91. Zu spät oder nicht zu spät...

Actualiteit - WOII - Rechtspraak - (On)Rechtvaardigheid 

Hoop op opsporing en berechting zestig oorlogsmisdadigers

“Spät aber nicht zu spät”, met deze slogan is het Simon Wiesentahl Centrum in Duitsland afgelopen week gestart met een postercampagne om de laatste onberechte oorlogsmisdadigers uit de Tweede Wereldoorlog berecht te krijgen.

Volgens berekening van de directeur, de Amerikaans/Israëlische nazi-jager Efraïm Zuroff, werkten er tijdens de Tweede Wereldoorlog ongeveer 6000 mensen in de concentratiekampen en doodscommando's waarvan men schat dat inmiddels 98% dood is. Van de 120 mensen die nog leven, zal ongeveer de helft door ziekte niet meer in staat zijn om terecht te staan en dus is de hoop op opsporing en berechting gericht op de overgebleven zestig personen.

Zu spät oder nicht zu spät, das ist die Frage.

 

Criminele daden verjaren nooit

Menigeen zal vinden dat je deze hoogbejaarde mensen (van minimaal 93 jaar) met rust moet laten omdat het al zo lang geleden is en het nu geen zin meer heeft; zu spät kortom. Ik heb een andere mening, maar wel een met gemengde gevoelens.
Dat ik het niet en nooit te laat vind, komt omdat in mijn ogen criminele daden nooit verjaren (vreselijk tenenkrommend woord overigens: zie column 10). Ik wil leven in een wereld waarin mensen die misdaden begaan en die ermee weg lijken weg te komen, de boodschap meekrijgen dat ze de rest van hun leven - liefst met zoveel mogelijk gewetenswroeging - in onzekerheid zullen blijven verkeren, omdat als de kans zich eenmaal voordoet ze alsnog gepakt en berecht zullen worden. Waardoor gerechtigheid uiteindelijk toch zal zegevieren.
Dat deze campagne anno 2013 nog steeds nodig is, geeft echter al aan dat we helaas niet in zo’n wereld leven. Anders waren alle oorlogsmisdadigers natuurlijk al lang opgepakt en veroordeeld.

 

Vaker dan dat kwaad kwaad bestrijdt, dekt het elkaar

Je kunt lang en kort discussiëren over de vraag waarom de mensheid na haar overwinning op Adolf Hitler’s Derde Rijk zo laks en lamlendig is geweest als het gaat om het aan- en oppakken van de betrokken oorlogsmisdadigers. Met als vervelend gevolg dat uiteindelijk slechts een klein deel hiervan voor de rechter verantwoording heeft hoeven afleggen voor de begane misdaden.
Maar ik denk dat een lange discussie overbodig is: zo lang het kwaad zich in en om ons heen bevindt en we ons realiseren dat kwaad kwaad behalve bestrijdt misschien nog wel veel vaker dekt, is het moeilijk zo niet ondoenlijk om alle schuldigen van oorlogsmisdaden op te sporen laat staan ze rechtvaardig te straffen.
Zo wisten bijvoorbeeld vele duizenden nazi-misdadigers na de oorlog te ontkomen door naar Latijns-Amerika te vluchten. Dat dit lukte, was ten eerste te danken aan de Katholieke Kerk die de nazi’s voorzag van de benodigde papieren en nieuwe identiteiten.

Wellicht onder het mom van “Heb uw naaste lief als uzelf”, al is het wel jammer dat de Katholieke Kerk dit gebod van Jezus iets minder scherp op het netvlies had toen de joodse medemens in de jaren daarvoor zo dringend om hulp verlegen zat. Dat de nazi’s niet aan naastenliefde dachten toen ze al die joodse mannen, vrouwen en kinderen een kogel door het hoofd schoten of hen de gaskamers in joegen moge duidelijk zijn, maar van de kerk had men toch misschien wat meer compassie mogen verwachten.
Tweede reden waarom de naar Latijns-Amerika gevluchte nazi’s uit de handen van justitie wisten te blijven, heeft te maken met het feit dat ze daar met open armen werden ontvangen door dictators die droomden van een carrière à la Hitler (maar dan met een Happy End uiteraard). Tegen de bescherming die zij de nazi-voortvluchtigen boden, viel weinig uit te richten.

Een ander bekend voorbeeld van hoe men omging met oud-nazi’s is de geheime Amerikaanse Operatie Paperclip. Deze operatie had tot doel om aan het eind van de Tweede Wereldoorlog zoveel mogelijk Duitse wetenschappers die voor Hitler hadden gewerkt op te pakken en naar de Verenigde Staten over te brengen. Niet om ze te berechten, maar om ze te gebruiken voor hun eigen militaire doeleinden (of voor de ruimtevaart). De bekendste nazi-wetenschapper die met zijn gehele team van ingenieurs en geleerden zo’n voorkeursbehandeling kreeg in de VS was Wernher von Braun.

 

Zu spät für Gerechtigkeit

Mij maakt het niet uit hoe oud en krakkemikkig misdadigers zijn: wie een misdaad heeft begaan, moet boeten.
Ongetwijfeld zal deze overtuiging mede zijn ingegeven door het feit dat ik niet gelovig ben. Als ik nou nog zou geloven dat alle nazi-oorlogsmisdadigers na hun dood de rest van de eeuwigheid mogen doorbrengen in een hel waarmee vergeleken Auschwitz een gezellig ontspanningsoord was, dan zou mijn wens (en haast) om misdadigers bij leven gestraft te zien wel een stuk minder zijn. Maar helaas geloof ik er meer in dat een nooit veroordeelde nazi-oorlogsmisdadiger als bijvoorbeeld wijlen “Engel des Doods” Jozef Mengele (kamparts in Auschwitz) opgelucht ademhaalde (?) toen hij na zijn dood in 1979 boven kwam en constateerde dat er helemaal niets was. Was für ein Gluck: zu spät für Gerechtigkeit! 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

 

90. Verhalen van klokkenluiders lopen vrijwel altijd slecht af (2/2)

Actualiteit en privé - Klokkenluiders - Eerlijk en integer 

 

Indruisen tegen je geweten

Stel, je werkt bij een bedrijf en je komt erachter dat bepaalde collega’s er praktijken op nahouden die niet door de beugel kunnen. Er wordt fraude of diefstal gepleegd, men is corrupt, er worden grove fouten verzwegen of men verricht ernstige inbreuk op de privacy van mensen zonder dat ze dat weten. Ook buitenproportioneel verrijkingsgedrag past natuurlijk in dit rijtje. Alleen is dat gedrag inmiddels zo ingeburgerd dat alleen in tijden van crisis sommigen de moeite nemen om zich erover op te winden. Om te voorkomen dat de arme zelfverrijkers in de war raken, moeten ze de simpele regel onthouden dat wat ze doen geaccepteerd wordt zo lang als de rest het maar niet te slecht heeft (zie ook column 51).

Omdat genoemde praktijken indruisen tegen je geweten, maak je er op een dag melding van. Waarschijnlijk niet binnen je bedrijf, omdat de kans groot is dat op de plek waar je het officieel moet melden nou net die mensen zitten die óf zelf schuldig zijn aan deze misstanden óf van de aangeklaagde personen afhankelijk zijn. Dus je meldt het ergens anders en even later is het nieuws algemeen bekend en wordt al snel duidelijk dat jij de klokkenluider bent.

 

Uitblijven van steun

Op zich zou je mogen verwachten dat de meeste mensen net als jij niet gediend zijn van dergelijke misstanden en daarom blij zullen zijn dat iemand dit niet alleen heeft geconstateerd, maar het ook heeft gemeld waardoor er hopelijk iets aan gedaan kan worden.
Dat vooral de hoge piefen niet blij met je zullen zijn - omdat dergelijke missstanden nu eenmaal het meest voorkomen in de top waar de belangen het grootst zijn - zal geen verrassing zijn. Zij deden tenslotte iets waar ze beter van werden totdat ze zich door jouw verraad gedwongen zagen ermee te stoppen en ze tot overmaat van ramp ook nog risico lopen op vervelende juridische gevolgen.

Maar gelukkig zal het feit dat je met je actie een boel vijanden hebt gemaakt ruimschoots worden gecompenseerd door de enorme steun van al die mensen die net als jij ontzettend verbolgen en teleurgesteld zijn over de criminele activiteiten die hebben plaatsgevonden. Nietwaar?

Mis.

In de praktijk gebeurt dat niet. Verhalen van klokkenluiders lopen vrijwel altijd slecht af voor de betreffende klokkenluider.

Velen van hen verzuchtten na afloop dat als ze van tevoren hadden geweten welke ellende er allemaal op hen was afgekomen, ze met hun handen van de klok waren afgebleven. En nee, dat komt echt niet alleen door alle (te verwachten) negatieve reacties van de gecreëerde vijanden, maar dat heeft voor een groot deel ook te maken met het uitblijven van steun uit hoeken waar de klokkenluider die wel had verwacht.

 

Wat een eikel!

Het meest fascinerende hieraan vind ik te bedenken waarom klokkenluiders toch zo weinig steun krijgen van hun directe omgeving. Ik vermoed dat dat, zoals wel vaker het geval is, vooral met angst te maken heeft.

Mensen houden er niet van als iemand de status quo van hun dagelijks leven komt verstoren. Ook al zijn de redenen ervoor nog zo plausibel en nobel. De mens is een egoïst en zal in een situatie op het werk waarbij een collega misstanden aan de kaak stelt, vooral vrezen voor zijn eigen positie.

Het valt ook niet mee. Je werkt voor een bedrijf, alles gaat zijn gangetje, je krijgt maandelijks je salaris en opeens voelt een collega zich geroepen om de klok te luiden over een aantal misstanden daar. Ondanks dat de kans groot is dat je niet gek opkijkt van de aanklachten en je er zelfs niet aan twijfelt dat ze waar zijn, erger je je vooral aan de ontstane situatie. De rust is verstoord en wie weet wat er nu allemaal gaat gebeuren binnen het bedrijf. Je ergernis richt zich gek genoeg niet op de schuldigen, maar vooral op degene die het nodig vond om de beerput open te trekken: wat een eikel!

 

Besmettelijke ziekte

Het doet me een beetje denken aan mijn ontslag ooit vanwege, zoals dat zo mooi heet, een verstoorde arbeidsrelatie met mijn leidinggevende. Ondanks dat ik een prima relatie had met de rest van mijn collega’s op de afdeling veranderde hun houding op de dag dat bekend werd dat ik ontslag  aangezegd had gekregen.

Alhoewel negeren een te groot woord is, heb ik vanaf dat moment vrij weinig steun ervaren en in elk geval een stuk minder dan ik had verwacht. Op de afdeling leek het net alsof ik een soort van besmettelijke ziekte had gekregen. Net als dat mijn moeder me ooit vertelde dat ze merkte dat bekenden afstand van mijn vader namen toen bij hem Alzheimer was geconstateerd. Veel mensen weten zich geen raad met situaties waarin bekenden iets overkomt dat appelleert aan hun eigen angstgevoelens. Door deze personen te negeren en te ontwijken, hopen ze kennelijk gevrijwaard te blijven van wat hen is overkomen.

 

Enorme bewondering

Bij klokkenluiders speelt zich een vergelijkbaar proces af: de klokkenluider doet iets waarmee hij in de problemen gaat komen en elke associatie van jou met de klokkenluider moet dan ook wel het risico op problemen voor jou vergroten. Uit angst en zelfbescherming kun je dan maar beter gewoon je mond houden en afstand bewaren.

Ik houd daar niet van. Mits een klokkenluider vanuit integere motieven handelt, zal hij altijd mijn steun krijgen. Voor mensen die het lef hebben om tegen de stroom in te zwemmen met alle risico’s van dien, kan ik niets anders dan enorme bewondering hebben. Dus zeg maar hoe ik kan helpen tegen deze exorbitante zelfverrijkingspraktijken mijnheer de klokkenluider en I’ll be your man. Gewoon uit principe.

Tenzij mij een zwijggeldbedrag wordt aangeboden waar ik niet omheen kan natuurlijk.

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

Foto: Tonko



89. Vluchten in de armen van Poetin (1/2)

Actualiteit - Klokkenluiders - Eerlijk en integer

Cynisch over de mensheid

Zoals algemeen bekend is voormalig medewerker van de Amerikaanse veiligheidsdiensten CIA en NSA Edward Snowden momenteel op de vlucht voor de Verenigde Staten die hem willen veroordelen (ik schreef hier bijna “vermoorden” wat waarschijnlijk niet ver benevens de waarheid is),  omdat hij onlangs bekend heeft gemaakt dat deze diensten hun burgers afluisteren via het omvangrijke spionageprogramma PRISM.

Afgelopen week heeft de Amerikaanse klokkenluider tijdelijk asiel aangevraagd in Rusland. Als deze wordt goedgekeurd, kan Snowden daar minimaal een jaar verblijven. Behalve in Rusland zou Snowden ook terecht kunnen in Midden- of Zuid-Amerika waar Nicaragua, Venezuela en Bolivia hem asiel hebben aangeboden.

Om verschillende redenen word ik weer cynisch over de mensheid als ik het nieuws over Edward Snowden volg. Ten eerste weet ik vrijwel zeker dat Edward Snowden, kijkend naar een eventuele veroordeling, beter een moord had kunnen plegen in zijn land dan zijn medeburgers te waarschuwen dat hun overheid hen als een echte “Big Brother” in de gaten houdt en men (nog) minder privacy heeft dan men denkt.
Wie misstanden van de Amerikaanse overheid openbaar maakt, kan er (wat betreft diezelfde overheid: letterlijk graag!) gif op innemen dat hij een moeilijke tijd tegemoet gaat, om maar een understatement te gebruiken. Afhankelijk van wat je openbaar hebt gemaakt, kan ik me zelfs voorstellen dat je je leven niet zeker meer bent. Of kijk ik misschien teveel films?

 

Voordeel van de twijfel

Meest opvallend aan de hele ophef vind ik de vraag wat er nou precies zo opzienbarend is aan Snowden’s onthullingen. Hoe naïef ik soms ook kan zijn, ben ik toch niet zo naïef om te denken dat ik als burger ervan uit mag gaan dat mijn gangen op de sociale media door geen enkele autoriteit worden gevolgd of nagetrokken. Zeker in de Verenigde Staten van na 9/11 mag je als Amerikaans burger zulke praktijken toch juist verwachten.

Ik zou ook cynisch kunnen zijn over de werkelijke motieven van Snowden. Eenvoudigweg omdat ik ervan overtuigd ben dat er ook klokkenluiders zullen zijn die zich profileren als altruïstische held maar in feite alleen maar uit zijn op aandacht en roem.
Vooralsnog geef ik Snowden echter het voordeel van de twijfel en beschouw ik hem als een integere klokkenluider die puur uit gewetenswroeging zich genoodzaakt voelde om in het belang van de Amerikaanse burger aan de bel te trekken. Wat hem in mijn ogen een echte held zou maken, omdat ik wel waardering kan opbrengen voor een Amerikaanse burger met zoveel lef dat hij het durft op te nemen tegen zijn eigen overheid. En dat alles enkel om te strijden voor meer open- en eerlijkheid; prachtig!

 

The enemy of my enmey is my friend-mentaliteit

Waar ik als Snowden echter het meest moeite mee zou hebben in zijn situatie is de cynische constatering dat de hulp uit hoeken komt waarvan je je kunt afvragen of je daar nou zo blij mee moet zijn.
Natuurlijk is het fijn dat Rusland en een paar Latijns-Amerikaanse landen bereid zijn om je asiel te verlenen. Maar als ik in mijn strijd voor meer open-, eerlijk- en rechtvaardigheid mezelf genoodzaakt zie om te vluchten in de armen van een mijnheer Vladimir Poetin dan zou ik me toch eens flink achter de oren krabben en me serieus afvragen of ik wel zo goed bezig ben.

Zeker als je daarbij bedenkt dat Latijns-Amerika je enige alternatief is. Ik zou me dan net een nazi voelen die aan het eind van de Tweede Wereldoorlog opgelucht constateert dat er in Zuid-Amerika nog genoeg boeven aan de macht zijn die uit bewondering voor Adolf Hitler je met open armen ontvangen in hun land. Ondanks dat ik besef dat de huidige leiders in Latijns-Amerika over het algemeen democratisch verkozen zijn en dus niet vergeleken mogen worden met de dictators van decennia geleden. Maar dat de scheidslijn tussen democratisch leider en dictator daar veel dunner is dan hier, is geen gewaagde uitspraak.

Hoe zou Edward Snowden zich nou voelen: als een held of als een opgejaagde crimineel die het geluk heeft door partners-in-crime en/of mensen met een “the enemy of my enemy (de VS) is my friend”-mentaliteit gedekt te worden?

Mijn God, ik zie mezelf als Edward Snowden al praten met een begripvolle Poetin die verontwaardigd reageert op mijn onthullingen over afluisterpraktijken in de Verenigde Staten. Ik denk dat als Poetin de banden van het gesprek later afluistert hij er hartelijk om zal lachen.

 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

Foto: Tonko

 

88. De comeback van de wolf

TERUGKEER WOLF - SPIELBERG EN JAWS - FILOSOOF BAS HARING

Vrees van alle dieren op aarde de mens het meest

Tussen alle ellende in het nieuws zit er af en toe iets bij waar ik echt blij van word: de wolf is terug in Nederland. Helaas was mijn blijdschap van korte duur. Niet zozeer omdat het beest eenmaal in Nederland aangekomen meteen leek te zijn doodgereden door een automobilist die de wolf een eenmalige les leerde: vrees van alle dieren op aarde de mens altijd het meest. Maar vooral omdat inmiddels het vermoeden is gerezen dat het hier gaat om een practical joke van Oost-Europeanen die de dode wolf bij wijze van grap langs de weg zouden hebben neergelegd.

Ik vraag me af wie de humor hiervan inziet. Een Geert Wilders vermoedelijk niet, want die zal met dit nieuws ongetwijfeld zijn beeld bevestigd zien dat alle Oost-Europeanen oplichters zijn (uitgezonderd zijn eigen vrouw dan mag ik hopen). Maar de VVD bewijst dat er meer domme politici rondlopen: de partij liet al snel weten dat als er binnenkort in Nederland wolven komen wonen er serieus moet worden overwogen om deze dieren af te schieten. Wellicht dat ze bang zijn voor krassen op hun BMW of zo.

 

Geloven in sprookjes

Wolven zijn echter schuwe dieren en hebben sinds hun terugkeer in buurland Duitsland nog geen mens aangevallen. Mensen hebben nog altijd meer te vrezen van bijtgrage honden en vooral van het gevaarlijkste ras ter wereld dat deze bijtertjes op de wereld heeft gezet: het eigen mensenras (zie column 12).
Blijkbaar zijn VVD’ers meer geneigd om sprookjes te geloven dan bijvoorbeeld hun PvdA-collega’s die geen problemen hebben met een terugkeer van de wolf. Met dank aan traditionele sprookjes als Roodkapje en De Wolf en de zeven geitjes heeft de wolf tenslotte (onterecht) een zeer negatief imago verworven.

 

Een negatief imago kan dodelijk zijn voor een dier

Een negatief imago kan letterlijk dodelijk zijn voor een dier. Zo vraag ik me wel eens af of de wereldberoemde regisseur Steven Spielberg spijt zal hebben van het maken van zijn kaskraker “Jaws” (1975). 
Want behalve dat Spielberg verantwoordelijk is voor het maken van diverse wereldberoemde films als “E.T.” en “Schindler’s List” is hij door “Jaws” - hoe onbedoeld en indirect dan ook - tevens medeverantwoordelijk voor de moord op vele honderden miljoenen haaien.
Sinds “Jaws” de haai het negatieve imago meegaf als bloeddorstige killer is het haaienbestand niet toevallig met zeventig procent afgenomen. Terwijl kenners weten dat van de vierhonderd haaiensoorten hooguit één procent gevaarlijk kan zijn voor de mens. Waar in 2011 een record aantal van twaalf mensen door haaien werd gedood, is de wraak van de mens zoet: naar schatting worden jaarlijks honderd miljoen (!) haaien door mensen omgebracht. De witte Jaws-haai behoort inmiddels tot een van de meest bedreigde diersoorten ter wereld. 

Naschrift: in een interview in 2022 met de BBC heeft Spielberg inderdaad aangegeven dat hij het betreurt dat zijn film zo'n negatieve impact heeft gehad op de haaienpopulatie.

 

Dat alles in de natuur een functie heeft is een misvatting

Natuurlijk kun je je net als de Nederlandse filosoof Bas Haring in zijn boek “Plastic Panda’s” (2011) afvragen of het nou zo erg is dat bepaalde dieren uitsterven. Ook cabaretier Herman Finkers heeft zo zijn bedenkingen: “Het aantal bedreigde diersoorten neemt hand over hand toe. Er is zelfs sprake van een enorme plaag.”
Haring kan best een punt hebben in zijn standpunt dat het een grote misvatting is dat alles in de natuur een functie heeft en het er dus niet voor niets zal zijn. En tja, als hij gelijk heeft dan is dat wel een heel wijdverbreide misvatting. Kijk alleen al naar al die miljarden religieuze en spirituele mensen die van mening zijn dat hun eigen soort héél bijzonder en uniek is en dat ze dus wel met een functie, reden en/of doel op de wereld moeten zijn gezet.
Zelf geloof ik daar overigens niet in. In mijn visie bestaat het leven voor het grootste deel gewoon uit willekeur, geluk en pech. Maar de meeste mensen zullen deze visie alleen al uit zelfbescherming nooit kunnen en willen accepteren, omdat het natuurlijk een hele beangstigende gedachte is dat het leven op zich compleet zinloos is. De voorkeur geven aan een leven waarin - in meer of mindere mate - krampachtig wordt gezocht naar een bepaalde orde, logica én zin, vind ik dan ook niet zo vreemd (zie ook column 52).

In dit opzicht kan ik dus met de gedachtegang van Haring mee dat er in de natuur soms dingen zijn simpelweg omdat ze er zijn en niet omdat ze een bepaald nut zouden hebben. Dat hierdoor volgens de filosoof dan ook diverse diersoorten “gerust” kunnen uitsterven zonder dat dit ernstige gevolgen heeft voor het ecosysteem, betwijfel ik echter. En wel om de eenvoudige reden dat ecosystemen heel complex zijn. Hierdoor kunnen de gevolgen van het uitsterven van een bepaald diersoort op het eerste oog niet waarneembaar zijn, maar op de langere termijn wel. Bijvoorbeeld door factoren die indirect invloed uitoefenen, maar waar totaal niet aan gedacht is. 

 

Twee redenen waarom uitsterven diersoorten wel erg is

Waar ik zeker met Bas Haring over van mening verschil is de vraag of we het uitsterven van diersoorten zo erg moeten vinden. In tegenstelling tot Haring vind ik dat wel degelijk verschrikkelijk en wel om twee redenen.
Ten eerste omdat ik ervan walg dat de mens haar superieure positie op deze aarde meent te moeten gebruiken en misbruiken om vanuit puur egoïstische motieven en zonder enkele noodzaak natuur en dier(soorten) te gaan vernietigen en uit te roeien. Dieren (en planten en natuur) hebben evenveel bestaansrecht als mensen, punt.
Daarnaast was de wolf veel eerder in Europa - en dus ook in Nederland - dan de mens. En niet zo'n klein beetje eerder ook. Noem dit maar het recht van de eerste! Daar waar de eerste wolven al miljoenen jaren geleden hier aankwamen tijdens het Pleistoceen, verschenen de eerste moderne mensen (Homo sapiens) pas zo'n 50.000 jaar geleden.   
Hoe willekeurig het leven ook mag zijn, heeft er in de natuur altijd een bepaald evenwicht bestaan dat in feite alleen maar door de mens dramatisch is verstoord. En dat vind ik een kwade en kwalijke zaak.
De tweede reden is - over het ego gesproken - een esthetische reden: ik heb iets met dieren en vind bijvoorbeeld haaien, tijgers en wolven zulke prachtige beesten dat ik het doodzonde zou vinden als die er op een dag niet meer zouden zijn.
De vraag over een eventueel nut van deze dieren vind ik hierbij irrelevant. Het is een puur esthetische kwestie en ik ben de eerste die toegeeft dat dit ontzettend oppervlakkig en subjectief is. Als variant op de Calvé Pindakaas reclame "Ik vind het gewoon lekker" kan ik er niet veel meer van maken dan: ik vind (bepaalde) dieren gewoon mooi. 
Dat mensen meer empathie voelen voor charismatische diersoorten die als schattig, mooi of aaibaar worden gezien, is overigens een bekend fenomeen. Ook dáárin ben ik helaas niet uniek. Om die reden worden dieren als panda's, dolfijnen en tijgers natuurlijk ook veel eerder gebruikt in campagnes van natuurbeschermingsorganisaties dan minder aantrekkelijke diersoorten als reptielen, insecten of vissen. Wat wel een groot probleem is, aangezien er onder de minder aantrekkelijke dieren soorten zitten die essentieel zijn voor ecosystemen en die dus veel meer aandacht verdienen, zoals bijvoorbeeld bijen, mieren, gieren, steuren, kikkers en padden.

Ik kijk uit naar de comeback van de wolf in Nederland. Sinds de opmars van de wolf in Duitsland de afgelopen decennia is het niet meer de vraag of hij komt, maar wanneer. Elke keer als ik de Donald Duck lees, blijkt weer hoe pro-wolf ik ben: ik blijf de hoop hebben dat Midas op een dag eindelijk die irritante Knor en zijn broertjes te pakken krijgt. De VVD heeft vast wel suggesties hoe.

 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

 

De grote boze wolf Midas (foto Tonko uit de Donald Duck)