163. COLUMN AUTORITEITSPROBLEEM (?), KEN UZELF, PRIVÉ, PUBERZOON, LEF: Mensen die zichzelf durven te zijn, komen het verst en worden het gelukkigst

ONDERWERPEN: KEN UZELF - AUTORITEITSPROBLEEM?

 

De appel valt niet ver van de boom

“Ken uzelf” zou in een inscriptie in de Tempel van Apollo van Delphi hebben gestaan. De uitspraak zou van de Griekse filosoof Socrates afkomstig kunnen zijn, maar dat is niet zeker.

Naarmate ik ouder word, merk ik dat jezelf leren kennen bepaald geen sinecure is. Pas nu ik achtenveertig jaar oud ben, durf ik te stellen dat ik mezelf echt goed ken. Maar decennia geleden zou ik waarschijnlijk precies hetzelfde hebben gezegd, terwijl ik inmiddels met de kennis die ik nu heb, weet dat dat nergens op had geslagen.

Dat het proces van mezelf leren kennen pas echt goed op gang is gekomen toen ik kinderen kreeg, is niet gek. De appel valt tenslotte niet ver van de boom en wie (zelf)kritisch naar zijn eigen kinderen kijkt, zal vaak het gevoel hebben in een spiegel te kijken. Met alle voor- en nadelen, want soms is dat confronterend tot aan het irritante toe. Net als de harde maar ware constatering dat bepaalde eigenschappen bij je kinderen je helpen herinneren waarom je ook al weer van hun moeder bent gescheiden. Iets wat mijn ex andersom natuurlijk totaal niet zal hebben… 

 

Eén spookrijder? Ik zie er wel honderd!

Mijn tweede zoon heeft moeite met autoriteit. Of moet ik zeggen autoriteit heeft moeite met hem. Hoe dichter ik de afgelopen jaren in mijn “Ken uzelf” zoektocht bij mezelf kwam, hoe vaker ik het kenmerk “U heeft moeite met autoriteit” zag passeren.

Noem mij koppig (wat ik overigens niet ben), maar ondanks dat ik dit kenmerk wel begrijp en ook herken ben ik het met de omschrijving nooit eens geweest. Ik vind namelijk dat ik niet zozeer moeite heb met autoriteit als wel dat autoriteit moeite met mij schijnt te hebben. Als een leidinggevende gewoon openstaat voor kritiek en afwijkende ideeën dan is er niets aan de hand. Maar keer op keer is gebleken dat dat voor de meeste leidinggevenden moeilijk zo niet onmogelijk is en dan vind ik het wel heel makkelijk om te roepen dat ik degene ben die moeite heeft met hen in plaats van andersom. Het is maar van welke kant je het bekijkt: "Eén spookrijder? Ik zie er wel honderd!" Wat ook perfect aansluit op mijn motto: “Velen vinden mij eigenwijs. Ik niet.”

Gedist

Voor mijn zoon geldt nu al precies hetzelfde. Hij valt op in de klas omdat hij niet zo’n bravertje is dat alles voor zoete koek slikt waardoor hij regelmatig discussies aangaat met zijn docenten. Het grote verschil tussen hem en mij op veertienjarige leeftijd is dat ik precies hetzelfde dacht als hij, maar dat ik een onzekere nerd was en hij veel steviger in zijn schoenen staat. Hij is gelukkig wél zelfverzekerd genoeg om het lef te hebben om op zijn tijd autoriteiten te prikkelen en uit te dagen.
Laatst was er een incident waarbij mijn zoon werd geduwd door een vriend waardoor hij tegen een docent aanbotste die hierdoor wat van zijn thee over hem heen kreeg. De docent werd woedend en begon op mijn zoon te schelden die sorry zei maar daar wel aan toevoegde dat hij er ook niets aan kon doen omdat hij was geduwd. De docent bleef echter op hem foeteren waarna mijn zoon olie op het vuur gooide door ook boze dingen terug te gaan roepen.

De docent beval mijn zoon mee te gaan naar zijn mentor wat mijn zoon prima vond. Bij de mentor legde mijn zoon rustig uit wat er was gebeurd en dat het fout van hem was geweest om terug te schelden, maar dat hij aan het incident ook verder niets kon doen. De docent bleef er echter maar op hameren dat mijn zoon zich zo onbeheerst en brutaal had gedragen en dat hij dat niet pikte. Waarna mijn zoon hem van repliek diende door te zeggen dat hij zelf met dit gedrag begonnen was en dat je van een volwassen docent meer zelfbeheersing mag verwachten dan van een jongen van veertien. De docent was gedist. Het enige wat hij hierop nog wist uit te brengen was dat mijn zoon “een serieus autoriteitsprobleem” had.

 

Juist een kwaliteit

Ja, ja, mijn zoon is hier weer degene met een (autoriteits) probleem en het is niet toevallig zo dat de autoriteit een probleem heeft in de wijze hoe om te gaan met een (terecht) weerwoord van een “onderdaan”. Het is wederom maar weer van welke kant je het bekijkt.
Waar mijn zoon mede door dit soort incidenten ook van zijn moeder en stiefvader regelmatig te horen krijgt dat hij inderdaad een autoriteitsprobleem heeft, ga ik daar dwars tegenin door aan mijn zoon te benadrukken dat hij nooit moet vergeten dat dit juist een kwaliteit van hem is. Uiteraard niet zonder de belangrijke nuance dat hij kritiek altijd tactvol moet proberen te brengen om te voorkomen dat hij zijn eigen glazen ingooit, druk ik hem op het hart dat hij zich nooit door autoriteiten de mond moet laten snoeren. Mensen die zichzelf durven te zijn, komen het verst en worden het gelukkigst.

 

Voorbarige adviezen

Ik mag hopen dat mijn zoon het “Ken uzelf”-proces wat sneller zal doorlopen dan zijn vader. Om hem daarbij te helpen, geef ik hem nu al - wellicht soms wat voorbarige - adviezen. Zo vertelde ik hem naar aanleiding van dit incident dat wat hij later op werkgebied ook zou gaan doen, ik nu al vermoed dat hij met zijn “autoriteitsprobleem” er vroeg (beter dan na je veertigste) of laat achter zal komen dat hij het best voor zichzelf kan gaan beginnen. Want met zo'n karakter zul je in menig bedrijf nog tegen een hoop muren (en ontslagen) aanlopen. En ik kan het weten. 
Maar kijkend naar het zelfvertrouwen en lef van mijn zoon maak ik me niet veel zorgen: dat komt wel goed met hem. 

 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.