70. Et tu Gerardus?

Actualiteit en privé - Pestgedrag - Zelfmoord

Dag Tegen Pesten

Pestgedrag en zelfmoord; ook in de afgelopen weken was deze combinatie weer in het nieuws. Een dag nadat de KRO en BNN op 5 februari de thema-avond “Dag Tegen Pesten” uitzonden, verdween in Wassenaar de dertienjarige Anass Aouragh. Een dag later werd hij dood in een bos gevonden. Zelfmoord luidde de conclusie van het onderzoek.

Pijnlijk is dat de vader van Anass niet gelooft, of misschien niet wil geloven, dat zijn zoon zelfmoord heeft gepleegd. Wat er precies ook is gebeurd, wel is duidelijk dat Anass een afwijkende jongen was die op school werd gepest.

Hoog opgetrokken broeken

Toen ik jong was, had ik al medelijden met kinderen die gepest werden. Vanuit dit empathische gevoel raakte ik op de lagere school bevriend met Gerard. Ondanks dat ik niet denk dat hij zijn schooltijd als een hel heeft beschouwd, werd Gerard gepest. Zoals wel vaker met gepeste kinderen had hij er een geschikt profiel voor: enig kind, geadopteerd, kwetsbaar, motorisch vergelijkbaar met mister Bean en alsof dat niet al erg genoeg was, liet zijn moeder hem van die hoog opgetrokken broeken dragen.
Als ik met gym kinderen mocht uitkiezen, koos ik Gerard uit omdat hij anders zo zielig als laatste overbleef. Als ik in de pauze ging duivenringen (variant op knikkeren), won ik wel eens wat voor hem omdat hij het niet zo goed kon.
Het is dat de katholieke kerk geen beschermheilige voor de gepeste kinderen op aarde kende anders had moeder Theresa afgunstig moeten toezien hoe ik er met die begerenswaardige titel vandoor ging.
Heilig of niet, wellicht speelde er naast mijn altruïstische houding onbewust nog een simpelere factor een rol: herkenning. Ook ik week af van het gemiddelde. Iets wat mij overigens pas later op de middelbare school echt duidelijk werd. Ik hoorde nergens bij, werd een enorme einzelgänger maar had één geluk: ik viel niet op. Gepest ben ik dan ook nooit, want daarvoor is en blijft opvallen de belangrijkste voorwaarde.

 

Een raadsel

Jaren later kwam ik Gerard nog tegen op een schoolreünie. Apart, want op schoolreünies zul je mij nooit tegenkomen. Maar voor deze had ik een uitzondering gemaakt aangezien ik aan mijn tijd op deze basisschool best leuke herinneringen had overgehouden.

Twee pikante details vielen op. Ten eerste dat Gerard niet alleen gekomen was, maar hij ook nog eens had meegeholpen om de reünie te organiseren. Een raadsel waar de psychologie ongetwijfeld een interessante verklaring voor zal hebben. Misschien was het zijn manier om een definitieve streep door zijn verleden als gepest kind te zetten en verklaarde dat meteen het tweede pikante detail: Gerard herkende mij niet. Of misschien wilde hij me niet herkennen? Behalve dat ik er best om kon lachen, zou ik liegen als ik zou beweren er niet enigszins beledigd door te zijn: Et tu, Gerardus?

 

Filosoof Alain de Botton

In het filosofisch televisieprogramma “Dus ik ben” van Stine Jensen zei de Britse filosoof Alain de Botton ooit dat de mens, met al zijn drang naar status, macht en geld, in feite alleen maar uit is op het verkrijgen van liefde, waardering en respect.
Geef mensen de keus tussen een goed betaalde baan met weinig waardering en respect of geen baan en weinig geld maar met alle liefde en respect van iedereen om je heen en de meesten zullen zonder twijfel kiezen voor de laatste, aldus De Botton.

 

Angst om buiten de boot te vallen

Helaas is het niet alleen positief gedrag waarmee mensen respect trachten af te dwingen bij anderen. Pesters zijn daar een goed voorbeeld van. Ironisch genoeg zijn ook zij eigenlijk alleen maar druk bezig met het afdwingen van waardering en respect bij hun omgeving. Op een zeer negatieve wijze die ten koste gaat van weerloze derden weliswaar, maar het principe is hetzelfde.
Een interessante vraag is of ze met dit pestgedrag het respect krijgen waar ze op uit zijn. Aan de ene kant wel, omdat ze genoeg medestanders krijgen die erom lachen, het aanmoedigen en er zelf aan meedoen. Aan de andere kant niet, omdat de meeste meelopers alleen maar uit angst handelen. Angst om anders zelf buiten de boot te vallen en niet gewaardeerd te worden.
Ironisch rondom het thema pesten is en blijft dat degenen die het meest bezig zijn met het verkrijgen van respect het het minst verdienen én vica versa. Voor Gerard had ik alle respect: hij bleef ondanks alles gewoon zichzelf. Wel jammer voor mijn ego alleen dat hij me niet herkende. Over het zoeken naar waardering gesproken…

 

Tonko

 

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.