AYLAN KURDI - SYMBOOL VLUCHTELINGENPROBLEMATIEK
Eén foto zegt meer dan duizend woorden
Eén foto zegt meer dan duizend woorden: een klein jongetje met een rood t-shirtje en een kort blauw broekje ligt op zijn buik met zijn neus in het zand aan het strand voorover gebogen in een houding die een beetje foetus-achtig aandoet. Zijn armpjes “hangen” slapjes naast zijn lichaam.
Het is een houding die je wel vaker ziet bij kindjes op die leeftijd die zo moe zijn dat ze spontaan voorover in slaap vallen. Heel schattig om te zien. Maar niet hier. Want het jongetje slaapt niet, maar is dood. Verdronken.
Het is een houding die je wel vaker ziet bij kindjes op die leeftijd die zo moe zijn dat ze spontaan voorover in slaap vallen. Heel schattig om te zien. Maar niet hier. Want het jongetje slaapt niet, maar is dood. Verdronken.
World Press Photo of The Year
De foto van het aangespoelde levenloze lichaampje van het driejarige Syrische jongetje Aylan Kurdi uit Kobani gaat de hele wereld over en zal een symbool worden van de ellende van de oorlog en van de vluchtelingenproblematiek.
De foto zal straks wellicht de eerste prijs winnen bij de verkiezing van World Press Photo of The Year. Waarbij ik me dan altijd afvraag wat de fotograaf gaat doen met het prijzengeld. Ondanks dat ik begrijp dat fotografen ook moeten leven, zou ik nooit als "winnaar" prijzengeld willen aannemen voor het maken van zo’n foto. Ik zou het geld meteen weggeven aan een Vluchtelingenorganisatie.
Zoals zovelen wilde ook het gezin van Aylan - met verder nog zijn vader Abdullah, zijn moeder Rehan en zijn vijf jaar oude broer Galip - wegvluchten uit Syrië met als doel uiteindelijk bij familie in Canada aan te komen. Alleen de vader overleefde de botsing met een andere (ongetwijfeld overvolle) vluchtelingenboot. Zonder de aanwezigheid van reddingsvesten waren vooral de kinderen kansloos.
Helaas zijn er honderden, duizenden kinderen die eenzelfde wreed lot hebben (en nog zullen) ondergaan als Aylan. Alleen zijn daar (gelukkig) niet zulke “pakkende” foto’s van gemaakt.
De foto zal straks wellicht de eerste prijs winnen bij de verkiezing van World Press Photo of The Year. Waarbij ik me dan altijd afvraag wat de fotograaf gaat doen met het prijzengeld. Ondanks dat ik begrijp dat fotografen ook moeten leven, zou ik nooit als "winnaar" prijzengeld willen aannemen voor het maken van zo’n foto. Ik zou het geld meteen weggeven aan een Vluchtelingenorganisatie.
Zoals zovelen wilde ook het gezin van Aylan - met verder nog zijn vader Abdullah, zijn moeder Rehan en zijn vijf jaar oude broer Galip - wegvluchten uit Syrië met als doel uiteindelijk bij familie in Canada aan te komen. Alleen de vader overleefde de botsing met een andere (ongetwijfeld overvolle) vluchtelingenboot. Zonder de aanwezigheid van reddingsvesten waren vooral de kinderen kansloos.
Helaas zijn er honderden, duizenden kinderen die eenzelfde wreed lot hebben (en nog zullen) ondergaan als Aylan. Alleen zijn daar (gelukkig) niet zulke “pakkende” foto’s van gemaakt.
Mensen indelen in twee groepen
Als ik moet samenvatten waar het kijkend naar alle oorlog en ellende op deze wereld in mijn ogen misgaat, is dat niet zo moeilijk.
Alle mensen op deze wereld kun je indelen in twee groepen en ieder mens kan bepalen tot welke groep hij behoort: tot de “survival of the fittest” groep of tot de sociale groep.
Waarbij de eerste groep een houding heeft van je leeft in deze harde wereld maar één keer en dus moet je voor jezelf, je gezin en je familie pakken wat je pakken kan voordat anderen dat doen. De tweede groep heeft daarentegen een houding van juist omdat we in een harde wereld leven, moeten we niet vergeten dat we met elkaar leven en moeten we dus behalve aan ons zelf ook aan anderen en minderbedeelden leren denken (zie ook column 165).
Grootste verschillen tussen beide groepen: de eerste groep houdt weinig tot geen rekening met de verschillen tussen mensen (het recht van de sterkste geldt), de laatste juist wel (solidariteit met de minder sterken). De eerste groep kijkt naar het individu en de directe omgeving; de laatste kijkt meer naar de wereld en de mensheid als één geheel. De eerste vertoont weinig empathie; de laatste juist veel etc.
Alle mensen op deze wereld kun je indelen in twee groepen en ieder mens kan bepalen tot welke groep hij behoort: tot de “survival of the fittest” groep of tot de sociale groep.
Waarbij de eerste groep een houding heeft van je leeft in deze harde wereld maar één keer en dus moet je voor jezelf, je gezin en je familie pakken wat je pakken kan voordat anderen dat doen. De tweede groep heeft daarentegen een houding van juist omdat we in een harde wereld leven, moeten we niet vergeten dat we met elkaar leven en moeten we dus behalve aan ons zelf ook aan anderen en minderbedeelden leren denken (zie ook column 165).
Grootste verschillen tussen beide groepen: de eerste groep houdt weinig tot geen rekening met de verschillen tussen mensen (het recht van de sterkste geldt), de laatste juist wel (solidariteit met de minder sterken). De eerste groep kijkt naar het individu en de directe omgeving; de laatste kijkt meer naar de wereld en de mensheid als één geheel. De eerste vertoont weinig empathie; de laatste juist veel etc.
Noem me naïef en goedgelovig
Kijkend naar deze wereld kun je concluderen dat het systeem dat wereldwijd overheerst de eerste groep perfect vertegenwoordigd: het kapitalisme. Terwijl systemen die in de kern weliswaar heel solidair zijn met de minderbedeelden (bijvoorbeeld het communisme) dat in de praktijk - met dank aan hun machtlustige leiders - helemaal niet op deze wijze bleken uit te voeren waardoor ze sociaal gezien in feite geen haar beter waren dan de kapitalisten. Lees hiervoor maar eens het boeiende "Animal Farm" (1945) van George Orwell.
Ironisch aan het verhaal is dat heel veel (streng) gelovigen ook behoren tot de eerste groep waarin je ze - althans ik - niet zou verwachten. Want noem me naïef en goedgelovig, maar ik verwacht juist van gelovigen dat ze opkomen voor de minderbedeelden in de samenleving.
Maar als deze gedachte zou kloppen, zouden wij in deze wereld natuurlijk helemaal geen vluchtelingenproblematiek hebben, aangezien vrijwel alle oorlogen ontstaan door het niet rekening houden met de (o.a. culturele en religieuze) verschillen tussen mensen. Of beter gezegd: vrijwel alle oorlogen ontstaan door het benadrukken van de verschillen tussen mensen.
Ironisch aan het verhaal is dat heel veel (streng) gelovigen ook behoren tot de eerste groep waarin je ze - althans ik - niet zou verwachten. Want noem me naïef en goedgelovig, maar ik verwacht juist van gelovigen dat ze opkomen voor de minderbedeelden in de samenleving.
Maar als deze gedachte zou kloppen, zouden wij in deze wereld natuurlijk helemaal geen vluchtelingenproblematiek hebben, aangezien vrijwel alle oorlogen ontstaan door het niet rekening houden met de (o.a. culturele en religieuze) verschillen tussen mensen. Of beter gezegd: vrijwel alle oorlogen ontstaan door het benadrukken van de verschillen tussen mensen.
Cynisch maar waar
Zoals wel vaker met problemen is de vraag waar het fout gaat niet zo ingewikkeld te beantwoorden. Maar de vraag hoe het moet worden opgelost is dat des te meer.
Zo lang als de meerderheid van de mensheid kiest om tot de “survival of the fittest” groep te behoren, zullen er helaas nog heel veel Aylans gaan aanspoelen op prachtige toeristische stranden. Cynisch maar waar.
Met tranen in mijn ogen rouw ik om Aylan en om alle Aylans die er zijn geweest en nog gaan komen.
Zo lang als de meerderheid van de mensheid kiest om tot de “survival of the fittest” groep te behoren, zullen er helaas nog heel veel Aylans gaan aanspoelen op prachtige toeristische stranden. Cynisch maar waar.
Met tranen in mijn ogen rouw ik om Aylan en om alle Aylans die er zijn geweest en nog gaan komen.
Tonko
Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten