Actualiteit - Sport - (On)Rechtvaardigheid
Geschiedenisboeken
Door zijn zevende plaats in de Grote Prijs van Maleisië is Max Verstappen de geschiedenisboeken ingegaan als jongste Formule 1-coureur ooit die WK-punten wist te behalen.
Ik houd van veel sporten, maar daar valt de gemotoriseerde sport niet onder. Kijken naar auto’s die alsmaar rondjes rijden, vind ik saai. Al besef ik maar al te goed dat dat enorm subjectief is. Een ander zal het weer saai vinden om te kijken naar mijn sport: twee mensen die met een racket een bal naar elkaar toe slaan.
Ik houd van veel sporten, maar daar valt de gemotoriseerde sport niet onder. Kijken naar auto’s die alsmaar rondjes rijden, vind ik saai. Al besef ik maar al te goed dat dat enorm subjectief is. Een ander zal het weer saai vinden om te kijken naar mijn sport: twee mensen die met een racket een bal naar elkaar toe slaan.
Saai en onbenullig
Als je er zo over na- en doordenkt (wat niet verstandig is), zijn veel sporten trouwens vrij saai en onbenullig. Toen ik een afgrijselijk slecht Nederlands elftal zaterdagavond tegen Turkije wanhopig lange ballen naar voren zag trappen, begon ik mij ook serieus af te vragen waarom ik in godsnaam naar dit dodelijk saaie spelletje aan het kijken was.
Ach, laten we eerlijk zijn: elke sport waar we naar kijken, bestaat voor het overgrote deel uit bewegingen die keer op keer herhaald worden en die qua uitvoering weinig afwijken van wat we al vele malen eerder hebben gezien. Kijken naar sport is vaak niets anders dan keer op keer dezelfde patronen aanschouwen en daarbij wachten totdat er iets spannends en afwijkends gebeurt. Maar goed, geldt dit niet in feite voor de meeste dingen in het leven, of ben ik nou toch iets te cynisch...?
Ach, laten we eerlijk zijn: elke sport waar we naar kijken, bestaat voor het overgrote deel uit bewegingen die keer op keer herhaald worden en die qua uitvoering weinig afwijken van wat we al vele malen eerder hebben gezien. Kijken naar sport is vaak niets anders dan keer op keer dezelfde patronen aanschouwen en daarbij wachten totdat er iets spannends en afwijkends gebeurt. Maar goed, geldt dit niet in feite voor de meeste dingen in het leven, of ben ik nou toch iets te cynisch...?
Topsport per definitie onrechtvaardig
Toch is er behalve de enorme saaiheid nog een andere reden waarom ik gemotoriseerde sporten nooit interessant zal vinden en dat draait om een van mijn favoriete thema’s in mijn columns: (on)rechtvaardigheid.
Waar ik als voorstander van rechtvaardigheid altijd een fel tegenstander ben geweest van doping in de topsport, had mijn ex-vrouw altijd een andere mening. Zij constateerde heel nuchter dat topsport per definitie al onrechtvaardig is. Wat natuurlijk klopt als een bus: de combinatie van genen (nature) en omgevingsfactoren (nurture) bepaalt of jij een topsporter kunt worden. Als jij dat niet mee hebt, kun je het schudden. Want wat heb je eraan als je de genen hebt om de beste tennisser of autocoureur van de wereld te worden als je leeft in een of ander godverlaten plaatsje in Afrika?
Omdat topsport toch al onrechtvaardig is en je doping sowieso nooit kunt tegenhouden, vond mijn ex-vrouw dat doping uit het illegale circuit moest worden gehaald. Ook al begrijp ik dit standpunt, begrijp ik ook het mijne: juist omdat het leven onrechtvaardig is, vind ik dat je moet proberen om daar waar je kan het een stukje rechtvaardiger te maken. Door bijvoorbeeld te streven naar het houden van eerlijke, dopingvrije sportwedstrijden.
Waar ik als voorstander van rechtvaardigheid altijd een fel tegenstander ben geweest van doping in de topsport, had mijn ex-vrouw altijd een andere mening. Zij constateerde heel nuchter dat topsport per definitie al onrechtvaardig is. Wat natuurlijk klopt als een bus: de combinatie van genen (nature) en omgevingsfactoren (nurture) bepaalt of jij een topsporter kunt worden. Als jij dat niet mee hebt, kun je het schudden. Want wat heb je eraan als je de genen hebt om de beste tennisser of autocoureur van de wereld te worden als je leeft in een of ander godverlaten plaatsje in Afrika?
Omdat topsport toch al onrechtvaardig is en je doping sowieso nooit kunt tegenhouden, vond mijn ex-vrouw dat doping uit het illegale circuit moest worden gehaald. Ook al begrijp ik dit standpunt, begrijp ik ook het mijne: juist omdat het leven onrechtvaardig is, vind ik dat je moet proberen om daar waar je kan het een stukje rechtvaardiger te maken. Door bijvoorbeeld te streven naar het houden van eerlijke, dopingvrije sportwedstrijden.
Kansloos voor succes
Formule 1 is de onrechtvaardigste sport ter wereld. Deze stelling durf ik gerust te verdedigen. Niet als het gaat om het gebruik van doping overigens, al zal ook dat waarschijnlijk ook in de Formule 1-wereld wel eens voorkomen.
Wat de Formule 1-wereld onrechtvaardig maakt, zijn een aantal zaken. Ten eerste kun je in de Formule 1 alleen maar de top behalen als je bij de beste Formule 1-teams zit. Deze teams hebben het meeste geld en dus de beste sponsoren, het beste personeel en last but not least de beste auto's met het beste materiaal. Lukt het niet om in een van de paar beste teams te komen, dan ben je kansloos voor succes. Goed materiaal (boven talent!) bepaalt tenslotte het verschil tussen winst en verlies. Als Michael Schumacher zijn wedstrijden had gereden in een Formule 1-wagen van een onbekend merk, dan had niemand de beste man gekend. Zo simpel is het.
Tour de France 1989: acht seconden
De gedachte dat het in Formule 1-wedstrijden kan voorkomen dat de beste coureur van het veld helemaal achterin rijdt, omdat hij simpelweg in de slechtste auto zit, vind ik bizar. Stel je eens voor dat bijvoorbeeld Roger Federer en Sven Kramer de beste waren geweest enkel omdat zij ten opzichte van hun concurrenten het beste materiaal hadden gehad. Dat zou toch te gek voor woorden zijn geweest!
Natuurlijk zijn er wel meer voorbeelden uit de sportgeschiedenis waarbij materiaal het verschil tussen winst en verlies bepaalde.
Het mooiste voorbeeld hiervan vind ik de Tour de France van 1989. Met vijftig seconden achterstand op de nummer één Laurent Fignon begon Lemond de afsluitende tijdrit over 24 kilometer. Iets wat normaal gesproken voor Lemond een vrij kansloze missie zou zijn geweest, aangezien Fignon een uitstekende tijdrijder was en 24 kilometer voor een tijdrit niet al te lang is.
Maar Greg Lemond had een geheim wapen: als enige in het peloton reed hij de tijdrit met een aerodynamisch triatlonstuur, wat als voordeel heeft dat je minder luchtweerstand hebt tijdens het fietsen. Het stuur leverde Lemond veel tijdwinst op waardoor hij zijn achterstand van vijftig seconden toch nog wist om te buigen in een voorsprong van acht seconden. Feit is dat als Fignon dit triatlonstuur óók had gebruikt, hij en niet Lemond deze Tour had gewonnen.
Natuurlijk zijn er wel meer voorbeelden uit de sportgeschiedenis waarbij materiaal het verschil tussen winst en verlies bepaalde.
Het mooiste voorbeeld hiervan vind ik de Tour de France van 1989. Met vijftig seconden achterstand op de nummer één Laurent Fignon begon Lemond de afsluitende tijdrit over 24 kilometer. Iets wat normaal gesproken voor Lemond een vrij kansloze missie zou zijn geweest, aangezien Fignon een uitstekende tijdrijder was en 24 kilometer voor een tijdrit niet al te lang is.
Maar Greg Lemond had een geheim wapen: als enige in het peloton reed hij de tijdrit met een aerodynamisch triatlonstuur, wat als voordeel heeft dat je minder luchtweerstand hebt tijdens het fietsen. Het stuur leverde Lemond veel tijdwinst op waardoor hij zijn achterstand van vijftig seconden toch nog wist om te buigen in een voorsprong van acht seconden. Feit is dat als Fignon dit triatlonstuur óók had gebruikt, hij en niet Lemond deze Tour had gewonnen.
Inkopen bij topteam
De tweede reden waarom de Formule 1-wereld onrechtvaardig is, heeft te maken met de wijze waarop een coureur tot een Formule 1-topteam kan toetreden. Wie de stap richting wereldtop van de Formule 1 wil maken, zal veel geld moeten meenemen om zich bij een topteam te kunnen inkopen. Echt waar! Veel beroemde Formule 1-coureurs waren zonder rijke ouders, suikeroompjes of gulle, rijke sponsors helemaal nergens geweest. Wie de boeiende film “Rush” (2014) over de rivaliteit tussen de Formule 1-coureurs James Hunt en Niki Lauda heeft gezien, weet bijvoorbeeld dat de carrière van Lauda pas echt begon toen hij zich eenmaal bij een topteam wist in te kopen.
De dag dat ik interesse krijg in de Formule 1, zal de dag zijn waarop de Formule 1-coureurs wat afkomst en materiaal betreft volledig gelijke kansen hebben om te winnen. Wat inhoudt dat ze dan allemaal in precies hetzelfde soort auto rijden en we oprecht kunnen roepen “May the best man win!”
Ik zeg het niet graag, maar mijn ex-vrouw had gelijk en de elitaire Formule 1-wereld bewijst het: (ook) topsport is niet rechtvaardig. Geef mij maar een wedstrijd met Flinstones-achtige trapauto’s: eerlijk en allesbehalve saai!
De dag dat ik interesse krijg in de Formule 1, zal de dag zijn waarop de Formule 1-coureurs wat afkomst en materiaal betreft volledig gelijke kansen hebben om te winnen. Wat inhoudt dat ze dan allemaal in precies hetzelfde soort auto rijden en we oprecht kunnen roepen “May the best man win!”
Ik zeg het niet graag, maar mijn ex-vrouw had gelijk en de elitaire Formule 1-wereld bewijst het: (ook) topsport is niet rechtvaardig. Geef mij maar een wedstrijd met Flinstones-achtige trapauto’s: eerlijk en allesbehalve saai!