ONDERWERPEN: BORE-OUT - VERVELING OP HET WERK
Rijst op de plank
Dat ik nog nooit een baan heb gehad die mij boeide en waarin ik me niet binnen korte tijd begon te vervelen, zegt natuurlijk alles over mij en over mijn nature-nurture achtergrond met een complex van factoren die verklaren waarom dingen gegaan zijn zoals ze zijn gegaan.
Ik zou nu kunnen zeggen dat ik me voor deze uitspraak schaam, maar dat zou ik uitermate beledigend vinden richting al die miljoenen mensen wereldwijd die dag in dag uit aan het ploeteren zijn in banen waarin ze allesbehalve gelukkig zijn. Maar die het werk simpelweg moeten doen om te overleven omdat er tenslotte gewoon brood - of beter gezegd rijst - op de plank moet komen.
Ik zou nu kunnen zeggen dat ik me voor deze uitspraak schaam, maar dat zou ik uitermate beledigend vinden richting al die miljoenen mensen wereldwijd die dag in dag uit aan het ploeteren zijn in banen waarin ze allesbehalve gelukkig zijn. Maar die het werk simpelweg moeten doen om te overleven omdat er tenslotte gewoon brood - of beter gezegd rijst - op de plank moet komen.
Hautaine houding
In het zeer welvarende Nederland word je echter al snel vreemd aangekeken als je zegt dat je nog nooit werk hebt gedaan wat je boeiend vond. Want dan heb je iets fout gedaan en valt jou dat je verwijten. Misschien zou je dit zelfs een taboe kunnen noemen. Waarbij de Nederlanders dan wel even moeten beseffen dat het getuigt van een enorme hautaine houding als je vindt dat je werk moet verrichten dat je leuk en uitdagend vindt. Een houding die je alleen maar kunt innemen vanuit een luxepositie in een welvarend land als Nederland.
Twaalf-steden-dertien-ongelukken
Na een lange twaalf-steden-dertien-ongelukken-achtige carrière ben ik nu terechtgekomen in een branche en baan waar ik verder ook weinig tot niets mee heb. Ik werk in de vervoersbranche als chauffeur voor senioren en mensen met een medische indicatie die ik binnen de regio Amsterdam voor heel weinig geld - zowel voor hen als voor mij - van A naar B breng.
Hierbij gaat het globaal om twee soorten bestemmingen: enerzijds ziekenhuizen, revalidatiecentra, verzorgingshuizen etc. en anderzijds sociale bezoekjes aan kinderen en kleinkinderen. Gemiddeld duren de ritjes ongeveer een halfuur waarbinnen je met de mensen een babbeltje maakt over van alles en nog wat.
Hierbij gaat het globaal om twee soorten bestemmingen: enerzijds ziekenhuizen, revalidatiecentra, verzorgingshuizen etc. en anderzijds sociale bezoekjes aan kinderen en kleinkinderen. Gemiddeld duren de ritjes ongeveer een halfuur waarbinnen je met de mensen een babbeltje maakt over van alles en nog wat.
Positief
Om positief te beginnen: ik kan deze baan naar mezelf toe in elk geval verantwoorden omdat het om werk gaat waarbij je een groep kwetsbare mensen helpt en je de wereld aldus een piepklein beetje beter maakt. Want zonder dit spotgoedkope vervoer zouden veel van deze mensen een stuk minder mobiel zijn geweest met een vergrote kans op (nog meer) eenzaamheid, iets wat ik ook regelmatig van dankbare klanten te horen krijg.
Geen bevrediging
Toch geeft mijn werk mij om diverse redenen totaal geen bevrediging.
Als eerste kan ik natuurlijk het zeer lage salaris noemen maar dat vind ik absoluut niet het belangrijkste. Ik werk tenslotte tien keer liever in een hele leuke functie voor een salaris waarmee ik net rondkom dan dat ik een topsalaris verdien in een functie waarin ik me ongelukkig voel.
Met mijn collega’s voel ik geen band. Ondanks dat het zeer arrogant klinkt, is het gewoon een feit dat ik vergeleken met mijn collega’s gemiddeld een stuk slimmer en hoger opgeleid ben en dan voel je nu eenmaal automatisch minder een klik. Soort blijft nu eenmaal altijd een voorkeur voor soort hebben. Gelukkig heb ik in dit werk vrijwel geen contact met collega’s maar op momenten dat dat wel zo is voel ik me heel eenzaam.
Ondanks de uitzonderingen - die er uiteraard ook onder de chauffeurs zijn - geldt voor de klanten min of meer hetzelfde. De gemiddelde klant bij dit soort vervoer heeft minder geld te besteden en is (dus) gemiddeld gezien ook lager opgeleid. Waardoor de kans groter is dat het niveau van de gesprekjes het smalltalkniveau niet ontstijgt en dat zijn nou niet bepaald mijn soort gesprekjes.
Positief bekeken kun je redeneren dat dit werk dus goed voor me is aangezien ik kan oefenen in iets waarin ik slecht ben. Negatief bekeken zal me dat echter een zorg zijn omdat ik nu eenmaal niets met smalltalkgesprekjes heb. Noem mij extreem serieus, maar als het aan mij ligt gaan vrijwel alle (honderd procent is wat overdreven) gesprekken die ik voer over diepgaande, liefst filosofisch getinte onderwerpen. Hoe ouder ik word, hoe groter deze behoefte wordt.
Dat ik totaal geen stadmens ben en liefst midden in de natuur zou wonen, is ook een nadeel in dit werk dat zich grotendeels in Amsterdam afspeelt. Als ik dit chauffeurswerk in de Ardennen zou doen en ik allemaal filosofische ingestelde mensen zou mogen vervoeren waarmee ik boeiend gesprekken heb, zou ik dit wellicht een wereldbaan vinden.
Als eerste kan ik natuurlijk het zeer lage salaris noemen maar dat vind ik absoluut niet het belangrijkste. Ik werk tenslotte tien keer liever in een hele leuke functie voor een salaris waarmee ik net rondkom dan dat ik een topsalaris verdien in een functie waarin ik me ongelukkig voel.
Met mijn collega’s voel ik geen band. Ondanks dat het zeer arrogant klinkt, is het gewoon een feit dat ik vergeleken met mijn collega’s gemiddeld een stuk slimmer en hoger opgeleid ben en dan voel je nu eenmaal automatisch minder een klik. Soort blijft nu eenmaal altijd een voorkeur voor soort hebben. Gelukkig heb ik in dit werk vrijwel geen contact met collega’s maar op momenten dat dat wel zo is voel ik me heel eenzaam.
Ondanks de uitzonderingen - die er uiteraard ook onder de chauffeurs zijn - geldt voor de klanten min of meer hetzelfde. De gemiddelde klant bij dit soort vervoer heeft minder geld te besteden en is (dus) gemiddeld gezien ook lager opgeleid. Waardoor de kans groter is dat het niveau van de gesprekjes het smalltalkniveau niet ontstijgt en dat zijn nou niet bepaald mijn soort gesprekjes.
Positief bekeken kun je redeneren dat dit werk dus goed voor me is aangezien ik kan oefenen in iets waarin ik slecht ben. Negatief bekeken zal me dat echter een zorg zijn omdat ik nu eenmaal niets met smalltalkgesprekjes heb. Noem mij extreem serieus, maar als het aan mij ligt gaan vrijwel alle (honderd procent is wat overdreven) gesprekken die ik voer over diepgaande, liefst filosofisch getinte onderwerpen. Hoe ouder ik word, hoe groter deze behoefte wordt.
Dat ik totaal geen stadmens ben en liefst midden in de natuur zou wonen, is ook een nadeel in dit werk dat zich grotendeels in Amsterdam afspeelt. Als ik dit chauffeurswerk in de Ardennen zou doen en ik allemaal filosofische ingestelde mensen zou mogen vervoeren waarmee ik boeiend gesprekken heb, zou ik dit wellicht een wereldbaan vinden.
Sleur
Uiteindelijk zijn al mijn problemen met werk terug te voeren
op één ding: verveling. Ook in dit chauffeurswerk lijken alle dagen op elkaar
met dezelfde soort ritjes, dezelfde soort klanten en dezelfde soort (smalltalk)
gesprekken. Waar menig collega-chauffeur waarschijnlijk zal spreken over leuk en
gevarieerd werk, ervaar ik het als een herhaling van zetten en een sleur.
Mijn geluk - of pech, het is maar hoe je het bekijkt - is echter dat als ik om mij heen kijk, ik niemand zie met een baan waar ik jaloers op ben. Afgezien van het salaris dan want als ik dat meereken, kan ik op vrijwel iedereen jaloers zijn.
Als ik nadenk en vooral doordenk over de banen van mensen om mij heen, ben ik ervan overtuigd dat ik me bij elk van deze banen eerder vroeg dan laat ook zou gaan vervelen. Of het nou gaat om werk als bijvoorbeeld bankmanager, leerkracht, advocaat, stewardess, oogarts, ICT’er of piloot, ik ga het allemaal op den duur saai vinden en ervaren als een herhaling van zetten.
Mijn geluk - of pech, het is maar hoe je het bekijkt - is echter dat als ik om mij heen kijk, ik niemand zie met een baan waar ik jaloers op ben. Afgezien van het salaris dan want als ik dat meereken, kan ik op vrijwel iedereen jaloers zijn.
Als ik nadenk en vooral doordenk over de banen van mensen om mij heen, ben ik ervan overtuigd dat ik me bij elk van deze banen eerder vroeg dan laat ook zou gaan vervelen. Of het nou gaat om werk als bijvoorbeeld bankmanager, leerkracht, advocaat, stewardess, oogarts, ICT’er of piloot, ik ga het allemaal op den duur saai vinden en ervaren als een herhaling van zetten.
Waarbij er overigens
natuurlijk nog genoeg andere redenen te bedenken zijn waarom ik genoemde banen sowieso
niet zou trekken: ik ben te eerlijk en integer, ik houd niet van slijmen, ik ben geen getallenmens, ik
heb niets met geld, ik houd niet van vliegen en drukke luchthavens, ik kan geen orde houden en ik kan niet tegen bloed (zoek de juiste baan bij de reden).
En laten we eerlijk zijn: zelfs de uitdaging is er bij de meeste banen op een gegeven moment gewoon vanaf. Hooguit moet je eens in de zoveel tijd wat nieuwe vaardigheden en kennis opdoen, maar uiteindelijk wordt ook dat gewoon opnieuw routine en kun je (zeker als piloot) weer overgaan op de automatische piloot.
En laten we eerlijk zijn: zelfs de uitdaging is er bij de meeste banen op een gegeven moment gewoon vanaf. Hooguit moet je eens in de zoveel tijd wat nieuwe vaardigheden en kennis opdoen, maar uiteindelijk wordt ook dat gewoon opnieuw routine en kun je (zeker als piloot) weer overgaan op de automatische piloot.
Passie
Voor mij persoonlijk is de kans op een bore-out denk ik het kleinst bij werk waar passie de basis vormt. En dan denk ik meteen aan creatieve beroepen of aan de wetenschap.
Maar zelfs bij dit soort beroepen denk ik dat verveling bij mij - en menigeen - vroeg of laat op de loer kan liggen. Bijvoorbeeld als je jezelf in je creatieve producten gaat herhalen (ook een groot gevaar bij columns!) of als je wetenschappelijke onderzoeken keer op keer mislukken en resultaat uitblijft. En dan heb ik het nog niet eens over het feit dat als je van je passie je werk maakt, het risico groot is dat het op een gegeven moment gewoon werk wordt.
Probleem is echter dat niet iedereen zomaar een grote passie heeft, laat staan dat je er vervolgens ook zomaar je geld mee kunt verdienen. Zo zou ik het schrijven van mijn columns misschien een kleine passie kunnen noemen, maar columnist is niet een echt beroep met vacatures waarop je kunt solliciteren. En de paar gelukkigen die er wel geld mee verdienen, en misschien zelfs genoeg om van rond te komen (veelal BN'ers), hebben inderdaad heel veel geluk.
Wat me meteen doet denken aan het geluk dat al die talloze mensen die in hun vrije tijd boeken schrijven ook zo nodig zullen hebben om op een dag "ontdekt" te worden. Waardoor ze eindelijk kunnen ontsnappen aan de verveling en dagelijkse sleur van hun echte werk...
Maar zelfs bij dit soort beroepen denk ik dat verveling bij mij - en menigeen - vroeg of laat op de loer kan liggen. Bijvoorbeeld als je jezelf in je creatieve producten gaat herhalen (ook een groot gevaar bij columns!) of als je wetenschappelijke onderzoeken keer op keer mislukken en resultaat uitblijft. En dan heb ik het nog niet eens over het feit dat als je van je passie je werk maakt, het risico groot is dat het op een gegeven moment gewoon werk wordt.
Probleem is echter dat niet iedereen zomaar een grote passie heeft, laat staan dat je er vervolgens ook zomaar je geld mee kunt verdienen. Zo zou ik het schrijven van mijn columns misschien een kleine passie kunnen noemen, maar columnist is niet een echt beroep met vacatures waarop je kunt solliciteren. En de paar gelukkigen die er wel geld mee verdienen, en misschien zelfs genoeg om van rond te komen (veelal BN'ers), hebben inderdaad heel veel geluk.
Wat me meteen doet denken aan het geluk dat al die talloze mensen die in hun vrije tijd boeken schrijven ook zo nodig zullen hebben om op een dag "ontdekt" te worden. Waardoor ze eindelijk kunnen ontsnappen aan de verveling en dagelijkse sleur van hun echte werk...
Hoogbegaafde ADD'ers
Ondanks dat ik besef dat ik cynisch klink, denk ik ook dat
mijn verhaal voor diverse hoogbegaafde ADD’ers herkenbaar zal zijn. Sinds ik
dit stempel ooit voorzichtig van mijn psychiater kreeg opgeplakt en ik er veel
over ben gaan lezen, begrijp ik steeds beter waarom ik me snel verveel.
Ik heb de ongelukkige combinatie in me van moeite hebben met lang concentreren waardoor ik snel ergens op uitgekeken raak (past bij ADD) met de vervelende neiging om alles tot vervelens toe door te blijven analyseren waardoor in feite alles nutteloos wordt (past bij hoogbegaafdheid).
Ik heb de ongelukkige combinatie in me van moeite hebben met lang concentreren waardoor ik snel ergens op uitgekeken raak (past bij ADD) met de vervelende neiging om alles tot vervelens toe door te blijven analyseren waardoor in feite alles nutteloos wordt (past bij hoogbegaafdheid).
Mijn jongste zoon
Vooral bij mijn jongste zoon zie ik nu al een vergelijkbaar patroon wat werk
betreft. Voor iemand van zeventien heeft hij al best veel baantjes gehad en de
hoofdreden hiervoor laat zich raden: na meestal een redelijk enthousiast begin,
raakt hij al snel verveeld. Daarnaast stoort hij zich ook vrij snel aan zaken
als de manier van werken, de leidinggevenden, het lage salaris etc. Van wie hij
dat heeft, is mij een raadsel…
Gelukkig is hij heel anders dan zijn vader op die leeftijd. Mijn jongste zoon heeft (wél) zelfvertrouwen en lef en redeneert vanuit zijn relaxte houding dat als het werk hem niet bevalt hij ermee moet stoppen en ander werk moet gaan zoeken. Zijn oudere broer heeft vergelijkbare gevoelens van verveling in zijn baantje, maar omdat hij iets gevoeliger, onzekerder en verlegener is, heeft hij meer de neiging om te blijven zitten waar hij zit (helaas ook herkenbaar).
Ondanks dat er natuurlijk heus wel wat valt aan te merken op de wijze waarop mijn jongste zoon met werk omgaat, complimenteer ik hem vooral en moedig hem juist aan om zoveel mogelijk baantjes te slijten als ze hem niet bevallen. Tenslotte is dat de manier om erachter te komen wat dan wel bij je past en wat je écht wilt.
Wat dat zal zijn, zal de toekomst moeten uitwijzen. Wel ben ik er al lang van overtuigd dat hij iemand is voor een eigen bedrijf. Met zijn kritische kijk op alles, zal hij vrijwel overal vroeg of laat problemen krijgen met leidinggevenden en de beste manier om dat te voorkomen is voor jezelf beginnen.
Gelukkig is hij heel anders dan zijn vader op die leeftijd. Mijn jongste zoon heeft (wél) zelfvertrouwen en lef en redeneert vanuit zijn relaxte houding dat als het werk hem niet bevalt hij ermee moet stoppen en ander werk moet gaan zoeken. Zijn oudere broer heeft vergelijkbare gevoelens van verveling in zijn baantje, maar omdat hij iets gevoeliger, onzekerder en verlegener is, heeft hij meer de neiging om te blijven zitten waar hij zit (helaas ook herkenbaar).
Ondanks dat er natuurlijk heus wel wat valt aan te merken op de wijze waarop mijn jongste zoon met werk omgaat, complimenteer ik hem vooral en moedig hem juist aan om zoveel mogelijk baantjes te slijten als ze hem niet bevallen. Tenslotte is dat de manier om erachter te komen wat dan wel bij je past en wat je écht wilt.
Wat dat zal zijn, zal de toekomst moeten uitwijzen. Wel ben ik er al lang van overtuigd dat hij iemand is voor een eigen bedrijf. Met zijn kritische kijk op alles, zal hij vrijwel overal vroeg of laat problemen krijgen met leidinggevenden en de beste manier om dat te voorkomen is voor jezelf beginnen.