zondag 30 juni 2013

87. Tijd is prioriteit

Privé - Liefde/Vriendschap - Actief/Passief

 

Selectief lui en laks

Ik heb een luie en lakse kant maar naarmate ik ouder word, raak ik steeds meer gerustgesteld: ik ben lang niet de enige. Wel zou ik het selectief lui en laks willen noemen: hoe minder iets me interesseert, hoe passiever ik word. Al zal dat voor (vrijwel) iedereen gelden. Wie altijd lui en laks is, kan volgens mij nooit iets leuk vinden aangezien ik ervan uit ga dat een mens nooit te lui is om iets te doen wat hij echt leuk vindt.
Maar bij mij speelt nog een andere factor een belangrijke rol in het veroorzaken van passief gedrag: mijn gemoedstoestand. Hoe slechter ik me voel, hoe minder ik doe.
Mijn ex-zwager had ooit een depressieve vriendin die thuis twee vuilniszakken vol ongeopende post bleek te hebben. Ik kan me daar wel iets bij voorstellen. Je zit niet lekker in je vel en waarom zou je dan dat beetje energie wat je nog in je hebt steken in allerlei vervelende, negatieve klusjes als het betalen van rekeningen en zo? Dat je met zulke struisvogelpolitiek alleen maar je problemen vergroot waardoor je nog depressiever raakt en in een negatieve spiraal belandt, is rationeel misschien simpel te beredeneren. Maar in hoeverre een depressief persoon nog in staat is om rationeel te denken, is een heel ander verhaal.
 

Gruwelijke hekel aan Inside the Box

Toch heb ik gelukkig ook nog wel een andere kant: als iets me interesseert en mijn gemoedstoestand staat het toe dan kan ik op mijn tijd ook nog wel eens iets actief initiëren (ongetwijfeld een pleonasme: ooit gehoord van passief initiëren?).
Zo heb ik de afgelopen jaren een Filosofiegroep opgericht en via LinkedIn een groep voor Outside the Box-denkers met creatieve ideeën.
Aan de term "outside the box" heb ik 
inmiddels overigens een gruwelijke hekel gekregen sinds dit als mode'woord' de top tien is binnengestormd van meest irritant taalgebruik bij managers. Opeens schijnt Jan en alleman opeens te menen dat hij/zij Outside the Box denkt terwijl als ze de precieze betekenis ervan zouden kennen ze zouden beseffen dat hun conformistisch trendvolgersgedrag nou juist zo typerend is voor het binnen de doos denken. Met al die drukte buiten de doos zou ik me nu juist weer veel meer thuis voelen in een Inside the Box-groep.
Tot slot heb ik vorig jaar ook nog een HSP-vriendengroep trachten te formeren, waarover ik al eerder schreef (zie
column 18).
 

Te druk is onzinnige drogreden

Het meest verrassende van het proces van het oprichten en beheren van deze groepen was dat het veel moeilijker bleek te zijn dan ik dacht.
Hoofdreden: veel mensen blijken dermate passief te zijn dat ze niet of nauwelijks op communicatieboodschappen reageren waardoor je als initiator continu overal achteraan moet zitten om de boel op gang te krijgen en te houden. Wat me daarbij vooral verbaast, is dat het om volwassen mensen gaat die geheel uit vrije wil aan zo’n groep meedoen en er dus bewust voor hebben gekozen. Dat ik niet of laat reageer op mails vanuit sportclubs van mijn kinderen of op mails van mijn ex-vrouw valt misschien niet goed te praten, maar dat vind ik zelf toch nog altijd iets anders dan als ik me zo zou gedragen tegenover een groep waarvoor ik mezelf heb aangemeld.
Fascinerend is te bedenken wat er achter dat passieve gedrag van deze mensen zit. Een simpele verklaring zou kunnen zijn dat het aan mij en mijn onvermogen om mensen te motiveren ligt. Dat kan. Maar toch zou het naar mijn mening een beetje vreemd zijn als de motivatie van een groepslid bepaald zou moeten worden door de motivatietechnieken van de groepsleider. Intrinsieke motivatie zou toch altijd meer de drijfveer moeten zijn dan extrinsieke motivatie lijkt mij.
Als men naar de werkelijke beweegredenen zou doorvragen, zou de eindconclusie wel eens nóg simpeler kunnen zijn: men heeft het gewoon te druk. Ondanks dat we dit argument allemaal wel eens in meer of mindere mate gebruiken, vind ik het eigenlijk een onzinnige drogreden. Ik kan me wat dat betreft heel goed vinden in de wijze uitspraak “Tijd is prioriteit”.
 

Alles draait om prioriteiten stellen

Niemand op deze wereld heeft het zo druk dat hij bijvoorbeeld nooit een paar minuten van zijn tijd kan missen om een mailtje te beantwoorden of iemand terug te bellen. Ook president Obama zit wel eens thuis op de bank voor de televisie of slaat met wat vrienden een balletje af op de golfbaan. Het draait natuurlijk allemaal gewoon om prioriteiten stellen.
Als iemand tegen je zegt dat hij het te druk had om je terug te bellen, zegt hij in feite: “Ik had van alles te doen en in de vrije tijd die overbleef vond ik andere zaken belangrijker en/of leuker dan jou terug te bellen.” En ja, dat kan ook voortkomen uit simpele lui- en laksheid. Je hebt gewoon geen zin om te reageren, je schuift het even opzij en voordat je het weet, komt van het uitstellen ook nog eens afstellen.
Op deze wijze ben ik de afgelopen decennia diverse vrienden kwijt geraakt. Zo lui en laks als ik kan zijn, zo trouw ben dan wel weer ik op het gebied van vriendschappen, maar zo koppig ben ik ook: als ik degene ben die de laatste contactpoging(en) heeft gedaan, dan blijf ik daar niet mee doorgaan en houdt het op een dag op. Want vriendschappen moeten wel van twee kanten komen.
Hoe geruststellend de constatering ook is dat er veel meer mensen zijn met een luie en passieve kant, is het tegelijkertijd ook jammer om te zien hoe ver onze prioriteiten soms uit elkaar kunnen liggen. Maar dat is een kwestie van accepteren en het leven nemen zoals het komt. Bovendien leert een andere wijze les ons dat alle nadelen ook weer hun voordelen hebben. Ook wat luiheid betreft: “Ik heb een zelfmoordenaar gekend die uit pure luiheid een natuurlijke dood is gestorven.” (journalist Hans van Straten 1923-2004).
 

  

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

 

vrijdag 28 juni 2013

86. Een meester in zelfoverschatting

Actualiteit - Politiek/Macht - Dictators - WOII




De man van de bunga-bunga feestjes

“Rare jongens die Romeinen” riep Obelix al meer dan tweeduizend jaar geleden. Tenminste dat zou hij best gezegd kunnen hebben als hij, net als Julius Caesar (de gezworen vijand van Asterix en Obelix), echt had bestaan.
Nu denk ik hetzelfde over de nazaten van het eens zo glorieuze Romeinse Rijk: de Italianen. Met dank aan hun Julius Caesar van de laatste decennia: Silvio Berlusconi. Tenminste zo zou hij maar al te graag gezien worden, maar ik vrees voor Berlusconi dat hij toch meer de geschiedenisboeken in zal gaan als de man van de bunga-bunga-feestjes, de corruptie en het machtsmisbruik dan als de man van de Julius Caesar-achtige daden en overwinningen. Al moet worden benadrukt dat Caesar natuurlijk ook bepaald geen lieverdje was.
 

Hoe vergankelijk roem kan zijn

Nee, als Berlusconi mij dan toch aan iemand doet denken uit de Italiaanse geschiedenis dan is dat toch meer aan zijn eigen grote voorbeeld: Benito Mussolini. Al kan de nog steeds immens populaire Berlusconi er gerust op zijn dat hij niet zo zal eindigen als de Italiaanse fascist en dictator die aan het eind van zijn carrière nog maar weinig populariteit genoot.
Mussolini en zijn maîtresse werden op 28 april 1945, twee dagen voor de zelfmoord van Adolf en Eva, doodgeschoten door Italiaanse partizanen waarna hun lichamen aan de voeten werden opgehangen aan een balk bij een benzinestation ("Shell helpt") op het Piazzale Loreto-plein in Milaan. De details over wat de woedende menigte vervolgens met de lijken deed, zal ik de lezer besparen. Maar het was in elk geval een gedenkwaardig voorbeeld van hoe vergankelijk roem kan zijn.
 

Ein Klotz am Bein

Net als Berlusconi nu was Mussolini in zijn tijd een meester in zelfoverschatting. Iets waar Adolf Hitler tot zijn grote ontzetting in de loop van de Tweede Wereldoorlog ook achter zou komen.
Mijn God, wat moet die arme Adolf zich hebben doodgeërgerd aan zijn voormalig idool die achter zijn militair uniformpje en pedante, theatrale gebaren en gekke bekkentrekkerij werkelijk geen enkele kwaliteit bleek te bezitten. “Ein Klotz am Bein” (een blok aan zijn been) zal Hitler ongetwijfeld meerdere keren over Mussolini hebben verzucht.
Schrale troost voor Mussolini is dat hij de führer in elk geval op één punt overtrof, jawel: zelfoverschatting. Een prestatie die, kijkend naar de toch ook niet bepaald onbescheiden Hitler, geen geringe prestatie mag worden genoemd.
 

Hoeveel keer levenslang moet je krijgen voor écht levenslang?

Dat Berlusconi ondanks zijn criminele gedrag tot zijn dood toe buiten de gevangenis zal blijven, is eveneens geen geringe prestatie. Daar zal zijn prachtige doch inhoudsloze veroordeling tot zeven jaar cel verder niets aan veranderen.
Ten eerste leven we helaas in een tijd dat in de juridische wereld geen enkele gerechtelijke uitspraak letterlijk kan worden genomen. Zo weten we allemaal al lang dat wie tot tien jaar cel wordt veroordeeld gemiddeld na een jaar of zes weer vrij rondloopt en dat levenslang meestal helemaal geen levenslang betekent. Alhoewel Nederland hierop wel weer een positieve uitzondering vormt.
In andere landen kun je echter niet voor niets tien, twintig, dertig keer levenslang krijgen waarbij het heel fijn zou zijn als iemand mij antwoord kan geven op de ietwat rare vraag hoeveel keer je nu precies levenslang moet krijgen om levenslang te krijgen. Dat steeds weer uitrekken en devalueren van grenzen en begrippen doet mij denken aan van die mensen die roepen dat ze zich voor 110 procent zullen inzetten. Jammer denk ik dan, want waarom geef je geen 150 of 200 procent?
 

I rest my case

De tweede reden waarom Berlusconi nooit vast zal komen te zitten, komt omdat hij zo slim is geweest om net als de Bijbelse Jozef tijdens zijn goede, machtige jaren al rekening te houden met eventuele mindere jaren daarna. Met misschien niet zozeer een risico op een vergelijkbare val als Mussolini, maar dan toch zeker wel met een reële kans op juridische aanklachten.
Helaas voor Berlusconi werd in 2009 de eerder door hem als premier ingevoerde wet op (zijn) onschendbaarheid en immuniteit voor juridische vervolging door de hoogste rechters teniet gedaan (zie ook column 9). Maar “gelukkig” staat daar tegenover dat er in Italië sinds 2006 een regel bestaat dat veroordeelden van boven de zeventig jaar niet naar de gevangenis hoeven te gaan, maar hun straf thuis mogen uitzitten. Pikant detail: deze amnestiewet is door Berlsuconi in 2006 ingevoerd. Hij was toen 69 jaar oud. I rest my case...
 

De maffiabaas is dood, lang leve de maffiabaas

Mocht onze vriend Silvio het hoger beroep tegen zijn veroordeling verliezen dan is er voor hem natuurlijk nog geen man overboord. Een straf uitzitten in een van zijn paleizen zal door Berlusconi zelf, laat staan door wie dan ook, als een erge straf worden beschouwd. Bovendien kan hij van daaruit nog probleemloos een nieuwe carrière beginnen. Een carrière waarvoor hij eigenlijk geboren is en waarvoor hij ook al de nodige ervaring heeft: maffiabaas.
James Gandolfini, de acteur die maffiabaas Tony Soprano speelde in de succesvolle maffiaserie The Sopranos, is net begraven. De (nep) maffiabaas is dood, lang leve de (echte) maffiabaas! Ik hoor het Don Corleone Berlusconi zo tegen de rechter zeggen: “I will make you an offer you can’t refuse…” (beroemd citaat uit de film "The Godfather")

  

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

  

Julius Caesar (uit Asterix & Obelix)