vrijdag 23 mei 2014

134. COLUMN IRIS VAN DER SCHUIT, MOEDER VAN RUBEN EN JULIAN, EX VAN JEROEN DENIS, ESTHER KELDER, HET DRAMA VAN... (RKK), VECHTSCHEIDINGEN, BUREAU JEUGDZORG, GEBREK AAN WAARHEIDS-VINDING EN RECHTVAARDIGHEID: Oké Jeroen, je hebt gewonnen

DOOD RUBEN EN JULIAN - IRIS VAN DER SCHUIT - JEROEN DENIS

 

Wanhoopsdaad

Afgelopen maandag 19 mei zond de RKK het programma “Het drama van…” uit. In deze aflevering stond het enorme drama centraal van de moeder van Ruben (9) en Julian (7), Iris van der Schuit. Een jaar geleden werden de jongens door hun vader en ex-man van Iris, Jeroen Denis, opgehaald om vakantie te vieren. Even later werd Jeroen dood in een bos gevonden, waar hij zelfmoord bleek te hebben gepleegd. Na een wekenlange zoektocht naar de twee jongetjes werden zij dood in een afwateringsbuis gevonden. Vermoord door hun vader.
Denis bleek zijn daad nauwkeurig van tevoren gepland te hebben en had duidelijk de intentie dat de jongetjes nooit zouden worden teruggevonden. Het motief van zijn wanhoopsdaad kwam voort uit onvrede over zijn vechtscheiding met Iris waarin de situatie voor hem steeds ongunstiger begon te worden, met omgangsregelingen waarin hij zijn zoons steeds minder zou mogen gaan zien. Nu een jaar later geeft Iris voor het eerst een interview over het drama. Een jaar geleden schreef ik al een column over Ruben en Julian, wat overigens mijn best gelezen column tot nu toe is (zie column 86).
 

Walgelijk en onvergeeflijk

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: wat Jeroen Denis heeft gedaan vind ik en ieder mens met gezond verstand walgelijk en onvergeeflijk. Zoals ik al in mijn vorige column schreef, kan ik alle begrip opbrengen voor een wanhopige vader die uit onmacht over het verloop van zijn vechtscheiding geen andere uitweg meer ziet dan zelfmoord. Maar dat geldt niet voor een vader die zijn eigen kinderen meesleept in zijn ellende, puur en alleen maar uit wraak richting zijn ex-vrouw. Ik vind dat weerzinkwekkend.
 

Oppervlakkig interview

Na zo’n drama wat je niemand gunt, is de verleiding groot om vol begrip en medeleven een column te schrijven over Iris en over wat haar is overkomen. Maar gelukkig leef ik in een land met de vrijheid om af te wijken van de meest voor de hand liggende meningsuiting. Bovendien kun je verwachten dat als je als moeder een interview over dit drama afgeeft, je ook reacties kunt krijgen waar je minder blij mee bent.
De reden voor Iris om dit interview te geven, zal ik nooit begrijpen. De aankondiging dat ze in de documentaire “openhartig” over het drama praat, wordt in mijn ogen totaal niet waargemaakt. Van zo’n oppervlakkig interview waarin werkelijk nergens wordt doorgevraagd, zie ik persoonlijk de meerwaarde niet.
 

Klassiek voorbeeld van vechtscheiding

Was ik in mijn vorige column nog terecht voorzichtig en algemeen, nu een jaar later kan en durf ik - onder het overbekende voorbehoud dat niet alles wat je op internet lees waar is - wel wat meer uitgesproken te zijn door bijvoorbeeld in deze situatie hardop te praten van een vechtscheiding. Hoe meer ik over de zaak lees, hoe meer duidelijk het is dat het hier om een klassiek voorbeeld van een keiharde vechtscheiding ging.
 

Ook Jeroen Denis had zijn kant van het verhaal

Misschien was het interview van Iris wel een verlate reactie op het interview dat eind 2013 in het AD stond met de vriendin van Jeroen Denis, Esther Kelder. Zoals ik als mens én gescheiden vader mijn kinderen tot vervelens toe meegeef, hebben veel verhalen (en zeker rondom onderwerpen als een scheiding) twee kanten.
Ook Jeroen Denis had zijn kant van het verhaal. Maar doordat hij dat niet meer kan vertellen, zal zijn vriendin gedacht hebben van dan doe ik het maar. Hoe subjectief deze (net als de andere) kant ook kan zijn, is het natuurlijk wel interessant. 
 

Tactiek van moddergooien

Esther schetst van Jeroen het beeld van een man die een goedzak was en een zorgzame vader voor wie zijn jongens alles waren. Een man die tijdens de rechtszaken vaak water bij de wijn deed om zijn kinderen er niet de dupe van te laten worden, een man ook die nooit in het bijzijn van zijn zoons iets lelijks zei over hun moeder, een man die zich altijd sterk hield voor zijn kinderen maar die later in de auto wel in tranen uitbarstte.
In de ogen van Jeroen hanteerde zijn ex-vrouw de tactiek van moddergooien om de kinderen naar zich toe te trekken.
 

In rechtspraak hebben moeders een streepje voor

Waar Jeroen aandrong op hulp via bemiddeling, bleef de moeder hem via rechtszaken bestoken met beschuldigingen: dat de kinderen door de omgang met hun vader in hun broek poepten, dat ze zich bij hem niet veilig voelden, dat ze er psychisch onder leden, dat er sprake was van lichamelijke mishandeling en pedagogisch verwaarlozing etc. 
Beschuldigingen die overigens nooit gegrond konden worden verklaard, maar die wel de boel op scherp zetten en de toon bepaalden. Want niemand die de rechtspraak in Nederland volgt bij scheidingszaken en daarbij kijkt naar uitspraken over hoe de zorg over de kinderen tussen de ouders uiteindelijk wordt verdeeld, kan om de conclusie heen dat moeders hierbij een flink streepje voor hebben op vaders.
 

Het probleem van gebrek aan waarheidsvinding

Wat mij doet denken aan een terugkerend standpunt in mijn columns over justitie: in mijn ogen dient het uitgangspunt van rechtspraak altijd rechtvaardigheid te zijn en die kun je alleen maar krijgen door waarheidsvinding.
Te vaak, en zeker bij echtscheidingszaken, draait het om irrelevante issues als ego’s, winnen en verliezen en heel veel aannames die als feit worden gepresenteerd. Niet voor niets bood de kinderombudsman eind 2013 aan de Tweede Kamer een rapport aan waarin het probleem van het gebrek aan waarheidsvinding in de jeugdzorg centraal stond.
 

Alles wat hij deed, was fout

Volgens Esther was er één incident in januari 2013 dat voor Jeroen definitief het tij keerde in zijn nadeel en waarvan je achteraf misschien zou kunnen concluderen dat er toen iets bij hem geknapt moet zijn. Na een driftbui van Ruben zette Jeroen hem onder een douche (warm volgens Esther, koud volgens Iris) om hem af te koelen.
Op het moment dat Iris daarvan hoorde, belde ze niet Jeroen om opheldering te vragen maar deed ze meteen aangifte bij de politie van mishandeling en meldde ze dit bij Bureau Jeugdzorg.
Toen ze vier dagen later allemaal bij elkaar zaten bij datzelfde Bureau Jeugdzorg was er niemand die Jeroen op de hoogte bracht van de aangifte, “uit angst voor oplaaiende ruzie”. Pas later kreeg Jeroen dit via een andere instantie te horen.
Volgens Esther was Jeroen helemaal overstuur omdat zijn ex wéér een stok had gevonden om hem te slaan. “Zijn jongens waren zijn levensdoel. Dieper konden ze hem niet raken. Telkens werd hij ten onrechte beschuldigd. Ze gunde hem de kinderen niet. Alles wat hij deed, was fout. Hoe leuk we het ook hadden, hij moest elke keer bewijzen dat hij een goede vader was.''

 

Uit eigen ervaring

Ik kan me uit eigen ervaring wel wat voorstellen bij de onmacht die Jeroen moet hebben gevoeld. Mijn ex-vrouw en ik hebben met en over mijn oudste zoon jaren geleden ook gesprekken gevoerd bij Bureau Jeugdzorg. Mijn arme lieve zoon die destijds ontzettend met zichzelf worstelde, ongelukkig oogde en regelmatig gefrustreerd gedrag vertoonde wat zich helaas uitte in agressieve buien naar zijn omgeving.
Uiteraard wisten professionals van diverse instanties één voor één wel wat er met hem aan de hand was: hoogbegaafd met een disharmonieus model, hoogbegaafd met een harmonieus model, PDD-NOS, MCDD, Asperger-syndroom etc. Aan mijn frustraties over al die vergeefse pogingen van instanties om hem in een hokje te proppen, wijd ik nog wel een andere keer een column (zie onder andere columns 136 en 137).
Naar mijn ex-vrouw toe ben ik altijd heel open geweest, meestal zelfs zwart op wit in e-mails, over mijn goede én slechte momenten met onze zoon. Hierbij vertelde ik altijd eerlijk als ik uit pure onmacht en frustratie hem wel eens wat te hard had aangepakt door hem bijvoorbeeld een flinke tik te geven waarbij ik duidelijk maakte dat ik dat niet goed van mezelf vond.
 

Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen

Ook ik behoor tot de mensen die vinden dat je een kind nooit moet slaan, maar tegelijkertijd begrijp ik ook dat als je een afwijkend kind hebt (met een afwijkende vader kan ik hem dat moeilijk kwalijk nemen) dat soms agressief en onhandelbaar gedrag vertoont waarbij hij het bloed onder je nagels vandaan haalt het voor ieder mens moeilijk is om zich in zulke situaties altijd voor honderd procent te beheersen. Zoals een wijs man ooit zei: “Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen.”
Natuurlijk zou ik hier nog de discussie kunnen aangaan met mensen die menen dat als je kind afwijkend en moeilijk gedrag vertoont dat enkel voortkomt uit een slechte opvoeding, maar dat doe ik heel eigenwijs niet. Mijn mening is vrij simpel: hoe een kind is en zich gedraagt komt voort uit de combinatie van genen, opvoeding en andere omgevingsfactoren waarbij ik er zelf van overtuigd ben dat de “nature” een veel grotere rol speelt dan de “nurture” Waarbij ik overigens nooit zal beweren dat ik geen fouten in de opvoeding heb gemaakt (maar wie wel?).
 

Stigmatisering

Op een dag liet mijn ex me weten dat ze aan Bureau Jeugdzorg “ter info” had doorgegeven dat ze vond dat ik onze zoon soms te hard aanpakte. Ik was ontzettend kwaad omdat ik (terecht) vond dat ze dat eerst met mij had moeten bespreken in plaats van hiervan een melding te maken. Ik begrijp ook niet wat ze daarmee wilde bereiken (of misschien toch wel). Het enige wat ze tenslotte met die melding bereikte was een stigmatisering van mij als persoon en het risico dat ik het stempel van kindermishandelaar opgeplakt zou krijgen.
 

Uit pure onmacht en frustatie primaire emoties tonen

Mijn ex kende mijn zoon en zijn problematiek natuurlijk net zo goed als ik en wist ook wel dat ik geen kindermishandelaar was/ben maar slechts een normale liefhebbende vader die gek is op zijn kinderen maar die soms vanuit pure onmacht en frustratie primaire emoties toont die niet goed maar wel begrijpelijk zijn. Betrapt, ook ik ben een mens.
Bovendien had zij zelf ook de nodige incidenten met hem gehad waarbij zij ook wel eens haar zelfbeheersing had verloren, met dat verschil dat ze daar niet zo open over was als ik. Gelukkig is het allemaal met een sisser en voor mijn zoon goed afgelopen. Inmiddels is hij een zestienjarige puber op 4 VWO die lekker met alles meedraait en die twee ouders heeft die als co-ouders gelukkig gewoon een ruime voldoende scoren denk ik.

 

Eén reden: wraak richting ex

Natuurlijk kan het verhaal van Esther van A tot Z verzonnen zijn en kan de waarheid er heel anders uitzien. Misschien luidt die wel dat Esther samenleefde met een gestoorde man die zijn eigen kinderen én haar én haar twee kinderen jarenlang geestelijk en fysiek mishandelde. Theoretisch kan dat zo zijn. Maar om de een of ander reden geloof ik dat niet.
Wel is ook het verhaal van Esther uiteraard subjectief en besef ik dat maar al te goed. Eén punt waaruit dat in mijn ogen goed blijkt, is haar opmerking dat ze niet gelooft dat Jeroen zijn kinderen uit wraak richting zijn ex heeft gedood maar omdat hij ze wilde beschermen tegen een opvoeding zonder vader.
Persoonlijk denk ik niet dat Esther dat niet gelooft. Ik denk eerder dat ze dat gewoon niet wil geloven en wie neemt haar dat kwalijk? Sommige zaken hoeven niet bewezen te worden omdat de feiten voor zich spreken. Als een wanhopige, liefhebbende vader in een vechtscheiding besluit om behalve zelfmoord te plegen ook zijn kinderen te doden dan is dat echt om maar één reden: wraak richting de ex. Onder het mom van “Als ik de kinderen niet mag krijgen dan jij ook niet.” Discussie overbodig.
 

Naar mijn idee niet

Interessant aan het interview met Iris is dat als ze wordt geconfronteerd met de vraag of het zo is geweest dat ze het Jeroen steeds heel moeilijk heeft gemaakt door de kinderen bij hem weg te houden en daar een strijd van te maken, antwoordt ze: “Naar mijn idee niet. Ik heb vooral het belang van de jongens voorop willen zetten. Een vader heeft recht op zijn kinderen. Alleen sommige dingen kan je niet negeren. Als je kind met een verhaal thuis komt waarvan jij denkt als een ander kind dat mij zou vertellen dan trek ik aan de bel, waarom doe je dat dan niet bij je eigen kind?”
Op de vraag of ze hier meer over kan vertellen, zegt Iris dat “er” (volgens mij door haar) een aangifte is gedaan tegen Jeroen en dat dat eigenlijk het enige is wat ze erover wil zeggen.
Als ik de moeder ben en ik weet dat die verhalen over het weghouden van de kinderen voor de vader volledig uit de lucht gegrepen zijn dan zou ik zo’n vraag nooit kortaf beantwoorden met “Naar mijn idee niet”. Ik zou vanuit mijn sterke rechtvaardigheidsgevoel fel en emotioneel reageren en uitgebreid met goede argumenten en voorbeelden komen waaruit blijkt dat dat allemaal grote onzin is. In het antwoord van Iris zit echter duidelijk twijfel waarin ze ruimte laat voor de mogelijkheid dat ze dacht van niet, maar dat ze zich ook zou kunnen vergissen.
Ervan uitgaande dat Iris hier praat over de aangifte naar aanleiding van het douche-incident denk ik alleen maar: in wat voor een wereld zouden wij in godsnaam leven als wij van elke ouder die zijn/haar kind tijdens een driftbui uit onmacht en frustratie eens flink door elkaar schudt of onder de douche zet, aangifte zouden doen van kindermishandeling bij de politie en melding zouden maken bij Bureau Jeugdzorg?
Dan zou de politie geen tijd meer hebben voor andere zaken en zouden er over Bureau Jeugdzorg niet een maar honderd rapporten verschijnen over hun gebrek aan het vermogen tot waarheidsvinding. 
 

O zo foute opmerking

Wat voor mij het definitieve bewijs is dat je hier kunt spreken van het ultieme voorbeeld van een vechtscheidingsdrama vind ik het gegeven dat toen de lichamen van de zoons net waren gevonden Iris op haar Facebookpagina schreef: “Oké Jeroen, je hebt gewonnen.” Een bericht dat later weer snel werd verwijderd.
Zelfs als je hierbij rekening houdt met het feit dat dit geschreven is door een moeder die overmand is door emoties na de officiële bevestiging dat haar zoons dood zijn dan nog is dit natuurlijk een o zo foute en veelzeggende opmerking over hoe je dit drama óók kunt interpreteren. Het klinkt in mijn ogen in elk geval als iemand die het allemaal als een strijd heeft ervaren waarbij ze helaas heeft moeten concluderen dat ze die uiteindelijk verloren heeft.
 

Leven met vreselijk schuldbesef

Ik kan Iris niet anders zien dan een slachtoffer van een vreselijke moord op haar kinderen waar haar ex-man volledig verantwoordelijk voor is. Maar ik zie ook een moeder die diep in haar hart beseft dat als ze zich tijdens de scheiding niet zou hebben laten leiden door haar negatieve en wraakzuchtige emoties maar door haar redelijk verstand, dit drama nooit zou hebben plaatsgevonden.
Hierdoor zal zij behalve met de pijn van het verlies van haar zoons verder moeten leven met het vreselijke schuldbesef dat ook zij een rol in het gebeuren heeft gespeeld.
 

Eerbetoon aan Ruben en Julian

Ik kan alleen maar hopen dat de zaak Jeroen Denis in Nederland een symbool gaat worden voor wat de gevolgen kunnen zijn van een uit de hand gelopen vechtscheiding. Als eerbetoon aan Ruben en Julian. Laat het vooral een waarschuwing en leermoment zijn richting hulpverlenende en juridische instanties om voortaan in scheidingszaken altijd waarheidsvinding en rechtvaardigheid (vooral voor de betrokken kinderen) centraal te stellen en om de ouders te begeleiden in het volledig met elkaar leren communiceren vanuit het verstand in plaats van vanuit het gevoel en de emotie.



Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.



3 opmerkingen:

  1. Deze reactie is verwijderd door een blogbeheerder.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik houd niet van censuur dus zal ik niet snel een reactie op een column van mij verwijderen. Maar wel als die van iemand is die duidelijk niet spoort en onzin uitkraamt wat bovendien helemaal niets met de inhoud van de column te maken heeft. Vandaar dat ik de reactie van ene mevrouw Francisca Garrett onmiddellijk heb verwijderd.
    Tonko

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Goed column. Verwoord precies zoals ik het ook aanvoelde en zag. Bij de conclusie sluit ik me dan ook helemaal aan. Deze gebeurtenis heeft ook mij erg geraakt, en deze zienswijze klopt. Triest maar waar.

    BeantwoordenVerwijderen