Om verschillende redenen wijd ik nu een aantal columns aan het onderwerp hoogbegaafdheid en de link met mijn privéleven. Het zijn verhalen die ik altijd al van plan was op een dag te gaan opschrijven. Nu er echter een directe aanleiding is (zie columns 141, 142 en 143), maak ik meteen van de gelegenheid gebruik om het allemaal in een keer te vertellen.
Ontslagen
De directe aanleiding om over hoogbegaafdheid te schrijven, komt voort uit mijn frustratie over het feit dat ik twee weken geleden voor de zoveelste keer ontslagen ben. De telling houd ik niet meer bij.
Ik weet wel dat ik altijd twee soorten banen heb gehad: het soort dat sowieso van tijdelijke aard was (uitzendwerk) en het soort dat expliciet voor mij van tijdelijke aard bleek te zijn omdat ze mij vroeg of laat blijkbaar te lastig en te kritisch vonden.
Al was dit gelukkig de eerste "baan" waarvoor ik gewoon gewipt ben omdat ik veel te slecht was.
Nooit winnaar uit sollicitatietraject
Voor solliciteren heb ik een vergelijkbare statistiek: overal waar ik gewerkt heb, hadden ze snel iemand nodig en was ik toevallig de eerste die langs kwam en overal waar ze in de sollicitatieprocedure de keus hadden tussen meerdere kandidaten, werd ik het niet. Nog nooit ben ik als winnaar uit een sollicitatietraject gestapt.
Ik kom "blijkbaar" niet goed over bij mensen. Ze vinden me eigenwijs of, zoals ik bij mijn laatste sollicitatiegesprek te horen kreeg, nogal uitgesproken en stellig. En dat stoot mensen af.
Nooit plezier beleefd aan een baan
Ik ben 48 jaar en ik ben er niet bepaald trots op om eerlijk toe te geven dat ik nog nooit één seconde van mijn leven plezier heb beleefd aan een baan.
Ik schaam me daarvoor omdat dat betekent dat ik om welke reden dan ook hele verkeerde (of geen) keuzes in mijn leven heb gemaakt. Ik en niemand anders is tenslotte verantwoordelijk voor mijn leven.
Al heb ik nog wel iets van een excuus dat een ongelofelijk gebrek aan zelfkennis en een soort van minderwaardigheidscomplex hier geen onbelangrijke rollen in hebben gespeeld (zie vorige columns 135, 136, 137, 138 en 140). Gelukkig heb ik bij een paar banen nog wel leuke collega’s gehad, wat het een en ander compenseerde en dragelijk maakte. Maar het werk zelf heb ik nog nooit op wat voor manier dan ook bevredigend gevonden.
Geen enkele reden tot klagen
Niet dat ik mezelf nu overigens als een zielig slachtoffer wil presenteren, want ik besef als geen ander dat als ik mezelf afzet tegen de rest van de wereldbevolking ik geen enkele reden tot klagen heb.
Dan behoor ik statistisch gewoon bij de 5% die het het best heeft. Ik weet niet hoeveel procent van de mensheid werk doet dat hij echt leuk en bevredigend vindt, maar ik vermoed dat we zouden schrikken van het extreem lage percentage. Voor hetzelfde geld, of beter gezegd voor heel veel minder geld, had ik op dit moment ook gewoon zestig uur per week in een riool in India kunnen werken.
Absoluut dieptepunt
Mijn absolute dieptepunt in mijn arbeidsleven - tenminste naar ik hoop - bereikte ik met mijn laatste, door de (of beter gezegd: mijn) crisis gedwongen “carrièremove". Nou ja carrière; welke carrière?
Functie: callcentermedewerker. Locatie: bij een Telemarketingbedrijf bij de Oude Houthaven aan het IJ in Amsterdam. Of zoals dit bedrijf het liever zelf noemt: senior marketeer (junior marketeers heb ik er overigens nooit gezien…).
Want ook zij beheersen de kunst van het geven van interessante, eufemistische en vaak Engelse namen aan iets minder interessante functies. Wie kent ze niet: de floormanagers, de sales promotors, de supervisors, de accountmanagers enzovoort. Ongetwijfeld ook allemaal mensen met de juiste “hands-on”(?) mentaliteit. Ze zijn proactief, flexibel, dynamisch, resultaatgericht, innovatief en denken uiteraard allemaal Out-of-the-box. Mag ik alsjeblieft een teiltje?
Daar gaan we weer
Toen ik te horen kreeg dat mijn scores te slecht waren en dat het toch een commercieel bedrijf was dat winst moest maken en ze voor mij zo een ander hadden, had ik een piepklein momentje een beetje gemengde gevoelens. Dat gemengde zat ‘m vooral in mijn gevoel van: daar gaan we weer. Opnieuw weer zonder werk en opnieuw weer die toenemende financiële druk en problemen.
Enorme opluchting
Maar voor de rest moet ik bekennen dat vooral de enorme opluchting overheerste. In mijn omgeving had ik de laatste tijd al losgelaten dat ik hoopte dat ik hier zou worden ontslagen omdat ik me pas écht zorgen zou gaan maken als ik overal blijk te worden ontslagen behalve voor dit soort werk. Dat zou pas kwetsend zijn.
Ik ben wel de eerste om toe te geven niet geschikt te zijn voor commerciële functies zoals die van “senior marketeer”. Poeh, wat haatte ik dat vreselijk stompzinnige werk uit de grond van mijn hart.
Als ik op mijn 48e erachter zou zijn gekomen dat deze functie mijn roeping was, was ik heel snel een krukje en een stevig stuk touw gaan zoeken. Om die reden kon ik er ook prima mee leven dat dit de eerste keer was dat ik werd ontslagen omdat ik slecht functioneerde in plaats van dat ze me gewoon te lastig vonden. Wat overigens ook had ook gekund, ware het niet dat ik me er keurig heb ingehouden.
Afgewezen nooit leuk
Aan de andere kant kan ook ik er niet omheen dat afgewezen worden nooit leuk is en ook nooit zal wennen. Ironisch ook trouwens dat ik ben afgewezen voor werk waarin vrijwel alles draait om afwijzingen.
Eigenlijk is callcentermedewerker wel het stomste werk wat je kunt doen (let op, de zin gaat nog door) als je zoals ik toch wat extra gevoelig bent voor afwijzingen. Meer dan negentig procent van de mensen die je in zo’n functie belt (en meer dan 95% bij mij), zegt tenslotte “nee” en wijst je af en ik geef ze alle gelijk van de wereld.
Ik vermoed dat de psychologie ons leert dat het voor niemands zelfvertrouwen goed is om continu “nee” te horen, hoe logisch die afwijzingen ook mogen zijn.
Zelfs als je honderd mensen moet bellen vanuit een bedrijf dat voor de Verenigde Staten elektrische stoelen maakt met als doel suïcidaal-achtige personen te vinden die bereid zijn te testen of dat ding echt doet waarvoor die bedoeld is, dan nog zul je teleurgesteld zijn als ze allemaal nee zeggen. Hoe begrijpelijk dat ook is. "Mevrouw, u klinkt echt doodongelukkig. Dit is uw kans om aan dat gevoel (en alle gevoelens) een eind te maken!"
Jezus, baal jij nou niet enorm van je werk?
Ik heb altijd een gruwelijke hekel gehad aan callcenters. Jaren geleden toen ik nog samen was met mijn vrouw werden we als gezin met jonge kinderen regelmatig tussen 18.00 en 19.00 tijdens spitsuur gebeld door callcenters. Gek werd ik ervan. “Jezus, baal jij nou niet ontzettend van je werk?”, vroeg ik een keer aan zo’n irritante callcenterkwal. Een retorische vraag leek mij, niet wetende dat ik op een dag ook zover gezonken zou zijn om de kwal aan de andere kant van de lijn te zijn.
Na mijn scheiding verliet mijn ex-vrouw het huis en stond ze erop om het telefoonnummer mee te verhuizen naar haar nieuwe adres. Ik vond het een beetje vreemd verzoek, maar gaf toe en gelukkig maar. Na eenmaal een nieuw telefoonnummer te hebben gekregen, werd ik vrijwel nooit meer lastig gevallen door die irritante callcenters.
Gelikt verkooppraatje en pushen, pushen, pushen
Toen ik jaren later na weer een ontslag uiteindelijk via het UWV gedwongen werd om naar een vreselijk callcenter in Almere te gaan, werden al mijn vooroordelen over callcenters meer dan bevestigd. Ik kreeg een instructie van een chagrijnige man die vertelde dat je veel oudere mensen aan de lijn kreeg die eigenlijk niet zaten te wachten op jouw telefoontje (quelle surprise) en dan was het een kwestie van je “gelikte verkooppraatje” houden om vervolgens alleen nog maar te gaan “pushen, pushen en nog eens pushen”. Ik moet de man meegeven dat hij er niet omheen lulde wat dit k..werk inhield.
Geheel tegen mijn principes in
Terug bij het UWV deed ik iets wat officieel niet mocht: ik weigerde deze baan omdat dit geheel tegen mijn principes inging.
Een tijd later kwam ik een ex-collegaatje tegen van een bedrijf waar wij ooit samen waren ontslagen. Zij was net als ik een paar jaar terug opnieuw ontslagen en ook zij had een tijd lang zonder werk gezeten, maar inmiddels werkte ze sinds kort bij een callcenter dat volgens haar oké was en lang niet zo erg als daar in Almere. Je werd er niet gepusht en er zaten veel hoogopgeleide ZZP’ers met slechtlopende creatieve bedrijfjes die door de crisis gedwongen waren om dit soort werk aan te nemen.
Met lood in de schoenen besloot ook ik uit pure wanhoop en gedwongen door de omstandigheden me een jaar geleden te melden bij dit callcenter. Een officieel sollicitatiegesprek kreeg ik niet waardoor ik me helaas niet kon verschuilen achter de zoveelste afwijzing. Ik mocht meteen beginnen, jippie.
Grootste callcenterhater
Na de eerste zeven proefshifts te hebben gedraaid, hadden ze al hun twijfels over mij. Maar na nog een paar extra proefshifts mocht ik tot mijn verbazing/teleurstelling toch blijven. Wel dacht ik toen al dat als ze ook maar een fractie van een seconde hadden beseft hoe vreselijk stompzinnig ik dit werk vond, ze mij nooit hadden aangenomen.
Ik durf gerust te stellen dat ik de grootste callcenterhater ben geweest die ooit voet in dat gebouw heeft gezet. Blijkbaar was dit mijn beste prestatie in toneelspelen ooit, zeker als je weet dat ik nou niet bepaald bekend sta als iemand die goed kan toneelspelen. Daarvoor schijn ik non-verbaal veel te sterk te zijn…
Ondanks dat ik mijn ex-collegaatje wel gelijk moet geven dat dit callcenter waarschijnlijk de minst erge in haar soort is in Nederland ben ik er niet bepaald trots op dat ik een jaar lang werk heb gedaan wat indruist tegen al mijn principes en gevoelens. Ik heb er gewoon een hekel aan om mensen lastig te vallen die daar niet om gevraagd hebben.
Beste Tonko,
BeantwoordenVerwijderenIk herken mij zelf wel heel erg in jouw verhaal. Ik zit momenteel in een vergelijkbare situatie. Ik ben ook eerlijk in mijn mening en kan lik op stuk geven. Dit heeft vaak een bepaalde vorm van zelfsabotage als gevolg. Maar ja, als je mijn mening vraagt moet je niet schrikken als deze niet aansluit op wat je wil horen.
Ik werk ook bij een callcenter, jaren inbound gedaan en nu van het project afgehaald. Het onuitgesproken argument: Je bent te lastig. Nu op een outbound project gezet en het gaat ten koste van mijn ziel. Ik kan dat werk simpel weg niet doen. Het gaat tegen al mijn principes in en is naar mijn mening niet hoe we met elkaar moeten omgaan in deze wereld. Maar ook ik wil niet weer ontslagen worden, weer opnieuw beginnen en waarschijnlijk weer het zelfde eindigen. Daarnaast een minimum loon en geen pensioensopbouw.
Helaas liggen mijn andere mogelijkheden op artistiek gebied waar helaas niet direct geld mee valt te verdienen. Ik ben iig blij om te lezen dat ik niet de enige ben. In mijn omgeving krijg ik altijd veel onbegrip. 'Je moet toch geld verdienen', 'Gewoon discipline tonen en het werk doen', 'Je bent niet de enige met werk dat hij niet leuk vindt.' Mensen die het niet eerder hebben gedaan hebben geen flauw idee hoe soulsucking dit werk kan zijn. Wat mij betreft wordt het gewoon verboden. Voor nu weet ik nog niet wat ik moet doen om hier uit te komen.
Hallo Michael,
BeantwoordenVerwijderen"Grappig" maar ook triest dat iemand reageert op deze column omdat hij het herkent. Behalve voor jou is het ook voor mij een geruststelling te horen dat er meer (afwijkende) mensen zijn die dit soort banen gewoon niet trekken omdat het tegen al hun principes ingaat. Ik kan je helemaal volgen dat je het gevoel hebt dat het ten koste van je ziel gaat (al geloof ik niet in een ziel maar dat is een ander verhaal:-). Ook wat je omgeving denkt en zegt herken ik als geen ander. Voor gemiddelde mensen is het makkelijk praten om zo te redeneren omdat zij minder gehinderd worden door zaken als: (door)denken en analyseren, gevoelens van (on)rechtaardigheid, (hoog) gevoeligheid, faalangst, idealisme, perfectionisme, een sterk ontwikkeld geweten etc. Ik vraag me af wat een maatschappij er in godsnaam mee opschiet als je iemand werk laat doen wat hij haat. Ik noem dat een verlies-verlies situatie. Daar heeft niemand wat aan, noch de werkgever noch de werknemer noch de eventuele klanten. Ik zou willen dat ik de oplossing voor je had maar die heb ik helaas (ook voor mezelf) niet, want ja inderdaad heb je net als iedereen nu eenmaal geld nodig. Het enige advies dat ik je kan geven is om toch in je vrije tijd verder te gaan zoeken naar ander, als het niet anders kan ook eenvoudig werk maar dan wel naar meer acceptabel werk wat niet zo weerzinwekkend is. Chauffeur van groepsvervoer of postbode of weet ik veel wat (eerstgenoemde ga ik waarschijnlijk proberen). Liefst werk waar je part-time net van kan rondkomen zodat je in je vrije tijd je geheel kunt richten op de zaken waar je wél blij van wordt en die je wél bevrediging geven. In jouw geval dus tekenen volgens mij. En doe ook iets waarmee je intellectueel scherp blijft en je niet afstompt (voor mij het schrijven van columns en het filosoferen met leden van mijn filosofiegroep)! Want dát is essentieel voor het geluk in het leven: dingen doen die echt bij je passen. Werk om te leven en niet andersom. Succes!
groeten, Tonko
Haha prachtig stuk weer ��
BeantwoordenVerwijderenHoi Tonko,
BeantwoordenVerwijderenHier ook iemand, die een CV heeft van 10 kantjes ..... met de meest uiteenlopende argumenten om het contract niet te verlengen. sinds 6 mnd in de WW en even emotioneel met mijn reet op de bodem gezeten. afvragend wie ik ben, waar dit gedrag vandaan komt en wat ik nu echt wil en kan .... ik ben onderzoekende of ik in staat ben om zzp te gaan worden. Dat dit diverse functies gaan worden, schrikt mij niet af, eigenlijk, alle ervaringen die ik de afgelopen 25 jaar opgedaan heb inclusief vrijwilligerswerk kan ik nu als zzp in gaan zetten. kleine stapje en goed luisterend naar mijn gevoel probeer ik erachter te komen of alles haalbaar is om zo het juk van de werkgever achter mij te gaan laten. onze normale snelheid is voor een normaal mens de snelheid van een Maseratie, dat kunnen zij gewoonweg niet bijhouden. Wat is je bedoeling geweest om de afgelopen jaren in deze banen te blijven zitten, waar wilde je voor vluchten ? Wees niet bang om angst te hebben op wie je gaat lijken, wanneer je echt voor jezelf gaan kiezen.
ik ga het meemaken, ik krijg nu in mijn ogen tot eind 2017 de kans om op zoek te gaan naar mijn ware zelf en daar geld mee te gaan verdienen om mijn liefdevolle gezin en mijzelf te gaan onderhouden, zonder lichamelijke en geestelijke klachten, dan alleen de gezonde klachten die erbij horen wanneer je echt voor jezelf gaat kiezen !
x Renate
Ik heb ook een ellenlang cv, maar ik moet zeggen dat ik wel altijd zeer interessante functies heb gehad met genoeg uitdaging. En die kun je soms ook zelf creeren. Op dit moment ben ik Technical Writer, lekker puzzelen heerlijk :-)
BeantwoordenVerwijderen