258. TURKIJE DOCENTENTEKORT DOOR ZUIVERINGEN ERDOGAN, FETHULLAH GÜLEN, HANDBOEK VOOR DE BEGINNENDE DICTATOR, LET OP MENSEN MET EEN BRIL!, FILOSOFEN ERASMUS, SPINOZA EN RUMI, DICTATOREN EN ANGST VOOR SLIMME MENSEN, DONALD TRUMP, INTELLIGENTIE GEEN VOORWAARDE VOOR SUCCES, DE MENS IS EN BLIJFT EEN EGOÏST, ACTUALITEIT: Zie, grijp en vernietig iedereen met intellectuele neigingen

ONDERWERPEN: DOCENTENTEKORT TURKIJE - ERDOGAN - GÜLEN

 

Vijftigduizend vacatures in onderwijs

Voor wie als docent in Nederland niet aan het werk komt maar bereid is in een ander land te gaan werken, is er goed nieuws. Althans op de belangrijke voorwaarde dat je geen banden hebt met de Turkse islamitische denker en dissident Fethullah Gülen. En voor wie denkt dat dat wel goed zit, is een waarschuwing op zijn plaats want wie een beetje gelooft in democratie en vrijheid van meningsuiting loopt kans die banden te hebben zonder dat die het zelf weet.
Afgelopen week kwam het nieuws binnen dat Turkije momenteel kampt met een ernstig tekort aan leraren na de door president Erdogan ingevoerde zuiveringen na de mislukte staatsgreep in juli. Vele tienduizenden docenten zijn ontslagen of op non-actief gezet - 100.000 mensen in totaal in overheidsdienst met naast onderwijzers ook ambtenaren, juristen en politieagenten - omdat ze verdacht worden banden te hebben met de Gülenbeweging of met de Koerdische afscheidingsbeweging PKK. Met dank aan Erdogan zijn er hierdoor in Turkije nu rond de vijftigduizend vacatures in het onderwijs vrijgekomen en biedt dat alle mogelijkheden voor zijn aanhangers met een onderwijsbevoegdheid maar zonder baan.

 

Handboek voor de beginnende dictator

Ik weet niet of er een handboek voor de beginnende dictator bestaat, maar als er zo’n boek is dan zal er onder de tien geboden ongetwijfeld eentje staan die ongeveer als volgt klinkt: “Zie, grijp en vernietig iedereen met intellectuele neigingen: (na) denken, boeken lezen, kennis opdoen, (afwijkende) meningen hebben, betweterig gedrag vertonen, gaven bezitten tot het snel oppikken van nieuwe dingen etc. En let daarbij vooral op mensen met een bril!" Iets wat de Cambodjaanse dictator Pol Pot - de man van een tot drie miljoen - zich geen twee keer hoefde te laten zeggen. Wie tijdens zijn bewind een brilletje droeg en er dus te slim uitzag, kon het schudden.  

 

Gevaarlijk terroristisch monster

Hoe meer ik lees over de heer Fethullah Gülen - volgens Erdogan het brein achter de mislukte staatsgreep in zijn land - hoe meer ik de angst van de Turkse president begrijp. Een zeer belezen man die waarde hecht aan zaken als democratie, dialoog met andersdenkenden, tolerantie, onderwijs, wetenschap, verbondenheid, altruïsme, sociale rechtvaardigheid en intellectuele verlichting en ook een man die onwetendheid, armoede en verdeeldheid als de drie grootste obstakels voor vrede noemt, is natuurlijk een groot gevaar voor iedere zichzelf respecterende dictator.

Ik lees dat Gülen in wetenschappelijke kringen zelfs vergeleken wordt met beroemde filosofen als Desiderius Erasmus, Baruch de Spinoza (Nederland) en Jalal ad-Din Rumi (Perzië). Filosofen die in hun tijd vooral bekend stonden om hun strijd voor zaken als verdraagzaamheid, tolerantie, vrijheid van meningsuiting en vrede. Wat de heer Gülen verder nog allemaal op zijn kerfstok heeft weet ik niet, maar de man klinkt in elk geval inderdaad als een gevaarlijk terroristisch monster dat onmiddellijk voor het Turkse gerecht moet worden gesleept.

 

Intelligentie geen voorwaarde voor succes (Donald Trump)

Wat is het toch met dictatoren en hun angst voor slimme mensen (wat mij betreft een retorische vraag)? De interessante vraag hierbij is of dictatoren nou uit domheid zo bang zijn voor slimme mensen of zijn ze juist zo slim om precies te weten wie ze moeten uitschakelen voor het behoud van hun macht? Persoonlijk denk ik dat beide varianten tot de mogelijkheden behoren aangezien dictators net mensen zijn: je hebt slimme en je hebt domme exemplaren.
De vraag doet mij overigens denken aan een discussie die ik onlangs had met een vriend over Donald Trump. Waar ik aangaf Trump een oerdomme man te vinden, bracht mijn vriend hier tegenin dat Trump misschien juist een superslimme vent is die precies weet wat hij moet zeggen om aan de macht te komen. Of anders gezegd: komen alle domme uitspraken van Trump nou voort uit pure domheid van de man zelf of weet hij drommels goed hoe dom zijn uitspraken zijn maar denkt hij dat dat de enige manier is om de meest invloedrijke positie op aarde te kunnen bemachtigen? Ondanks dat de laatste optie als ultieme daad van opportunisme theoretisch goed mogelijk is, vrees ik toch dat Trump serieus staat achter alle onzin die hij uitkraamt en hij aldus een van de vele levende bewijzen is dat intelligentie absoluut geen voorwaarde is voor succes.

 

De mens is en blijft een egoïst

Geruststellend voor Erdogan is dat mensen altijd autoritaire leiders en dictators nodig zullen hebben. Al is het alleen maar om de eenvoudige reden dat verreweg de meeste mensen volgers zijn en dus iemand nodig hebben om te volgen en om hen te vertellen wat ze precies moeten doen. Daarnaast is er nog een andere simpele vuistregel die elke dictator kent en die ook niet mag ontbreken in het handboek voor de beginnende dictator: "Hoe beter je onderdanen het hebben, hoe groter de kans dat je aan de macht blijft."
We kunnen er lang of kort over praten, maar de meeste mensen op aarde maakt het echt geen moer uit wie aan de macht is en wat hij met die macht doet en hoeveel mensenrechten er worden geschonden of hoeveel vrijheden er worden afgenomen, zo lang als zij het zelf maar goed hebben. De mens is en blijft nu eenmaal een egoïst.
Heeft de bevolking het echter slecht dan moet je als dictator gaan uitkijken, want dan word je positie kwetsbaar en zul je alle zeilen moeten bijzetten (lees: zoveel mogelijk dwang en geweld moeten toepassen) om niet verdreven dan wel vermoord te worden. Iets wat uiteindelijk overigens meestal toch wel gebeurt, leert de geschiedenis ons.

 

Houd de bevolking zo onwetend en dom mogelijk

Voorlopig hoeft Erdogan zich echter nergens zorgen over te maken. De Turken zijn er economisch de laatste tijd behoorlijk op vooruit gegaan (al blijkt de Turkse welvaart voor een groot deel te zijn gefinancierd met schuld, met alle risico’s van dien) en met het uithollen van het Turkse onderwijssysteem hoeft Erdogan ook niet bang te zijn voor de opkomst van een slimme, belezen, kritische generatie die straks lastige vragen gaat stellen.
Tel daarbij op dat Erdogan zich al een tijdje uitstekend houdt aan de volgende regel in het handboek voor de beginnende dictator - "Sluit zoveel mogelijk vijanden op (of beter: breng ze om), beperk op alle fronten de vrijheid van meningsuiting, controleer alle vormen van communicatie (lang leve de propaganda!) en houd de bevolking zo onwetend en dom mogelijk" - en je kunt constateren dat we voorlopig nog wel even kunnen genieten van de markante Turkse leider. 

Mijn God, wat ben ik blij dat ik niet bang ben voor slimme mensen. Ik zou er zomaar paranoïde van kunnen worden.

Net als menig dictator...

 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.