ONDERWERPEN: LUIHEID EN LAKSHEID - TIJD IS PRIORITEIT
Selectief lui en laks
Ik heb een luie en lakse kant maar naarmate ik ouder word, raak ik steeds meer gerustgesteld: ik ben lang niet de enige. Wel zou ik het selectief lui en laks willen noemen: hoe minder iets me interesseert, hoe passiever ik word. Al zal dat voor (vrijwel) iedereen gelden. Wie altijd lui en laks is, kan volgens mij nooit iets leuk vinden aangezien ik ervan uit ga dat een mens nooit te lui is om iets te doen wat hij echt leuk vindt.
Maar bij mij speelt nog een andere factor een belangrijke rol in het veroorzaken van passief gedrag: mijn gemoedstoestand. Hoe slechter ik me voel, hoe minder ik doe. Mijn ex-zwager had ooit een depressieve vriendin die thuis twee vuilniszakken vol ongeopende post bleek te hebben. Ik kan me daar wel iets bij voorstellen. Je zit niet lekker in je vel en waarom zou je dan dat beetje energie wat je nog in je hebt steken in allerlei vervelende, negatieve klusjes als het betalen van rekeningen en zo? Dat je met zulke struisvogelpolitiek alleen maar je problemen vergroot waardoor je nog depressiever raakt en in een negatieve spiraal belandt, is rationeel misschien simpel te beredeneren. Maar in hoeverre een depressief persoon nog in staat is om rationeel te denken, is een heel ander verhaal.
Maar bij mij speelt nog een andere factor een belangrijke rol in het veroorzaken van passief gedrag: mijn gemoedstoestand. Hoe slechter ik me voel, hoe minder ik doe. Mijn ex-zwager had ooit een depressieve vriendin die thuis twee vuilniszakken vol ongeopende post bleek te hebben. Ik kan me daar wel iets bij voorstellen. Je zit niet lekker in je vel en waarom zou je dan dat beetje energie wat je nog in je hebt steken in allerlei vervelende, negatieve klusjes als het betalen van rekeningen en zo? Dat je met zulke struisvogelpolitiek alleen maar je problemen vergroot waardoor je nog depressiever raakt en in een negatieve spiraal belandt, is rationeel misschien simpel te beredeneren. Maar in hoeverre een depressief persoon nog in staat is om rationeel te denken, is een heel ander verhaal.
Enorme hekel aan modewoord Outside the Box
Toch heb ik gelukkig ook nog wel een andere kant: als iets me interesseert en mijn gemoedstoestand staat het toe dan kan ik op mijn tijd ook nog wel eens iets actief initiëren (ongetwijfeld een pleonasme: ooit gehoord van passief initiëren?).
Zo heb ik de afgelopen jaren een Filosofiegroep opgericht en via internet een groep voor Outside the Box-denkers met creatieve ideeën. Een term waar ik inmiddels overigens een enorme hekel aan heb gekregen sinds “Outside the Box” als modewoord de top tien is binnengedrongen van meest irritant taalgebruik bij managers. Opeens schijnt iedereen te menen dat ze Outside the Box denken, terwijl als ze de precieze betekenis ervan zouden kennen ze zouden beseffen dat hun conformistisch trendvolgersgedrag nou juist zo typerend is voor het binnen de doos denken. Met al die drukte buiten de doos zou ik me nu juist weer veel meer thuis voelen in een Inside the Box-groep. Tot slot heb ik vorig jaar nog een HSP-vriendengroep trachten te formeren, waarover ik al eerder schreef (zie column 18).
Zo heb ik de afgelopen jaren een Filosofiegroep opgericht en via internet een groep voor Outside the Box-denkers met creatieve ideeën. Een term waar ik inmiddels overigens een enorme hekel aan heb gekregen sinds “Outside the Box” als modewoord de top tien is binnengedrongen van meest irritant taalgebruik bij managers. Opeens schijnt iedereen te menen dat ze Outside the Box denken, terwijl als ze de precieze betekenis ervan zouden kennen ze zouden beseffen dat hun conformistisch trendvolgersgedrag nou juist zo typerend is voor het binnen de doos denken. Met al die drukte buiten de doos zou ik me nu juist weer veel meer thuis voelen in een Inside the Box-groep. Tot slot heb ik vorig jaar nog een HSP-vriendengroep trachten te formeren, waarover ik al eerder schreef (zie column 18).
Te druk is onzinnige drogreden
Het meest verrassende van het proces van het oprichten en beheren van deze groepen was dat het veel moeilijker bleek te zijn dan ik dacht.
Hoofdreden: veel mensen blijken dermate passief te zijn dat ze niet of nauwelijks op communicatieboodschappen reageren waardoor je als initiator continu overal achteraan moet zitten om de boel op gang te krijgen en te houden. Wat me daarbij vooral verbaast, is dat het om volwassen mensen gaat die geheel uit vrije wil aan zo’n groep meedoen en er dus bewust voor hebben gekozen. Dat ik niet of laat reageer op mails vanuit sportclubs van mijn kinderen of op mails van mijn ex-vrouw valt misschien niet goed te praten, maar dat vind ik zelf toch nog altijd iets anders dan als ik me zo zou gedragen tegenover een groep waarvoor ik mezelf heb aangemeld.
Fascinerend is te bedenken wat er achter dat passieve gedrag van deze mensen zit. Een simpele verklaring zou kunnen zijn dat het aan mij en mijn onvermogen om mensen te motiveren ligt. Dat kan. Maar toch zou het naar mijn mening een beetje vreemd zijn als de motivatie van een groepslid bepaald zou moeten worden door de motivatietechnieken van de groepsleider. Intrinsieke motivatie zou toch altijd meer de drijfveer moeten zijn dan extrinsieke motivatie lijkt mij.
Als men naar de werkelijke beweegredenen zou doorvragen, zou de eindconclusie wel eens nóg simpeler kunnen zijn: men heeft het gewoon te druk. Ondanks dat we dit argument allemaal wel eens in meer of mindere mate gebruiken, vind ik het eigenlijk een onzinnige drogreden. Ik kan me wat dat betreft heel goed vinden in de wijze uitspraak “Tijd is prioriteit”.
Hoofdreden: veel mensen blijken dermate passief te zijn dat ze niet of nauwelijks op communicatieboodschappen reageren waardoor je als initiator continu overal achteraan moet zitten om de boel op gang te krijgen en te houden. Wat me daarbij vooral verbaast, is dat het om volwassen mensen gaat die geheel uit vrije wil aan zo’n groep meedoen en er dus bewust voor hebben gekozen. Dat ik niet of laat reageer op mails vanuit sportclubs van mijn kinderen of op mails van mijn ex-vrouw valt misschien niet goed te praten, maar dat vind ik zelf toch nog altijd iets anders dan als ik me zo zou gedragen tegenover een groep waarvoor ik mezelf heb aangemeld.
Fascinerend is te bedenken wat er achter dat passieve gedrag van deze mensen zit. Een simpele verklaring zou kunnen zijn dat het aan mij en mijn onvermogen om mensen te motiveren ligt. Dat kan. Maar toch zou het naar mijn mening een beetje vreemd zijn als de motivatie van een groepslid bepaald zou moeten worden door de motivatietechnieken van de groepsleider. Intrinsieke motivatie zou toch altijd meer de drijfveer moeten zijn dan extrinsieke motivatie lijkt mij.
Als men naar de werkelijke beweegredenen zou doorvragen, zou de eindconclusie wel eens nóg simpeler kunnen zijn: men heeft het gewoon te druk. Ondanks dat we dit argument allemaal wel eens in meer of mindere mate gebruiken, vind ik het eigenlijk een onzinnige drogreden. Ik kan me wat dat betreft heel goed vinden in de wijze uitspraak “Tijd is prioriteit”.
Alles draait om prioriteiten stellen
Niemand op deze wereld heeft het zo druk dat hij bijvoorbeeld nooit een paar minuten van zijn tijd kan missen om een mailtje te beantwoorden of iemand terug te bellen. Ook president Obama zit wel eens thuis op de bank voor de televisie of slaat met wat vrienden een balletje af op de golfbaan. Het draait natuurlijk allemaal gewoon om prioriteiten stellen.
Als iemand tegen je zegt dat hij het te druk had om je terug te bellen, zegt hij in feite: “Ik had van alles te doen en in de vrije tijd die overbleef vond ik andere zaken belangrijker en/of leuker dan jou terug te bellen.” En ja, dat kan ook voortkomen uit simpele lui- en laksheid. Je hebt gewoon geen zin om te reageren, je schuift het even opzij en voordat je het weet, komt van het uitstellen ook nog eens afstellen.
Op deze wijze ben ik de afgelopen decennia diverse vrienden kwijt geraakt. Zo lui en laks als ik kan zijn, zo trouw ben dan wel weer ik op het gebied van vriendschappen, maar zo koppig ben ik ook: als ik degene ben die de laatste contactpoging(en) heeft gedaan, dan blijf ik daar niet mee doorgaan en houdt het op een dag op. Want vriendschappen moeten wel van twee kanten komen.
Hoe geruststellend de constatering ook is dat er veel meer mensen zijn met een luie en passieve kant, is het tegelijkertijd ook jammer om te zien hoe ver onze prioriteiten soms uit elkaar kunnen liggen. Maar dat is een kwestie van accepteren en het leven nemen zoals het komt. Bovendien leert een andere wijze les ons dat alle nadelen ook weer hun voordelen hebben. Ook wat luiheid betreft: “Ik heb een zelfmoordenaar gekend die uit pure luiheid een natuurlijke dood is gestorven.” (journalist Hans van Straten 1923-2004).
Als iemand tegen je zegt dat hij het te druk had om je terug te bellen, zegt hij in feite: “Ik had van alles te doen en in de vrije tijd die overbleef vond ik andere zaken belangrijker en/of leuker dan jou terug te bellen.” En ja, dat kan ook voortkomen uit simpele lui- en laksheid. Je hebt gewoon geen zin om te reageren, je schuift het even opzij en voordat je het weet, komt van het uitstellen ook nog eens afstellen.
Op deze wijze ben ik de afgelopen decennia diverse vrienden kwijt geraakt. Zo lui en laks als ik kan zijn, zo trouw ben dan wel weer ik op het gebied van vriendschappen, maar zo koppig ben ik ook: als ik degene ben die de laatste contactpoging(en) heeft gedaan, dan blijf ik daar niet mee doorgaan en houdt het op een dag op. Want vriendschappen moeten wel van twee kanten komen.
Hoe geruststellend de constatering ook is dat er veel meer mensen zijn met een luie en passieve kant, is het tegelijkertijd ook jammer om te zien hoe ver onze prioriteiten soms uit elkaar kunnen liggen. Maar dat is een kwestie van accepteren en het leven nemen zoals het komt. Bovendien leert een andere wijze les ons dat alle nadelen ook weer hun voordelen hebben. Ook wat luiheid betreft: “Ik heb een zelfmoordenaar gekend die uit pure luiheid een natuurlijke dood is gestorven.” (journalist Hans van Straten 1923-2004).
Tonko
Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten