik her en der een verandering in de manier waarop “het kwaad” zich profileert. Waar vroeger bijvoorbeeld menig machthebber probleemloos zijn tegenstanders kon laten martelen en vermoorden, zal hij in deze tijd (althans zeker met name in Europa) andere, slinksere middelen moeten aanwenden om zijn machtspositie te behouden dan wel te vergroten. Zelfverrijking ten koste van anderen is zo’n "subtiele" methode.
Yin en Yang
Nee, ik ben niet zo van het geloven maar als ik dan toch iets zou moeten geloven op het gebied van de verhouding tussen goed en kwaad dan zou het iets zijn in de richting van de nuchtere vaststelling dat er tussen deze twee een soort van Yin en Yang-achtig evenwicht bestaat.
Iets wat ik vanuit religieus, met als voorbeeld christelijk, oogpunt altijd enorm zorgwekkend zal blijven vinden: de vaststelling dat er in deze wereld een soort van evenwicht bestaat tussen het Goede (God) en het Kwade (Duivel). Alsof je als Almachtige kennelijk niet almachtig genoeg bent om op zijn minst iets van voordeel te behalen uit deze eeuwige strijd; laat staan dat je het Kwade gewoon doodslaat als een irritante zoemende mug.
Iets wat ik vanuit religieus, met als voorbeeld christelijk, oogpunt altijd enorm zorgwekkend zal blijven vinden: de vaststelling dat er in deze wereld een soort van evenwicht bestaat tussen het Goede (God) en het Kwade (Duivel). Alsof je als Almachtige kennelijk niet almachtig genoeg bent om op zijn minst iets van voordeel te behalen uit deze eeuwige strijd; laat staan dat je het Kwade gewoon doodslaat als een irritante zoemende mug.
Hierna volgt deel 2.
Tonko
Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten