166. COLUMN THOMAS PIKETTY, DAGOBERTDUCKTAKS, ECONOMIE, DWDD, LE CAPITAL DU XXI SIÈCLE, TOENAME ONGELIJKHEID TUSSEN ARM EN RIJK (DEEL II / III): Mijn God, zat de wereld maar zo simpel in elkaar

ONDERWERPEN: DAGOBERTDUCKTAKS - ECONOOM THOMAS PIKETTY

 

zelfbeschermingsmechanisme

Mijn standpunt dat ongelijkheid tussen de mensen op deze wereld door nature en nurture factoren van essentieel belang is voor het wel of niet behalen van financiële rijkdom lijkt me niet gewaagd en zelfs gewoon een gegeven. Toch lijkt dat het voor veel mensen niet te zijn. Hoe verschillend mensen ook zijn, zie je op dit punt ook grote overeenkomsten. Zo kun je bijvoorbeeld gerust stellen dat over het algemeen geldt dat hoe beter mensen het financieel hebben, hoe groter de kans is dat ze tot de survival-of-the-fittestgroep behoren en dat hoe slechter ze het hebben hoe groter de kans is dat ze in de sociale groep zitten (zie deel I).

Hierachter zit weer het simpele patroon dat mensen geneigd zijn hun successen geheel toe te wijzen aan hun eigen kwaliteiten, terwijl als ze falen of het lukt niet zoals ze willen het geheel zal worden toegeschreven aan externe factoren of pech. Noem het een vanuit de primaire oerdrift gecreëerd zelfbeschermingsmechanisme om te voorkomen dat we kritisch naar onszelf moeten kijken. 

Geluk en pech

Niet altijd maar wel vaak ligt de waarheid in het midden en dat geldt zeker hier. Natuurlijk kun je door je talent en doorzettingsvermogen heel ver komen. Maar waar de een met deze (meer nature dan nurture) kenmerken daadwerkelijk doorbreekt en rijk wordt, gebeurt dat met de ander niet. Grootste verschil: de mate van geluk en pech in de (overige) omstandigheden. Iets waar je - of je wilt of niet - echt totaal geen invloed op hebt. Ook binnen Nederland is het nogal een verschil of je geboren wordt als zoon van een bankdirecteur in Bloemendaal of dat je geboren wordt in de Schilderswijk in Den Haag als zoon van een werkloze alcoholist.

Oliedomme man

Toch valt het mij op dat je veel rijke mensen in de door Piketty ontstane discussie hoort verkondigen dat ze er gewoon hard voor hebben gewerkt en het dus letterlijk en figuurlijk verdiend hebben. Alsof alle anderen op deze wereld precies hetzelfde hadden kunnen verdienen als zij als ze maar iets beter hun best hadden gedaan. Precies als die oliedomme man uit column 114 die aangaf het geweldig nieuws te vinden dat de 85 rijkste mensen in de wereld evenveel (!) geld blijken te hebben als de armste helft van onze wereldbevolking (3½ miljard mensen). Omdat dit nieuws die 3½ miljard mensen zou moeten motiveren om óók zo hard te gaan werken om dat te bereiken.

 

Luie donders

Mijn God, zat de wereld maar zo simpel in elkaar dat voor iedereen in deze wereld geldt dat naarmate je harder werkt je evenredig meer geld verdient en vice versa. Dat zou nog eens eerlijk zijn! Maar laten we eerlijk (!) zijn: daar is op deze wereld natuurlijk helemaal geen sprake van.

Wie zonder met zijn ogen te knipperen beweert dat het bijvoorbeeld eerlijk is dat een voetballer als Ronaldo meer dan tweehonderdduizend euro per dag verdient en een miljard mensen op deze wereld voor hun werk minder dan een dollar per dag krijgen, liegt of geeft een wel hele vreemde betekenis aan het woord eerlijk. Als Ronaldo er nou tweehonderdduizend keer zo hard voor moet werken als die miljard luie donders, kan ik me er nog iets bij voorstellen.
Nou is “hard werken” een subjectief begrip, maar een (objectief) feit is wel dat als je kijkt naar de gemiddelde werkweek van een profvoetballer je gerust mag concluderen dat die miljard mensen gemiddeld veel meer arbeidsuren zullen maken dan een Ronaldo. Ik durf zelfs nog een stap verder te gaan door te stellen dat die persoon die fysiek en psychisch het meest en hardst werkt van iedereen op deze wereld eerder tot het (grote) armere deel van de bevolking zal behoren dan tot het (heel kleine) rijke deel.

Tonko

 

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.