205. COLUMN PUBERS, SCHOOL, DEMOTIVATIE, BLIJVEN ZITTEN, DROPOUTS, EXISTENTIËLE DEPRESSIE, HOOGBEGAAFD VS. HOOGINTELLIGENT, PRIVÉ (DEEL 1, DEEL 2 VOLGT HIERNA): Wat heeft het leven nog voor zin?

ONDERWERPEN: PUBERZOON - DEMOTIVATIE - SCHOOLDROPOUTS

 

Totaal ongemotiveerd

Mijn oudste zoon blijft zitten in 5 VWO. Hij kreeg nog de mogelijkheid om via twee weken zomerschool en twee herkansingen alsnog over te gaan, maar daar zag hij vanaf. Hij voelde er niets voor om twee weken van zijn vakantie op te offeren met als risico dat hij het allemaal voor niets doet als hij (een van) die herkansingen niet haalt. “Want dan is al mijn motivatie voor volgend jaar ook meteen weg.” Ik begrijp hem niet. Maar aan de andere kant - hem kennende - ook weer wel.
Natuurlijk zijn er ergere dingen in het leven dan blijven zitten, maar daar gaat het mij ook niet om. Het probleem zit ‘m in zijn (de)motivatie.
Mijn zoon is de laatste jaren totaal ongemotiveerd. Hij houdt zijn huiswerk niet bij en komt regelmatig te laat op school waardoor hij zich zelfs al een keer bij de onderwijsinspectie heeft moeten melden.

Vorig schooljaar stond hij al slecht, maar trok hij de laatste maanden nog snel een eindsprint waardoor hij alsnog overging. Maar begin dit jaar waarschuwde ik hem er al voor dat die truc niet altijd zal werken, omdat je met deze methode het risico loopt op een dag te moeten concluderen dat je de eindsprint te laat hebt ingezet. En zo geschiedde. 

 

Het gevaar van een existentiële depressie

Niet alleen school vindt hij ontzettend stom, maar ook alles wat daarna nog gaat komen: studeren en dan vervolgens werken, werken en nog eens werken. Wat heeft het leven nog voor zin, vraagt mijn zoon zich af, als alles slechts hierom draait?

Als hij in zijn leven zo door blijft redeneren, ligt het gevaar van een existentiële depressie op de loer. Een begrip dat zijn vader, in tegenstelling tot heel veel anderen, helaas niet voor niets kent. Mijn zoon duidelijk proberen te maken dat - afgezien nog van het feit dat er altijd een kans bestaat dat hij later gewoon leuk werk vindt - er nog genoeg vrije tijd overblijft om je in uit te kunnen leven, richt weinig uit.
Mijn grote angst is dat zijn (de)motivatie komend jaar niet gaat veranderen of zelfs erger gaat worden, want dan zal hij van school af moeten en krijgt hij een serieus probleem. 

 

Moeilijke basisschooltijd

Kort geleden kwam ik een vader van een zoon tegen waarmee mijn zoon zeven jaar geleden een jaar in de klas had gezeten. Zijn oudste zoon was toen ongeveer twaalf en de mijne twee jaar jonger (Montessori-onderwijs met drie klassen in één). De twee mochten elkaar totaal niet. 

Een aantal jaren na dat schooljaar was ik de vader al eens tegen het lijf gelopen en kwamen we in de loop van het gesprek er steeds meer achter hoeveel overeenkomsten onze (oudste) zoons hadden. Eigenlijk leken ze qua profiel en karakter behoorlijk veel op elkaar. Wat wellicht verklaarde waarom ze zo met elkaar botsten. Dat gebeurt tenslotte vaker met mensen met een zelfde soort (moeilijk) karakter.
Onze zoons hadden beiden een moeilijke basisschooltijd gehad met problemen in het contact met anderen en bij beiden was na onderzoeken duidelijk geworden dat hoogbegaafdheid hierin een rol speelde.
Nu ik de vader opnieuw na lange tijd weer zag, vroeg ik natuurlijk aan hem hoe het met zijn oudste zoon ging. Ik kreeg een bijzonder verhaal te horen wat mij echter niet verbaasde.

 

HAVO-klas voor schooldropouts

Na een aantal jaren op het VWO te hebben gezeten, vertoonde zijn zoon steeds meer motivatieproblemen waardoor hij op een gegeven moment werd teruggezet naar de HAVO waar hij vervolgens bleef zitten. Toen hij een jaar later echter nog steeds ongemotiveerd bezig was en opnieuw bleef zitten, ontstond er een probleem. Twee keer na elkaar blijven zitten mag niet en dus moest hij van school af.
Vervolgens kreeg de zoon door dat hij een serieus probleem had aangezien andere scholen hem weigerden aan te nemen. Uiteindelijk kregen ze een reddingsboei toegeworpen door een school die toevallig net het plan had opgevat om als proef een HAVO-klas voor schooldropouts te starten. Het initiatief speelde in op een behoefte die er in en rondom Amsterdam blijkbaar was ontstaan door een overschot aan dropouts die geen school meer konden vinden.
Dat zich voor deze HAVO-klas veel meer kinderen hadden aangemeld dan konden worden geplaatst, moge duidelijk zijn. En dus moest zijn zoon een handgeschreven motivatie inleveren waarin hij uitlegde waarom ze toch echt hem moesten aannemen en niet een ander. Zijn zoon begreep het belang van deze motivatie en had een zeer persoonlijke brief geschreven waarin hij zich heel eerlijk, open en kwetsbaar opstelde over zijn situatie en zijn gevoelens hierover. De brief bleek zijn redding. Hij werd aangenomen en krijgt nu alsnog de kans om de HAVO succesvol af te ronden.

 

Hierna volgt deel 2.

 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.