donderdag 28 februari 2013

74. COLUMN (NAAR AANLEIDING VAN) SCHRIJFWEDSTRIJD GOUDE TIJDEN ZWARTE BLADZIJDEN, DE GESCHIEDENIS WORDT GESCHREVEN DOOR DE OVERWINNAARS, ZELFKRITIEK IS WAT EEN GEMIDDELD MENS ONTBEERT, ACTUALITEIT (VAN SCHRIJFWEDSTRIJD): De vuile handen van Willem van Oranje

THEMA BOEKENWEEK: GOUDEN TIJDEN, ZWARTE BLADZIJDEN

 

Friendzone

Ik ben niet bepaald een gemiddelde man. Als jongen viel ik al op meiden die ik tot mijn “friendzone” mocht rekenen en zelfs mijn puberzoon van veertien weet mij nu te vertellen dat dat wel het stomste is wat je kunt doen als je op iemand een oogje hebt.
Op één punt ben ik echter een heel gemiddelde vent: ik ben zeer visueel ingesteld. Natuurlijk kun je je twijfels hebben of dit vooroordeel over de verschillen tussen mannen en vrouwen op waarheid berust, maar zelf ben ik ervan overtuigd dat hoeveel kleurtinten (zie erotische roman: "Vijftig Tinten Grijs) je ook op een erotisch kasteelromannetje loslaat het geen bestseller onder mannen zal opleveren.
 

Geschiedenis wordt geschreven door overwinnaars

Mijn voorkeur voor kijken stopt niet bij erotiek of sport. Ook als het bijvoorbeeld om geschiedenis gaat, moet ik eerlijk bekennen dat ik liever een DVD bekijk dan dat ik er een boek over lees.
Dat de geschiedenis door de overwinaars wordt geschreven, is bekend. Maar dat voor het “op beeld zetten” van geschiedenis precies hetzelfde geldt, besefte ik pas toen ik DVD’s over bepaalde historische onderwerpen zocht.
Probeer bijvoorbeeld maar eens DVD’s te vinden over de Vietnamoorlog; dat valt niet mee. Ja, DVD’s over de Tweede Wereldoorlog zijn er zat. Sterker: elk jaar komen er weer nieuwe uit. Alsof ze nu opeens met nooit eerder vertoonde beelden komen van Adolf en Eva in hun Hof van Eden dat minstens duizend jaar had moeten bestaan, maar dat eindigde in een tragische Romeo en Julia-achtige scène.
 

Zelfkritiek is wat een gemiddeld mens ontbeert

Winnaars melken nu eenmaal tien keer liever het succes van een gewonnen oorlog uit dan dat ze pijnlijke herinneringen in beeld brengen. Zelfkritiek is wat een gemiddeld mens ontbeert, laat staan een hele natie.
Ook Nederland schrijft en regisseert het liefst haar eigen geschiedenis. Helden willen wij hebben en helden zullen wij krijgen: Willem van Oranje, Piet Hein, Michiel de Ruyter etc. Wie interesse heeft in een meer genuanceerd beeld van onze “helden” kan echter het best wachten op jonge VWO-scholieren die de uitdaging aangaan om prijswinnende werkstukken te maken over bijvoorbeeld de vuile handen van Willem van Oranje.
Ik kijk nog steeds graag naar geschiedenis-DVD’s. Maar het vinden van een goede non-fictie DVD over de rol van Nederland tijdens de zeventiende-eeuwse slavernij of gedurende de politionele acties in Indonesië drie eeuwen later zal geen gemakkelijke opgave zijn. Overwinnaars schrijven niet alleen geschiedenisboeken,
maar maken ook geschiedenis-DVD’s.

Misschien moet ik toch maar eens “Vijftig tinten grijs” gaan lezen.
 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie. 

 



73. COLUMN WALT DISNEY FILM CHIMPANZEE, ACHTERDOCHTIG OVER COMBI DISNEY (FILMS) EN DIEREN (LEED), MANIPULATIEPRAKTIJKEN, MYTHE OF FEIT: SPRINGEN LEMMINGEN VAN KLIFFEN AF?, DISNEYFILM WHITE WILDERNESS (1958), ACTUALITEIT: Veel dingen in het leven zijn niet zo mooi als ze lijken

 

ONDERWERPEN: FILM CHIMPANZEE - DISNEY EN DIEREN - BEDROG


Over dierenlijken gaan

Ik ben met mijn dochter naar de film “Chimpanzee” geweest. Een Disney-documentaire over een jonge chimpansee. Klinkt leuk, maar ik ben altijd een beetje achterdochtig als het gaat om de combinatie Disney en dieren. Dat heeft een reden.
Vroeger zag ik wel eens Disney-documentaires met bijvoorbeeld een wasbeertje in de hoofdrol dat allemaal spannende avonturen beleefde waarbij hij steeds ternauwernood aan allerlei gevaren ontsnapte. Alhoewel, ontsnapte?
Jaren later zag ik hoe deze romantische Disney-documentaires tot stand kwamen. Toen bleek dat er aan zo’n film niet één schattig wasbeertje meedeed, maar veel meer. Hoeveel precies hing af van de hoeveelheid wasbeertjes dat onderweg de dood vond. Prachtig hoor zo’n shot waarin het wasbeertje net aan de klauwen van een vos ontsnapt. Jammer alleen dat de vos in het echt meestal wel beet had. Maar daarover werd niet lang getreurd: men pakte gewoon het volgende wasbeertje en begon aan Take 2.
Ja, Disney ging over (dieren) lijken maar het leverde wel romantische films én dollars op. Gelukkig maar dat Donald Duck als Disney-animatiefiguurtje dergelijke duistere manipulatiepraktijken bespaard blijft.
 

Mythe of waarheid

Maar het kan nog gekker. Laatst kreeg ik van mijn dochter tijdens een dierenvraagspel een vraag in de categorie Mythe of Waarheid: springen lemmingen van kliffen?
Nou reken ik op het gebied van dierenkennis lemmingen niet tot mijn specialiteit, maar ik weet nog net datgene wat – naar ik aanneem - velen met mij weten over deze rare knaagdiertjes: lemmingen hebben de eigenaardige gewoonte om zich in groepen massaal van kliffen te storten alsof ze zelfmoord willen plegen. “Fout, het is een mythe”, riep mijn dochter.
Uiteraard heb ik het opgezocht. Niet omdat ik mijn dochter wantrouw of omdat ik overtuigd was van mijn gelijk, maar uit pure nieuwsgierigheid.
Het volksverhaal over springende lemmingen bestaat al heel lang. Net als konijnen wippen lemmingen er lustig op los waardoor ze al snel met overbevolking kampen en ze gedwongen worden om naar een ander leefgebied te trekken. Ongetwijfeld zal deze massale trek meer dan eens gepaard zijn gegaan met chaotische toestanden en ongelukken waarbij in het gedrang, bijvoorbeeld rondom kliffen, diverse lemmingenslachtoffers vielen te betreuren.
 

Voor alles is een oplossing

Disney vond dit volksverhaal over lemmingen dermate fascinerend dat ze deze wilde verwerken in een natuurdocumentaire over het dierenleven op de Noordpool: “White Wilderness” (1958).
Disney had echter het probleem dat de film werd opgenomen op een plek in Midden-Canada waar geen lemmingen leefden en geen kliffen waren. Maar voor alles is een oplossing moet Disney gedacht hebben. Inuit-kinderen uit Noord-Canada kregen vijfentwintig cent per gevangen lemming wat Disney enkele tientallen lemmingen opleverde. Door deze beestjes vervolgens op een met sneeuw bedekte draaischijf te zetten en ze zo te filmen, werd bij de kijker de indruk gewekt dat je naar een heuse exodus van duizenden rennende lemmingen zat te kijken.
Bij gebrek aan een klif aan zee werd een overhangende rots boven een rivier gevonden. Omdat de lemmingen echter geen suïcidale drang vertoonden om er vanaf te springen, moesten ze een handje worden “geholpen”. De arme knaagdiertjes werden zonder pardon buiten beeld van de “klif” geduwd. Het leverde prachtige dramatische beelden op. Pas in de jaren tachtig kwam het bedrog van deze nota bene met een Oscar bekroonde documentaire uit.
 

Bij Bambi werkte dat ook

En nu komt Disney dus met “Chimpanzee”. Over het jonge aapje Oscar (zou deze naam bewust zijn gekozen met het oog richting de Academy Awards?) dat zijn moeder kwijtraakt tijdens de chaos die ontstaat na een gevecht met een rivaliserende chimpanseegroep. Uiteindelijk wordt Oscar onder de hoede genomen door het alfamannetje van zijn groep, wat zeer uitzonderlijk is.  
Als straks blijkt dat Disney bij deze film heeft gesjoemeld om te scoren, kijk ik niet gek op. “Zeg, gebeurt er nog wat spectaculairs met dat aapje of hoe zit het? Met deze saaie bedoeling wordt het nooit wat met onze film. Kunnen we er niet wat dramatiek in brengen, bijvoorbeeld door zijn moeder te laten verdwijnen? Bij Bambi werkte dat ook. Of misschien kunnen we wat reuring in de tent brengen door een andere chimpanseegroep hierheen te drijven. Dat levert vast mooie beelden op.”

Veel dingen in het leven zijn niet zo authentiek en mooi als ze lijken (zie ook column 63). De vraag is echter of wij dat willen weten. Wellicht krijg ik nu haatmails van moeders die met hun kinderen deze film wilden gaan zien zonder dergelijke voorkennis. Veel plezier!
 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie

 

woensdag 27 februari 2013

72. COLUMN KATTEN, DOOD CHEET, CHEET EN LY, SOMS KAN IK DE DOOD WEL SCHIETEN, ZACHTAARDIGE KARAKTERS, HUFTERTJE, LIEFDE TUSSEN MENS EN DIER, SPINNEN, DE GEBROEDERS LEEUWENHART, PRIVÉ: Liegen en bedriegen in de hemel

ONDERWERPEN: PRIVÉ - DE DOOD - KATTEN - CHEET EN LY

 

Mijn absolute favoriet

Cheet is niet meer. Met tranen in mijn ogen heb ik haar moeten laten inslapen.
Cheet was een van mijn vier poezen. En niet zomaar een, maar samen met haar tweelingzusje Ly (uit te spreken als Laaj) mijn absolute favoriet. Haar hele leven van bijna zestien lentes lang heeft ze bij me gewoond. Na mijn scheiding en co-ouderschap heb ik haar zelfs meer bij me gehad dan mijn eigen drie kinderen. Cheet’s zusje Ly leeft nog, maar kijkend naar haar krakkemikkige staat vraag ik me af voor hoe lang.
 

Soms kan ik de dood wel schieten

Ja, de dood hoort bij het leven. Ik weet het. Niet voor niets zijn de meest clichématige clichés maar al te waar.
Maar waar of niet, soms kan ik de dood wel schieten. Je kunt er lang en kort over praten en het allemaal dood relativeren, maar voor mij is de dood gewoon het ergste wat er “bestaat” in het leven.
Wellicht dat mijn overtuiging hierover extra sterk is omdat ik niet gelovig ben en ik dus niet geloof in een hiernamaals waar mijn vader, moeder, Cheet en Ly mij straks staan op te wachten. Waarbij dient te worden aangetekend dat mijn moeder en Ly nog leven en de omgekeerde situatie dus ook nog tot de mogelijkheden behoort.
Maar of ik nou in de hemel opgewacht word of zelf sta te wachten, lijkt mij beide niet aannemelijk. Niet omdat ik nou zo’n slecht mens ben geweest, maar simpelweg omdat ik de kans groot acht dat als ik eenmaal dood ben en daarboven kom ik hooguit een doodlopende weg vind.
 

Cheat and Lie en Huftertje

De namen Cheet en Ly vormen een woordgrap. Net als mijn dochter ben ik gek op katten en katachtigen en voordat ik Cheet en Ly had, wist ik al dat ik de nieuwe poezen zo zou noemen. Cheet komt van cheetah/jachtluipaard en Ly van lynx of van lion/leeuw. Samen zouden ze dan klinken als liegen en bedriegen op z’n Engels: cheat and lie.
Het kan overigens nog erger: toen ik mijn ex leerde kennen, had zij een kat die Huftertje heette. Een schat van een beest dat voor mij het woord hufter een hele andere betekenis heeft gegeven.
 

Zachtaardig

Cheet heette in het Nederlands dus eigenlijk bedriegen en als ze een mens was geweest zou dat wel de slechtst denkbare, minst toepasselijke naam voor dit goudeerlijke, koddige poesje zijn geweest.
Net als mensen hebben ook katten een karakter. Cheet was net als Ly een enorm zachtaardige poes die niemand kwaad deed. Vrijwel nooit heb ik hen zien blazen of uithalen.
Ik klik goed met zachtaardige mensen en dat zal meteen verklaren waarom ik ook zo goed met Cheet en Ly klikte. Ongetwijfeld staat dit niet los van mijn eigen zachtaardige karakter. Al bezit ik ook een driftig kantje wat heel soms naar boven komt in situaties dat ik me dood erger of er een sterk gevoel van onrechtvaardigheid over me neerdaalt. Mijn zachtaardige vader had ook zo’n driftig kantje. Soms vervelend, maar soms ook heel komisch. Zeker op die momenten dat hij dan uit frustratie op zijn hand begon te bijten.
 

Oprechte liefde tussen mens en dier

Tussen Cheet en mij voelde ik oprechte liefde. Wie beweert dat dat tussen dier en mens niet kan bestaan, mist gevoel of heeft nooit een huisdier gehad.
Natuurlijk kun je stellen dat een poes iedereen aardig vindt die haar voedt en dat haar liefde voor jou dus door de maag gaat. Maar ik denk dat als ik op een dag mijn kinderen niet meer voed hun liefde voor mij ook snel over zal zijn.
Dat katten echt van je houden, merk je al aan hun leukste eigenschap: spinnen. Ook al weet ik dat katten ook kunnen spinnen als ze bijvoorbeeld pijn hebben en de wetenschap er nog niet uit is wat de precieze functie ervan is, hoef je geen wetenschapper te zijn om te zien dat katten vooral spinnen als teken van affectie. Als ik alleen al keek naar Cheet en ik maakte een fluitend geluidje dan begon ze al vrolijk te spinnen.
 
Toch zou het mooi zijn als er een hemel bestaat zoals in het boek “De gebroeders Leeuwenhart” van Astrid Lindgren. Jonathan vertelt hierin aan zijn broertje Karel (“Kruimel”) dat hun paarden Grim en Fjalar dood zijn en op hen staan te wachten in Appeldal in (de hemel) Nangilima. Liegen en bedriegen in de hemel die mij staan op te wachten; het zou wat zijn...
 
 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

 

Cheet (Foto's: Tonko)
 

vrijdag 22 februari 2013

71. COLUMN PESTEN, DAG TEGEN PESTEN (KRO/BNN), ZELFMOOR ANASS AOURAGH, SCHOOL REÜNIE, GERARD, STINE JENSEN, DUS IK BEN, FILOSOOF ALAIN DE BOTTON, ACTUALITEIT: Et tu Gerardus? (Dag tegen Pesten)

 

ONDERWERP: PRIVÉ/ACTUALITEIT - PESTEN/ZELFMOORD - FILOSOFIE


Dag Tegen Pesten

Pestgedrag en zelfmoord; ook in de afgelopen weken was deze combinatie weer in het nieuws. Een dag nadat de KRO en BNN op 5 februari de thema-avond “Dag Tegen Pesten” uitzonden, verdween in Wassenaar de dertienjarige Anass Aouragh. Een dag later werd hij dood in een bos gevonden. Zelfmoord luidde de conclusie van het onderzoek.
Pijnlijk is dat de vader van Anass niet gelooft, of misschien niet wil geloven, dat zijn zoon zelfmoord heeft gepleegd. Wat er precies ook is gebeurd, wel is duidelijk dat Anass een afwijkende jongen was die op school werd gepest.
 

Hoog opgetrokken broeken

Toen ik jong was, had ik al medelijden met kinderen die gepest werden. Vanuit dit empathische gevoel raakte ik op de lagere school bevriend met Gerard. Ondanks dat ik niet denk dat hij zijn schooltijd als een hel heeft beschouwd, werd Gerard gepest. Zoals wel vaker met gepeste kinderen had hij er een geschikt profiel voor: enig kind, geadopteerd, kwetsbaar, motorisch vergelijkbaar met mister Bean en alsof dat niet al erg genoeg was, liet zijn moeder hem van die hoog opgetrokken broeken dragen. Als ik met gym kinderen mocht uitkiezen, koos ik Gerard uit omdat hij anders zo zielig als laatste overbleef. Als ik in de pauze ging duivenringen (variant op knikkeren), won ik wel eens wat voor hem omdat hij het niet zo goed kon.
Het is dat de katholieke kerk geen beschermheilige voor de gepeste kinderen op aarde kende anders had moeder Theresa afgunstig moeten toezien hoe ik er met die begerenswaardige titel vandoor ging.
Heilig of niet, wellicht speelde er naast mijn altruïstische houding onbewust nog een simpelere factor een rol: herkenning. Ook ik week af van het gemiddelde. Iets wat mij overigens pas later op de middelbare school echt duidelijk werd. Ik hoorde nergens bij, werd een enorme einzelgänger maar had één geluk: ik viel niet op. Gepest ben ik dan ook nooit, want daarvoor is en blijft opvallen de belangrijkste voorwaarde.
 

Een raadsel

Jaren later kwam ik Gerard nog tegen op een schoolreünie. Apart, want op schoolreünies zul je mij nooit tegenkomen. Maar voor deze had ik een uitzondering gemaakt aangezien ik aan mijn tijd op deze basisschool best leuke herinneringen had overgehouden.
Twee pikante details vielen op. Ten eerste dat Gerard niet alleen gekomen was, maar hij ook nog eens had meegeholpen om de reünie te organiseren. Een raadsel waar de psychologie ongetwijfeld een interessante verklaring voor zal hebben. Misschien was het zijn manier om een definitieve streep door zijn verleden als gepest kind te zetten en verklaarde dat meteen het tweede pikante detail: Gerard herkende mij niet. Of misschien wilde hij me niet herkennen? Behalve dat ik er best om kon lachen, zou ik liegen als ik zou beweren er niet enigszins beledigd door te zijn: Et tu, Gerardus?
 

Filosoof Alain de Botton

In het filosofisch televisieprogramma “Dus ik ben” van Stine Jensen zei de Britse filosoof Alain de Botton ooit dat de mens, met al zijn drang naar status, macht en geld, in feite alleen maar uit is op het verkrijgen van liefde, waardering en respect. Geef mensen de keus tussen een goed betaalde baan met weinig waardering en respect of geen baan en weinig geld maar met alle liefde en respect van iedereen om je heen en de meesten zullen zonder twijfel kiezen voor de laatste, aldus De Botton.
 

Angst om buiten de boot te vallen

Helaas is het niet alleen positief gedrag waarmee mensen respect trachten af te dwingen bij anderen. Pesters zijn daar een goed voorbeeld van. Ironisch genoeg zijn ook zij eigenlijk alleen maar druk bezig met het afdwingen van waardering en respect bij hun omgeving. Op een zeer negatieve wijze die ten koste gaat van weerloze derden weliswaar, maar het principe is hetzelfde.
Een interessante vraag is of ze met dit pestgedrag het respect krijgen waar ze op uit zijn. Aan de ene kant wel, omdat ze genoeg medestanders krijgen die erom lachen, het aanmoedigen en er zelf aan meedoen. Aan de andere kant niet, omdat de meeste meelopers alleen maar uit angst handelen. Angst om anders zelf buiten de boot te vallen en niet gewaardeerd te worden.
Ironisch rondom het thema pesten is en blijft dat degenen die het meest bezig zijn met het verkrijgen van respect het het minst verdienen én vica versa. Voor Gerard had ik alle respect: hij bleef ondanks alles gewoon zichzelf. Wel jammer voor mijn ego alleen dat hij me niet herkende. Over het zoeken naar waardering gesproken…
 

Tonko

 

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

 




donderdag 14 februari 2013

70. COLUMN PAUS BENEDICTUS XVI EN ESTHER VERGEER, STOPPEN PAUS VS. STOPPEN ROLSTOELTENNISTER / LEVENDE LEGENDE, WAT EEN CONTRAST, KINDERMISBRUIK, LEF EN MOED, ERVARING OVERGEWAARDEERDE TERM, ACTUALITEIT: Experience is simply the name we give our mistakes

 

(zie ook columns 57 en 61)

 

ONDERWERPEN: DE PAUS VS. ESTHER VERGEER - ERVARING

 

De paus stopt ermee

De huidige paus Benedictus XVI stopt ermee. Mijn column eind december betekende voor hem waarschijnlijk de druppel tot het nemen van dit besluit. Niet alleen de paus nam deze week een dergelijk besluit. Ook rolstoeltennisster Esther Vergeer gaf aan met onmiddellijke ingang te stoppen.
 

Contrast

Wat een contrast. Vergeer is 31 jaar, in de bloei van haar leven en ze wordt algemeen beschouwd als een levende legende binnen de gehandicaptensport: alleen al in de single behaalde ze 39 grandslamoverwinningen, vier gouden medailles bij de Paralympics en sinds 2003 is ze ook nog eens maar liefst 470 (!) wedstrijden achter elkaar ongeslagen. Vergeer wenst niet te wachten tot het minder gaat en ze partijen begint te verliezen en stopt dus gewoon op haar hoogtepunt.
Over de 85-jarige paus Benedictus XVI kunnen we het allemaal eens zijn dat die niet bepaald in de bloei van zijn leven is; integendeel. Schrale troost voor hem is dat dat voor vrijwel al zijn voorgangers gold en wel om de eenvoudige reden dat dat inherent is aan deze functie waarop men pas op hoge leeftijd kans maakt.
Ongetwijfeld zal Benedictus in zijn leven ook zijn hoogtepunten hebben gehad, maar die zullen vooral stammen uit de tijd dat hij nog als Joseph Aloisius Ratzinger door het leven ging. Ook kunnen we allemaal gerust vaststellen dat deze paus noch als levende noch als dode legende de geschiedenis zal ingaan. Om in sporttermen te spreken: zijn carrière werd niet bepaald gekenmerkt door het aan elkaar rijgen van overwinningen.
Al heeft Benedictus wat mij betreft kansen genoeg gehad om zichzelf onsterfelijk te maken. Daarvoor had hij “alleen maar” even de eerste paus moeten worden die openlijk, zelfkritisch en met keiharde hand eens en voor altijd afrekende met het kindermisbruik en alle schandalen in zijn kerk. De hand in eigen boezem steken (in plaats van die in andermans) en stoppen met alles steeds maar weer met de bisschopsmantel der liefde bedekken. Weg met de hypocrisie en het stilzwijgen; leve de waarheid!
 

Illusie

Helaas moeten we concluderen dat een Katholieke Kerk zonder kindermisbruik hetzelfde is als een Tour de France zonder doping: een illusie. Zeker zo lang als dergelijke organisaties van bovenaf nergens de oprechte intentie tonen om de problemen bij de wortels aan te pakken. Wat overigens natuurlijk niet meevalt als die wortels juist vaak bovenin te vinden zijn. Macht corrumpeert, schreef ik al terecht in mijn vorige column.
 

Lef en moed

Eén ding aan Benedictus XVI bevalt mij echter wel en dat is zijn Outside-the-Box (vreselijke modeterm inmiddels)-achtige actie om zijn functie al bij leven neer te leggen. Iets wat indruist tegen de ongeschreven wet dat een paus tot zijn dood zijn functie dient uit te oefenen.
Erkennen dat je op je 85e de kracht niet meer hebt om de verantwoordelijkheden te dragen en dus feitelijk ervoor uitkomen dat je simpelweg te oud bent, is een teken van lef en moed. Daar kunnen veel hoogbejaarde opvolgers alvast een puntje aan zuigen, al is dat hier misschien een wat ongelukkige uitdrukking.
Hopelijk inspireert Benedictus’ actie andere kardinalen om ook een keer Outside-the-Box te stappen. Wat bijvoorbeeld te denken van het lumineuze idee om eens niet zo’n oude vent als paus te gaan kiezen, maar gewoon een jonge kardinaal in zijn beste jaren?
 

Hoop ervaring

Ervaring vind ik persoonlijk maar een overgewaardeerde term. Ervan uitgaande dat ervaring met de jaren komt, zou dit betekenen dat de beste werklui per definitie altijd aan wal staan: de hoogbejaarde gepensioneerde senioren.
Mijn God, wat zou het mooi zijn als we allemaal onze hoogtepunten beleven op die leeftijd. Maar ik geloof toch echt niet dat Esther Vergeer op haar tachtigste nog veel furore als rolstoeltennisster zal maken. De Ierse schrijver Oscar Wilde verwoordde het ooit mooi: “Experience is simply the name we give our mistakes.”
 
Wat dat betreft had Benedictus inderdaad een hoop ervaring.
 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.


 
Foto links internet, foto rechts: Tonko
 

zaterdag 2 februari 2013

69. COLUMN MONARCHIE, AFTREDEN BEATRIX, GEORGE ORWELL: ANIMAL FARM (1954), SOME ARE MORE EQUAL THAN OTHERS, DEGENEN DIE NAAR MACHT HUNKEREN ZIJN HET MEEST GENEIGD DEZE TE MISBRUIKEN, JAARLIJKSE KOSTEN KONINGSHUIS, ACTUALITEIT: Ook Hare Majesteit laat winden


ONDERWERPEN: AFTREDEN KONINGIN BEATRIX - MONARCHIE

 

Huilen om aftreden Beatrix

Mijn moeder moest huilen toen koningin Beatrix haar aftreden aankondigde. “Dat dacht ik wel”, zei ik tegen haar. Niet omdat mijn moeder zo snel huilt, maar omdat ze net als veel senioren iets met het koningshuis heeft. Mij doet het overigens helemaal niets. Als kind al vond ik de monarchie maar onzin. Een anarchist noemde mijn vader me wel eens.
Nog steeds heb ik uitgesproken meningen, maar inmiddels ben ook ik ouder en wijzer én genuanceerder geworden. Was ik vroeger alleen rebels en anarchistisch, nu laat ik deze karaktereigenschappen gepaard gaan met een gezond realiteitsbesef.
 

Animal Farm

Ondanks dat een geweldloze, vredelievende, respectvolle maatschappij zonder macht en autoriteit nog steeds mijn ideale wereld is, besef ik heel goed dat zo’n anarchistische samenleving een illusie is. Waarom dat een illusie is, werd ooit prachtig door George Orwell uiteengezet in zijn meesterlijke persiflage op de Russische Revolutie: Animal Farm (1945). Centraal in dit geweldige boek staat het gegeven dat het streven van de mens naar de ideale maatschappij altijd tot mislukken gedoemd zal zijn.
Het verhaal in het kort: een boer regeert met harde hand op zijn boerderij over de dieren die dat zat worden, in opstand komen en de boer verjagen. Vervolgens nemen de dieren zich voor om de boerderij op een eerlijke en rechtvaardige manier te gaan runnen. Hiervoor stellen ze een aantal regels op waaraan alle dieren zich moeten houden. De bekendste regel luidt: “Everyone is equal”. Helaas loopt het niet zoals de dieren hoopten: de varkens nemen de macht in handen en gaan zich steeds meer gedragen als dictators waarbij ze en passant ook de regels naar hun hand/poot weten te zetten: “Everyone is equal… but some are more equal than others”. Uiteindelijk verandert er op de boerderij feitelijk niets ten goede.
Briljant bedacht en maar al te waar, want zo werkte het bij de Russische Revolutie en bij vele andere machtswisselingen vroeger, nu en in de toekomst. Hoeveel dictators zijn niet ooit als een bevrijder begonnen? Conclusie: macht corrumpeert. Vooral omdat degenen die naar macht hunkeren, het meest geneigd zullen zijn deze te misbruiken.
 

Waxinelichthoudergooier

Omdat ons koningshuis gelukkig geen enkele macht heeft, heb ik geen enkel bezwaar tegen de monarchie.
Zelfs de grootste tegenstanders kunnen niet ontkennen dat het koningshuis symbolisch gezien een hele belangrijke en verbindende rol speelt binnen ons land. De Oranjes zijn uitermate populair en waarom dan nog aan de monarchie tornen?
Dus kom maar op met die gouden koets en misschien gooi ik er dan nog een keer uit balorigheid mijn stropdas tegenaan. Als eerbetoog aan wijlen prins Claus met zijn toenmalige protest tegen het keurslijf. Wellicht dat ik met een dergelijke actie de twee jaar celstraf van de waxinelichthoudergooier kan overtreffen.
De beste man had beter iemand zwaar kunnen mishandelen want dan was hij sneller vrij geweest. Bespottelijk natuurlijk, aangezien dit het zoveelste voorbeeld is van het gegeven dat als het gaat om mensen met veel status, macht en rijkdom - zoals in dit geval uit ons Koningshuis - het altijd zo zal zijn dat some nu eenmaal more equal zijn than others.     
 

Bedenkingen

Uiteraard zal ik over een aantal zaken rond de monarchie wel altijd mijn bedenkingen blijven hebben. Zo zijn de jaarlijkse kosten van het Koningshuis voor 2013 met een paar ton verhoogd naar veertig miljoen euro en vraag ik me af of dat niet met iets minder kan. Zeker in deze crisistijd waarin er zelfs bankiers zijn die hun eigen loonsverhoging (dan wel bonussen) weigeren. Om die weliswaar vervolgens via bonussen (dan wel loonsverhoging) weer ruimschoots te compenseren, maar toch.
Ik begrijp best dat als je de pech hebt om koning(in) te zijn je dat in de vorm van een boel geld gecompenseerd wilt zien. Maar een kostenplaatje van veertig miljoen?
 

Irritant geslijm

Toch zou ik in elk geval voor geen goud met Willem-Alexander willen ruilen.  Het gebrek aan privacy, de ontelbare sociale verplichtingen, het eeuwige handjes schudden, het voortdurende toneelspel, het irritante geslijm van iedereen enkel en alleen maar omdat je toevallig de zoon van een koningin bent en niet van een schooljuf of verkoopster; ik moet er niet aan denken. Om nog maar te zwijgen van de heftige vermoeiende discussies die ik zou hebben met mijn schoonvader die allesbehalve schoon maar juist o zo fout is geweest.
Voor mijn moeder en velen met haar geldt ongetwijfeld dat iedereen gelijk is, maar dat koning(inn)en net iets meer gelijk zijn dan anderen. Het kleine, dwarse, anarchistische knulletje zit nog steeds in mij om daar tegenin te gaan: ook Hare Majesteit laat winden.

Lang leve de nieuwe koning!
 

Tonko

 

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

 

George Orwell: Animal Farm (1945) Foto's: internet