dinsdag 29 november 2016

267. COLUMN ILLUSIES VERSUS DE WAARHEID EN WERKELIJKHEID, BIOGRAFIE "MIJN GEVECHT" VAN EX-WIELRENNER THOMAS DEKKER, BIOGRAFIE "BOUD" OVER BOUDEWIJN BÜCH, MATTHIJS VAN NIEUWKERK (DWDD), DE HARDNEKKIGE WIL OM TE GELOVEN, THE MASKED MAGICIAN, VREEMDGAAN, WAT NIET WEET WAT NIET DEERT, PRIVÉ EN ACTUALITEIT: Ga je voor de illusie of ga je voor de werkelijkheid?

ILLUSIES VERSUS DE WAARHEID EN WERKELIJKHEID

 

Biografie zelfdestructieve ex-wielrenner

Thomas DekkerVorige week was de door de journalist Thijs Zonneveld geschreven biografie “Mijn Gevecht” (leuke grap trouwens van het humoristische televisieprogramma De Kwis over hoe dit boek in het Duits zou worden vertaald…) van oud-wielrenner Thomas Dekker flink in het nieuws.
Zoals je kunt verwachten van dopingzondaar Thomas Dekker staan in het boek pikante onthullingen over zijn excessieve dopinggebruik tijdens zijn wielercarrière. Maar wat de sensatie compleet maakt, is dat er verder ook anekdotes worden verteld over diverse uitspattingen van Dekker en zijn directe wielercollega’s rondom (“gewone”) drugs, drank en seks.
Zonder het boek gelezen te hebben, geloof ik best dat wat er in staat een goede weergave zal zijn van wat de zelfdestructieve Thomas Dekker in zijn wielercarrière allemaal heeft meegemaakt. Natuurlijk kan Dekker theoretisch alles uit zijn duim hebben gezogen en zouden directe wielercollega’s als Michael Boogerd in dat geval een punt hebben in het ontkennen van alle betrokkenheid bij genoemde gebeurtenissen, maar dat lijkt mij sterk.
Het scenario dat Dekker eens en voor altijd door middel van het (laten) schrijven van een zeer open en schaamteloze autobiografie een definitieve streep wilde zetten onder zijn mislukte wielercarrière - met als prettige bijkomstigheid een aardige bijverdienste uiteraard - lijkt mij niet onaannemelijk. 
 

Pissig

Wat ik het meest fascinerend aan dit alles vind, is de keuze die Thomas Dekker feitelijk voorlegt aan een ieder die het boek misschien wil gaan lezen: ga je voor de illusie of ga je voor de waarheid en werkelijkheid?
Voor DWDD-presentator en wielerliefhebber Matthijs van Nieuwkerk was deze keuze niet zo moeilijk. Hij bekende eerlijk aan Dekker dat hij eigenlijk liever had gehad dat Thomas het boek helemaal niet had geschreven. Van Nieuwkerk zei nog net niet dat hij pissig op Dekker was voor het keihard onderuit halen van zijn romantisch beeld van het professioneel wielerleven, maar daar kwam het in feite wel een beetje op neer.
 

Biografie Boudewijn Büch

Pikant detail is dat eerder in dezelfde DWDD-uitzending schrijfster Eva Rovers te gast was om te vertellen over haar net verschenen biografie “Boud” over schrijver, dichter en televisiepresentator Boudewijn Büch. Pikant omdat vooral na zijn dood duidelijk werd dat Büch tijdens zijn leven een pathologische leugenaar was geweest die (zichzelf? en) zijn omgeving regelmatig voor de gek had gehouden door zijn fantasie als waarheid te presenteren.
Net als bij het boek van Thomas Dekker is hier de interessante vraag of de fans van Boudewijn Büch achteraf gezien liever niets van deze onthullingen hadden vernomen of dat ze toch gewoon de (harde) werkelijkheid hadden willen weten. Anders gezegd: zit iemand die geniet van een verhaal dat (met reden) te mooi of te tragisch lijkt om waar te zijn wel te wachten op iemand die hem alle illusies ontneemt door opeens met de waarheid op te proppen te komen. Of wil hij toch gewoon liever in de waan gelaten blijven?
 

Ufo's, Atlantis en de verschrikkelijke sneeuwman

Geloven in illusies is iets waar ik vroeger - meer onbewust dan bewust - zeker open voor stond. Als klein jongetje hoopte ik maar al te graag dat UFO’s echt bestonden, net als geesten, paranormale verschijnselen, Atlantis, de verschrikkelijke sneeuwman, het monster van Loch Ness enz.
En nog steeds is deze fascinatie voor alles wat maar mysterieus en geheimzinnig dermate aanwezig dat ik er heel wat voor over zou hebben om op een dag bewijzen te krijgen voor het bestaan van (een van) genoemde illusies. Waarmee dan meteen het gebruik van de term “illusie” zou worden afgestraft.
Maar inmiddels ben ik op basis van toegenomen kennis en ervaringen ouder en wijzer geworden en besef ik dat er achter dit alles een zeer hardnekkige menselijke neiging zit die je nooit ofte nimmer moet onderschatten: de wil om te geloven. Zoals ik ooit al eerder in een column aangaf (zie column 39) is mijn wil om te weten echter sterker dan mijn wil om te geloven.
Tegen het advies van filosoof Friedrich Nietzsche in zal ik zelfs in die gevallen waarin de illusie sterker lijkt dan de waarheid altijd voor de laatste kiezen. Of dat verstandig is en of je er gelukkiger van wordt is een tweede, maar dat zit nu eenmaal in me. Filosofen staan er om bekend om op zoek te zijn naar de waarheid en dat herken ik als geen ander.
 

The Masked Magician

Zelfs bij letterlijke illusies in de wereld van de goochelaars en illusionisten kon ik als jongetje al nooit uitstaan dat ik niet wist hoe dit allemaal werkte. Toen op een dag het programma “The Masked Magician” op televisie verscheen waarin een gemaskerde goochelaar uitlegde hoe al zijn trucs werkten, moest en zou ik dat zien.
Waar velen dit programma als een grote teleurstelling zullen hebben ervaren omdat het in één klap de magie van alle goochelshows ontnam, was ik alleen maar opgelucht omdat ik nu eindelijk de waarheid achter al deze illusies te zien kreeg. Ja, zelfs bij zoiets triviaals als een goochelshow wil ik precies weten hoe het écht zit.  
 

Wat niet weet wat niet deert

In de periode dat ik mijn (inmiddels ex-) vrouw leerde kennen, hadden we ook gesprekken over relaties en onze visies daarop. Over voorgaande relaties viel van mijn kant niets te melden, maar van haar kant wel. Zo vertelde ze me eerlijk dat ze in de langdurige relatie met haar laatste vriend ooit was vreemdgegaan met een goede vriend van hem. Iets wat hij overigens nooit heeft geweten.
Zelf was ze andersom wel ooit toevallig tijdens het opruimen na een inbraak erachter gekomen dat hij achter haar rug om was vreemdgegaan. Daar baalde ze enorm van, maar verrassend genoeg niet zozeer omdát hij was vreemdgegaan maar meer omdat ze het te weten was gekomen. Haar standpunt over vreemdgaan binnen een relatie was namelijk heel simpel: “Wat niet weet, wat niet deert”. Anders gezegd: vreemdgaan kan gebeuren, maar zorg dan in elk geval dat de ander het niet te weten komt want dan is er geen kwaad geschied.
Ik schrok van deze zienswijze omdat de mijne compleet anders is. Ondanks dat ik rationeel ervan overtuigd ben dat de mens geen monogaam wezen is, ben ik dat zelf gek genoeg wel. Of dat komt door mijn naïeve, romantische inslag op het gebied van de liefde weet ik niet (misschien tevens de reden waarom ik nog steeds alleen ben?), maar binnen mijn normen en waarden past vreemdgaan in elk geval niet.
Ik vertelde mijn aanstaande vrouw dan ook dat ik dit best een probleem vond. Uiteindelijk kwamen we tot een soort van compromis waarin ze verklaarde dat ze me niets kon beloven behalve dan dat als ze ooit zou vreemdgaan ze het mij dan eerlijk zou vertellen. En dat allemaal dus vanwege de simpele reden dat ik altijd wil weten ongeacht hoeveel het me deert: waarheid boven illusie!  
 

Geen gif op durven innemen

Natuurlijk valt er best iets te zeggen voor het standpunt van mijn ex-vrouw. Als een relatie goed gaat en een van beiden (of beiden) gaat vreemd waarom dan het risico op ellende en drama nemen door de waarheid op te biechten? Uiteraard kun je daar mijn volgende standpunt weer tegenover zetten, al besef ik goed dat die wat naïef is om de eerder genoemde overtuiging dat de mens nu eenmaal niet gemaakt is om monogaam te zijn: als je relatie goed is, heb je geen behoefte aan vreemdgaan. Tenminste niet in de relatie die ik voor ogen heb.
Of mijn ex-vrouw tijdens ons huwelijk nou wel of niet is vreemdgegaan, weet ik niet. Op basis van haar belofte, ga ik er gewoon van uit van niet. Maar ik zou er eerlijk gezegd geen gif op durven innemen. Bovendien kon onze relatie natuurlijk moeilijk goed genoemd worden, getuige de scheiding waarin die eindigde. Mensen die liever in een illusie leven dan in de werkelijkheid en die vinden dat wat niet weet niet deert, zal ik per definitie minder snel op hun woord geloven.

En toch is en blijft het vreemde van alles dat ik alle gelovigen in illusies (de laatste twee woorden zou ik ook tussen haakjes kunnen zetten) altijd zal blijven benijden. Want een ding staat voor mij vast: de Matthijs van Nieuwkerkjes van deze wereld hebben een mooiere kijk op de mensheid dan ik. Maar je bent wie je bent en daar doe je weinig aan (of je moet jezelf verloochenen).
 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

 

2 opmerkingen:

  1. Leuk en interessant stuk. Illusies in romans en films vind ik geweldig maar in het echte leven moet ik ze niet. Denk ik. Ik twijfel wel een beetje. Stel bijvoorbeeld dat iedereen me conform een werkelijkheid die ik niet zie een eikel gaat noemen. Dat zou waar kunnen zijn maar dan kies ik toch liever voor de illusie van het niet-weten. Leeft toch plezieriger.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Bedankt voor je reactie Mies! Ja, illusies in films en boeken vind ik ook geweldig, want daarmee wil ik juist even ontsnappen aan de werkelijkheid. Over wraak heb ik ooit ook gezegd dat ik wraak in films mooi vind maar dat het in het echte leven alleen maar vreselijk destructief is. Groeten, Tonko

    BeantwoordenVerwijderen