121. COLUMN KATE BUSH, COMEBACK NA 35 JAAR, JEUGDSENTIMENT, BABOESHKA, LIEVER LEVEN IN EEN ILLUSIE DAN DE WAARHEID ACCEPTEREN: Dead and live optreden in hemel

COMEBACK KATE BUSH - JEUGDSENTIMENT - BABOESHKA

 

Wuthering Heights

Hét nieuws van de afgelopen week was voor mij niet de ophef rondom Geert Wilders die “opeens” Marokkanen niet blijkt te mogen. Of de originele “I love your country” uitspraak van president Obama tijdens zijn bezoekje aan ons land. Dat noem ik geen nieuws. Pas als Wilders iets liefs over Marokkanen zegt of Obama roept “I hate your stupid, homofobic country” op bezoek bij Poetin wordt het voor mij interessant.  Nee, voor mij was hét nieuws natuurlijk dat Kate Bush aankondigde weer op te gaan treden. De (eerste en) laatste keer dat de Engelse zangeres optrad was toen ze een jaar na haar wereldhit “Wuthering Heights” in 1979 op tournee ging. Geen wonder dat nu, 35 jaar later, alle kaartjes voor de 22 concerten binnen vijftien minuten waren uitverkocht.

 

Een mythe

Sinds die beginjaren van Kate Bush is er rondom haar een soort van mythe ontstaan, wat alles te maken heeft met haar introverte en publiciteitschuwe persoonlijkheid. Zo schijnt ze jarenlang met haar man en zoon een zeer teruggetrokken, haast kluizenaarachtig leven te hebben geleid op een eiland in de Theems en wordt ze zelden in het openbaar gezien. Ik houd daar wel van. Van die eigenzinnige beroemdheden die niets moeten hebben van al die publiciteit en interessantdoenerij. George Harrison van de Beatles zei ooit over het fenomeen beroemd zijn: “Ik heb er nooit om gevraagd om beroemd te zijn. Ik wilde slechts succesvol zijn.” Vermoedelijk denkt Kate Bush precies hetzelfde.

 

Liever leven in een illusie dan de waarheid accepteren

Ik was vroeger als puber een soort van fan van Kate Bush. Voor een puber wil ik het woord "fan" nog wel gebruiken maar verder heb ik bij het horen van dat woord een hoop negatieve associaties. Ik denk dan meteen aan van die mensen die blind van bewondering kritiekloos achter iemand aanhollen en alles goed vinden wat hij of zij doet en maakt.

Om diverse redenen (troost, hoop, streven naar controle, uitlaatklep voor eigen frustraties etc.) hebben mensen voorbeelden nodig om tegenop te kijken en te bewonderen met als vervelend risico dat ze deze idolen zo op een voetstuk plaatsten dat ze de realiteit compleet uit het oog verliezen (zie ook column 7).

Kom bij fans niet aan met relativerende en kritische geluiden die hun ideaalbeeld verstoren. Neem al die achterlijke mensen die O.J. Simpson maar bleven verdedigen toen hij (terecht) werd verdacht van een dubbele moord, omdat het er bij hun gewoon niet inging dat hun American Football-held zoiets verschrikkelijks zou kunnen doen. Of wat te denken van al die wielerfans die ex-wielrenner Danny Nelissen met dreigtweets belaagden toen deze bekende net als zijn meeste ex-collega's doping te hebben gebruikt. Het is niet dat deze "fans" Nelissen niet geloofden als wel dat ze hem gewoon niet wilden geloven. Liever leven in een illusie dan de waarheid accepteren (zie ook column 67). 

 

Dat kan nooit

Ook bij fans van Kate Bush kan ik me enorm verbazen over dergelijke onvoorwaardelijke bewondering. Als ik recensies lees waarin fans over elke Kate Bush-cd weer even lyrisch zijn, denk ik alleen maar: dat kan nooit. Zo vind ik persoonlijk bijvoorbeeld de eerste vier LP’s/cd’s van Kate Bush fenomenaal. Maar vanaf de vijfde cd slaat Kate Bush met haar muziek langzaam maar zeker een andere - in mijn ogen verkeerde - weg in waardoor ik bij haar laatste cd’s zelfs helemaal ben afgehaakt.
Natuurlijk kun je stellen dat dit mijn persoonlijke mening is en het hier dus om een subjectieve kwestie gaat. En hoewel dat gedeeltelijk waar is, ben ik wel zo eigenwijs om te stellen dat het niet helemaal klopt omdat er wel degelijk ook objectieve factoren een rol spelen.

Iedereen die met een zo kritisch en objectief mogelijk oor naar haar cd’s luistert, kan concluderen dat de Kate Bush uit haar begintijd heel anders klinkt dan de Kate Bush in de jaren daarna. Uiteraard is dat niet vreemd, aangezien de meeste mensen/muzikanten zich tijdens hun leven in welke richting dan ook ontwikkelen. Maar dan nog mag ik me er wel over verbazen om te zien hoeveel fans zich toevallig in precies in dezelfde richting lijken mee te ontwikkelen als hun idool. Of is er wellicht een simpelere verklaring dan toeval: op een dag ontdek je de muziek van Kate Bush, ben je er ondersteboven van en besluit je bewust dan wel onbewust vanaf die dag een fan van haar te zijn door voortaan alles wat ze maakt automatisch als goed te beschouwen omdat je die keus nu eenmaal hebt gemaakt.

 

Baboeshka

Toch kan ook ik lyrisch over Kate Bush zijn. Niet voor niets zouden mijn eerste of tweede zoon “Baboeshka” hebben geheten als ze een meisje waren geweest. Naar Kate Bush’ gelijknamige hit in 1980. Ik had zelfs nog speciaal opgezocht wat Baboeshka in het Russisch betekent: grootmoeder (waar ik mee kon leven). Al moet ik eerlijk bekennen dat ik toch wel blij ben dat we ervoor gekozen hebben om ons derde kind (mijn dochter) een andere, beter klinkende en door mij zelf verzonnen meisjesnaam met twee lettergrepen te geven.

 

Hemelse muziek

Maar dat Kate Bush voor mij een speciale betekenis heeft, moge duidelijk zijn. Van sommige muziek kun je eenvoudigweg niet voorstellen dat anderen het niet mooi vinden en dat heb ik dus met de eerste vier cd’s van Kate Bush.

Als niet-gelovige zou ik het haast hemelse muziek willen noemen in de hoop dat als er toch een hemel is en ik er zelfs op een dag mag binnentreden ik dat doe onder de schitterende klanken van haar muziek.

Nóg mooier zou natuurlijk zijn als Kate haar beslissing om weer op te treden heeft verlengd tot na haar dood en zij daar in hoogst eigen persoon (dead en) live optreedt als ik boven kom. Al verwacht ik niet dat Kate Bush daarvoor te porren is en kan ik haar daarin moeilijk ongelijk geven. Over de dood gesproken weet ik nu al dat voor mijn crematie de muziek van Kate Bush bovenaan mijn lijst staat, met op nummer 1 "The Man with the Child in His Eyes".

 

Ontluikende seksuele gevoelens

Zoals wel vaker bij muziek wordt ook bij mij de beleving van het luisteren naar Kate Bush nog geïntensiveerd door sentimentele gevoelens. Ik was destijds goed bevriend met twee zusjes die allebei toevallig ook gek waren op Kate Bush, wat onze band nog eens versterkte.

Op de oudste had ik stiekem een oogje waardoor ik tot op de dag van vandaag nog aan haar moet denken als ik muziek van Kate Bush hoor (zie ook columns 5 en 78). De jongste trok ooit wat voor me uit zodat ik haar mocht fotograferen voor een poster van Kate Bush met ontblote schouders. Noem het jeugdsentiment, maar dat roept (de muziek van) Kate Bush nog bij me op: leuke vriendschappen, dierbare herinneringen en ontluikende seksuele gevoelens (al ontluikte er jaren daarvoor al wat voorzichtig bij Annika van Pippi Langkous). Ook niet te vergeten richting Kate, want wat was dat een lekker ding zeg.

 

Terugverlangen naar sentimenten uit vervlogen tijden

Toch hoef je Kate Bush nu maar te zien om te beseffen that nothing lasts forever. Mijn God, wat jammer dat ook onze mooie, sexy Kate niet is ontkomen aan de tand des tijds. Inmiddels is Kate Bush 55 jaar en is ze - mens als ze is - (een stuk) dikker en gerimpelder geworden. Wat overigens weer voor haar pleit, want Kate is gelukkig niet de persoon voor plastisch chirurgische behandelingen.
Maar vergankelijk of niet: mocht Kate Bush besluiten om ook nog in Nederland te gaan optreden dan ga ik zeker mijn best doen om erbij te zijn. Wel op voorwaarde dat ze dan haar klassiekers van vroeger speelt anders ben ik zo weer weg.
Het terugverlangen naar sentimenten uit vervlogen tijden blijft een fascinerende menselijke eigenschap. Kijk naar het succes van TV-programma’s als “Memories” en “De Reünie” of naar comebacks van diverse popgroepen. Zelfs ABBA - waarvan ik het nooit verwachtte - schijnt nu een comeback te overwegen.

 

Beste remedie: nooit stoppen

De beste remedie tegen dit verlangen hebben natuurlijk de Rolling Stones bedacht: nooit stoppen. Die gaan door tot ze er dood bij neervallen. Iets wat Kate Bush gelukkig nooit zal doen.

Eerlijk gezegd heb ik eigenlijk ook gemengde gevoelens over haar comeback. Aan de ene kant ben ik gek op mythes en had Kate Bush van mij als kluizenaar mogen eindigen op een eiland. Aan de andere kant vermoed ik dat als iemand de vraag zou opwerpen “Meer of minder concerten van Kate Bush?” mijn jeugdsentiment me zou aanzetten om “Meer, Meer, Meer!” te roepen. Tenzij Wilders dat zou vragen, want daar luister ik niet naar.

 

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

Foto links van Tonko (vriendin voor poster Kate Bush), foto rechts van internet

Fan-neigingen van Tonko: foto's met handtekeningen (ooit op internet op kop getikt)